U tom programu prikazuju se najhrabrija i najizuzetnija ostvarenja savremenog filmskog dokumentarnog stvaralaštva autora iz cijelog sveta. Film je nastao uz podršku Filmskog centra Crne Gore, 2018. i 2021. godine.
Film je sniman na Sinjajevini, na lokaciji katuna Okrugljak i široj okolini, u periodu od 2018. do 2025. godine. Producent u Crnoj Gori je Petar Glomazić za Ardor Films, a pridruženi producent je Veliša Popović za CUT-UP.
Priča govori o majci i ćerki koje brane nomadsku stočarsku zajednicu nakon planova o gradnji vojnog poligona.
"Gara (59), majka šestoro djece, predvodnica lokalne zajednice u borbi za zaštitu planine, i njena najmlađa ćerka Nada (13) vode dvije važne životne bitke – ekološku, za očuvanje prirode, i ličnu, porodičnu – suočavanje sa patrijarhatom i nasiljem nad ženama", stoji, između ostalog, u sinopsisu.
„Veoma smo srećni da će film imati premijeru na Sandesu koji je jedna od najboljih mogućih platformi za lansiranje autorskog dokumentarnog filma. Naš film je ambiciozan autorski film, ali je izrastao iz našeg aktivizma koji je filmu dao etički okvir. Globalna vidljivost koju Sandens pruža je dragocjena kako bi se naširoko govorilo o veoma važnim temama koje Garina i Nadina drama povezuju - militarizacija, ekologija, (nedostatak) prava žena. Zahvalni smo cijeloj zajednici stočara na Sinjajevini koja nas je najsrdačnije prihvatila i sa kojom smo podijelili godine zajedničkih napora da zaštitimo ovu planinu i snimimo ovaj film", naglasili su reditelji filma.
Autorsku ekipu filma čine scenaristi i reditelji Biljana Tutorov i Petar Glomazić, direktorka fotografije Eva Kraljević, montažer George Cragg, autor originalne muzike Draško Adžić, dizajner zvuka Julij Zornik, dok je za kolor korekciju bio zadužen Emil Svetlik.
Producentkinja filma je Biljana Tutorov, izvršne producentkinje Megan Gelstein i Bianca Oana, kao i producenti Petar Glomazić, Quentin Laurent i Rok Biček, koproducentkinja Dijana Cetina Mlađenović i pridruženi producent Veliša Popović.
Glavne protagonistinje u filmu su Mileva Gara Jovanović i Nada Stanišić, a tu su i Rajka Radonjić, Ljiljana Šaranović i drugi.
Prema riječima scenaristkinje, rediteljke i producentkinje Biljane Tutorov, film je zamišljen kao neka vrsta egzistencijalističke bajke ili feminističke vestern opere.
„Inspirisale su me naše moćne ženske protagonistkinje koje su bile istinski partneri u filmskom procesu i van njega, njihov organički odnos prema prirodi sa kojom žive u simbiozi, ciklična dramaturgija/koreografija njihovog života, emotivni slojevi priče u kojoj smo učestvovali kroz sedam sezona i gotovo 230 dana boravka u planini“, navela je ona.
Scenarista, reditelj i producent Petar Glomazić, iako je cio život proveo u gradu, imao je privilegiju da odrasta u porodici čvrsto povezanoj sa svojim korjenima i ruralnim životom u vrletima crnogorskih planina.
„Vođen svojom pasijom da pričam priče, želio sam da pred publiku iznesem ovaj bajkoviti svijet u kojem su priroda i čovjek još uvijek nerskidivo povezani i gdje jednostavni ljudski život omogućuje da lako uočimo temeljne i univerzalne vrijednosti naše egzistencije: ljubav, solidarnost, odricanje za druge, skromnost, neumoran rad. Naše protagonistkinje su se pred nama ukazale kao neprolazni likovi antičke drame“, istakao je Glomazić.
Film je nastao uz podršku Filmskog centra Crne Gore, Filmskog centra Srbije, CNC France - Cinéma du Monde, Slovenačkog filmskog centra, Hrvatskog audiovizualnog centra, PACA Fonda regiona Južna Francuska, RTV Slovenije, Tax Shelter Belgium programa, InMaat Fondacije, Doc Society Climate Story fonda, Uniqua See Future Fondacije, Catapult Film Fund, Chicken & Egg Films, Diane Weyermann fellowship, IDA Enterprise Grant, kao i Saveta Evrope i Eurimagesa.
Petar Glomazić je diplomirao na Mašinskom fakultetu Univerziteta u Beogradu na smjeru Aero-kosmo tehnika i više od 25 radio je kao vazduhoplovni stučnjak u civilnom vazduhoplovstvu. Godine 1996. završio je i dokumentarističku školu RTS-a i radio kao assistant urednika u Redakciji obrazovnog programa. Od 2014. ulazi u svijet filmske produkcije kao producent saradnik u produkciji Wake Up Films iz Novog Sada, a 2021. je osnovao produkcijsku kuću Ardor Films. Član je DAE - Documentary Association of Europe i IDA - International Documentary Association. Dobitnik je prestiznog inauguralnog Diane Weyermann Fellowship-a 2023. godine. „Planina“ je njegov rediteljski debi.
Nakon što je diplomirala istoriju umjetnosti na Katoličkom univerzitetu u Luvenu (Belgija), Biljana Tutorov je u Parizu studirala vizuelnu antropologiju na École Pratique des Hautes Études i glumu na Akademiji Žak Lekok (Jacques Lecoq). U Novom Sadu je osnovala nezavisnu producentsku kuću Wake Up Films, kao i CIRCLE - trening inicijativu namijenjenu rediteljkama i producentkinjama iz cijelog sveta. Među prvim je dobitnicima prestižnog Diane Weyermann Fellowship-a, alumna programa EURODOC i EAVE, članica udruženja DokSrbija, IDA International Documentary Association, Saveta DAE - Documentary Association of Europe i Evropske filmske akademije.
Predstojeće izdanje Filmskog festivala Sandens održava se od 22. januara do 1. februara 2026. godine.
