Iako su u posljednjoj deceniji predstavnici gotovo svih vlada najavljivali smanjenje broja zaposlenih u javnom sektoru do toga nije došlo, naprotiv broj zaposlenih u javnoj upravi kontinuirano raste iz godine u godinu prosječnom stopom od 2,12 odsto godišnje od 2019. do 2024. godine. Ukupan broj zaposlenih u javnoj upravi u 2024. godini je dostigao 54.276, od čega 47.284 na centralnom nivou, navedeno je u izvještaju o reviziji „Efikasnost uspostavljanja optimalne administracije u procesu reforme javne uprave“.
Prema podacima Ministarstva finansija, koje je koristila Državna revizorska institicija (DRI), za pet godina je ukupan broj zaposlenih u javnoj administraciji porastao za 5.387, sa 48.889 koliko ih je bilo u 2019. godini na 54.276 zaposlenih u prošloj godini.
Na centralnom nivou je broj zaposlenih porastao sa 42.379 u 2019. godini na 47.284 u prošloj godini.
Lokalni nivo
Na lokalnom nivou navedeni su podaci od 2016. godine do 2024. godine. U 2016. godini je broj zaposlenih iznosio 5.466, da bi u prošloj godini taj broj narastao na 7.092.
Državna revizorska institucija (DRI) je cijeneći značaj sprovođenja reformskih procesa u oblasti optimizacije javne uprave sprovela reviziju efikasnosti uspostavljanja optimalne administracije u procesu reforme javne uprave.
Nadležni Kolegijum Državne revizorske institucije (DRI) kojim je rukovodio senator dr Branislav Radulović, sa članom kolegijuma dr Milanom Dabovićem ocijenio je da postupak uspostavljanja optimalne administracije u procesu reforme javne uprave, u periodu 2016–2025. godine, nije u dovoljnoj mjeri bio efikasan i nije u potpunosti ostvario planirane rezultate.
DRI je, na bazi sprovedene revizije, ocijenila da predviđene mjere i aktivnosti nijesu rezultirale smanjenjem broja zaposlenih.
Iz DRI je saopšteno da je strategija reforme javne uprave 2016–2020. godina, između ostalog, za cilj imala unapređenje upravljanja ljudskim resursima i uspostavljanje efektivnog sistema za praćenje i optimizaciju broja zaposlenih i mjerenja kvaliteta njihovog rada. Cilj je trebalo da bude ostvaren realizacijom tri indikatora rezultata i 33 podaktivnosti.
- U periodu 2016–2020. od ukupno 33 planirane podaktivnosti realizovano je 14 ili 42 odsto. Navedeno za posljedicu ima da je ostvarena ciljna vrijednost samo jednog od tri indikatora.
Strategija
U Strategiji reforme javne uprave 2022–2026 (Akcioni plan 2022-2024), je postavljen operativni cilj - optimalna administracija, koji je trebalo da bude ostvaren realizacijom dva indikatora i osam aktivnosti. U periodu 2022–2024. od dva indikatora rezultata jedan indikator je realizovan, dok za drugi nije postavljena ciljna vrijednost – saopšteno je iz DRI.
Dodaje se da je postupkom revizije utvrđeno da dvije operativne strukture formirane za praćenje realizacije Strategije reforme javne uprave 2022–2026, do perioda vršenja revizije, nijesu sprovodile zadatke na način utvrđen osnivačkim aktima.
- Operativne strukture nijesu obezbjeđivale potpunu analizu i ocjenu stepena realizacije aktivnosti predviđenih Strategijom i nijesu obavještavale Savjet za reformu javne uprave o izazovima i kašnjenjima u primjeni Strategije – kazali su iz DRI.
Državni revizor je utvrdio da nije obezbijeđena proaktivna uloga Savjeta za reformu javne uprave na uspostavljanju funkcionalne koordinacione strukture za praćenje realizacije Strategije reforme javne uprave 2022–2026.
- Suštinski, realizacija strategija reforme javne uprave u dijelu optimizacije javne uprave se uglavnom svodila na normativne promjene i formalnu izradu dokumenata, dok su aktivnosti koje zahtijevaju međuresorsku saradnju, IT integraciju, implementaciju nadzora, razvoj kapaciteta i kulturološke promjene – ostale potpuno ili djelimično nerealizovane. To ukazuje da je reformu javne uprave pratila izrazita formalizacija, ali bez suštinske transformacije sistema, što ozbiljno dovodi u pitanje održivost i postizanje planiranih rezultata – smatraju predstavnici DRI-a.
Zbog značaja nalaza utvrđenih revizijom izvještaj o reviziji je dostavljen na upoznavanje Odboru za ekonomiju, finansije i budžet Skupštine Crne Gore.
