Rad Odbora za sveobuhvatnu izbornu reformu je besmislen ukoliko u njemu ne učestvuju poslanici koji čine dvotrećinsku većinu u parlamentu, ocijenio je za Pobjedu predsjednik Upravnog odbora nevladine organizacije Centar za monitoring i istraživanje (CEMI) Zlatko Vujović.
Četiri opoziciona člana Odbora za sveobuhvatnu reformu izbornog zakonodavstva prekinuli su juče učešće u radu tog parlamentarnog radnog tijela jer smatraju da među parlamentarnom većinom ne postoji suštinska namjera za realizaciju zadataka zbog kojih je Odbor oformljen.
Vujović smatra da je neophodno postići politički kompromis kako bi makar dvije trećine onih koji sjede u parlamentu i koji treba da glasaju učestvovali u stvaranju novog izbornog zakonodavstva.
''Legitimitet će dobiti onda kada odluke budu usvojene dvotrećinskom većinom. Voditi proces, a da u njemu ne učestvuju oni koji predstavljaju dvotrećinsku većinu je uzaludno i besmisleno'' kazao je Vujović.
On napominje i da je preporuka OEBS-a bila sprovođenje inkluzivne sveobuhvatne izborne reforme.
''To ne možete uraditi ako u Odboru sjede samo istomišljenici, a postoji i taj pravni momenat da se odluke ne mogu usvajati bez dvotrećinske većine'' naveo je Vujović.
Opozicioni poslanici podsjetili su da Vujović kao jedini kandidat NVO koji je imao sve neophodne reference nije dobio potrebnu većinu da bude pridruženi član Odbora za sveobuhvatnu izbornu reformu.
Komentarišući to što kao kandidat sa svim potrebnim referencama i jedini profesor izbornih sistema u Crnoj Gori, nije izabran za pridruženog člana Odbora, Zlatko Vujović je u izjavi za Pobjedu ocijenio da je upravo to pokazatelj da vladajuća većina zloupotrebljava i politizuje taj proces.
Vujović ističe i da se za pridruženog člana Odbora kandidovao kako bi javnosti obznanio da su „kritičari sadašnje vlasti izloženi diskriminaciji, zastrašivanju i stigmatizaciji“.
''I to je ovim potvrđeno. Ja ću nastaviti da se kandidujem za članstvo kako bih stalno ukazivao na zloupotrebe onih koji misle da za njih ne važe propisi'' rekao je Vujović.
Zaključio je i da je Odbor ovim doveo u pitanje sve buduće odluke parlamentarne većine kada je riječ o izboru predstavnika civilnog sektora.
Kvorum
Odbor od ranije bojkotuju poslanici Demokratske partije socijalista, a juče su ga napustili Draginja Vuksanović-Stanković iz Socijaldemokratske partije, Kenana Strujić-Harbić iz Bošnjačke stranke, Boris Mugoša iz Socijaldemokrata i Genci Nimanbegu iz Albanske liste.
U zajedničkom saopštenju naveli su da u radu Odbora neće učestvovati dok se ne kreira „ambijent u kojem će dijalog i kompromis biti važniji od partikularnih uskopartijskih interesa baziranih na principima poželjnih i nepoželjnih partnera u procesu“.
''Odbor je trebao da bude mjesto dogovora, kompromisa i afirmacije demokratske i političke ozbiljnosti i odgovornosti aktera na političkoj sceni. Mi, članovi Odbora iz opozicije, od samog početka njegovog rada smo pokazivali veoma posvećen odnos prema svim njegovim zadacima. O tome, između ostalog, svjedoči i činjenica da je u okviru radnih grupa Odbora upravo najviše urađeno u onoj kojom je rukovodila članica Odbora iz opozicije. Takođe, prisustvovali smo i svim sjednicama Odbora sa ciljem da se stvore neophodne pretpostavke za njegov kvalitetan, odnosno učinkovit rad'' navodi se u saopštenju.
Predstavnici parlamentarne većine, kako su saopštili, prilikom kompletiranja Odbora pridruženim članovima iz civilnog sektora i akademske zajednice, pokazali su manjak volje za dijalogom i kompromisom, a višak politizacije cijelog ovog procesa i pristupa koji u prvi plan ima kriterijum političke poželjnosti a ne kvalitet ponuđenih referenci.
''To je posebno došlo do izražaja prilikom izbora predstavnika akademske zajednice. Naime, na prvom javnom pozivu za izbor dva pridružena člana Odbora iz reda akademske zajednice nije bilo prijavljenih kandidata. Nakon toga raspisan je drugi javni poziv na kojem su se prijavila dva kandidata. Oko jednog kandidata je na posljednjoj sjednici Odbora postignuta saglasnost prisutnih članova da ne ispunjava uslove javnog poziva i prešlo se na glasanje oko prijavljenog kandidata za kojeg je utvrđeno da ispunjava uslove javnog poziva. U pitanju je kandidat (Zlatko Vujović) koji je već duži niz godina na domaćoj i na međunarodnoj sceni javno prepoznat upravo po ekspertizi u izbornoj problematici. Radi se o kandidatu koji je koordinirao monitoringom svih nacionalnih izbora u Crnoj Gori od 2000. do 2021. godine i, između ostalog, kao jedan od predstavnika građanske inicijative, svojevremeno zastupao na plenarnom parlamentarnom zasijedanju nekoliko zakonskih rješenja koji su među zadacima i aktuelnog Odbora za sveobuhvatnu izbornu reformu. Navedeni kandidat je generalni sekretar Evropske mreže organizacija za monitoring izbora ENEMO, član Upravnog odbora globalne mreže posmatrača izbora GNDEM i učesnik brojnih međunarodnih misija za nadgledanje izbora. Devet puta je bio šef Međunarodnih posmatračkih misija za nadgledanje izbora (ENEMO), a trenutno vodi misiju nadgledanja izbora u Moldaviji. Ima objavljene radove u međunarodnim časopisima i knjigama renomiranih stranih izdavača i jedini je univerzitetski profesor izbornih sistema u Crnoj Gori'' navodi se u saopštenju.
Sve navedeno ukazuje, kako su rekli, da u dosadašnjem radu Odbora kod parlamentarne većine ne postoji suštinska namjera da se realizuju ciljevi zbog kojih je Odbor obrazovan, a to su sveobuhvatna reforma izbornog zakonodavstva i uspostavljanje punog povjerenja javnosti u izborni proces.
''Kompleksnost društveno-političkog ambijenta i neophodnost unapređenja izbornog ambijenta zahtijevaju da se sa terena priče o reformama i neophodnom dijalogu pređe na konkretna djela, odnosno da se fokus sa puke forme pomjeri na suštinu'' navodi se u saopštenju.
Najavljuju i da će o cijeloj problematici obavijestiti Delegaciju EU u Crnoj Gori i predsjednika parlamenta, sa ciljem da se stvore sve neophodne pretpostavke za eventualni dalji rad Odbora za sveobuhvatnu izbornu reformu, odnosno, kako navode, njihovu participaciju u njegovom radu, jer bez predstavnika opozicije Odbor nema kvorum za rad.
