Izjava, koju prenosimo u cjelosti, dostavljena je Skupštini Crne Gore, Oani Kristini Popi, šefici Delegacije EU u Crnoj Gori i Džudi Rajzing Rajnke, ambasadorki SAD u Crnoj Gori.
“Polazeći od sadržaja radnog dokumenta Evropske komisije o stanju u oblasti vladavine prava (»non pejper«), a koji će, u najvećem, biti ponovljen i u redovnom izvještaju EK o stanju u ovoj oblasti u Crnoj Gori, Udruženje pravnika Crne Gore smatra potrebnim da svi akteri, bez obzira da li dolaze iz sfere političkog života, pravosuđa ili civilnog društva, prepoznaju dio svoje odgovornosti i tako eliminišu »slabe tačke« sistema, kako bi se proces evropskih integracija pomjerio iz stanja mirovanja i održala aktivna šansa crnogorskog društva da, u dogledno vrijeme, postane dio Evropske unije.
Udruženje pravnika dokumenta Evropske komisije vidi kao programski putokaz ali i kao upozorenje EU na postojeći period nefunkcionalne demokratije, te trajuća stanja u kojim postoje vršioci dužnosti u većem broju institucija, »treće« i n-te mandate u pravosuđu i niz »propuštenih šansi« da se ostvari vladavina prava, kao preduslov da Crna Gora ostvari svoju evropsku agendu.
Kao organizacija civilnog društva i najstarija nacionalna organizacija crnogorskih pravnika cijenimo važnim da Crna Gora, a posebno novi saziv parlamenta,uvaži preporuke iz dokumenta EK i ispuni jasno identifikovane zadatke iz pregovaračkog procesa sadržane u poglavlju 23. i tako da se cjelokupno društvo vrati u proces »konsolidacije demokratije«.
Da bi ovi ciljevi bili ispunjeni, u prvom redu se moraju konsolidovati institucije u kojima traju v.d. stanja i povratiti povjerenje u pravosudni sistem, za šta je neophodno da se u Skupštini Crne Gore ostvari kvalitetan međustranački dijalog i postigne 2/3 odnosno 3/5 većina za izbor sudija Ustavnog suda, Vrhovnog državnog tužioca i četiri ugledna pravnika u Sudski savjet. Tim prije što se neizbor čelnika ovih institucija više ne može pravdati »ustavnim rješenjima« jer prigovor Brisela nije u pravcu izmjene Ustava već u pravcu postizanja političke volje da se Ustav dosljedno sprovede.
Uslov da se prekine trajuća nefunkcionalnost institucija, čiji su uzroci sadržani u samim institucijama i njihovom uočljivom manjku kapaciteta da budu pokretači napretka, ali i višegodišnjoj političkoj krizi koja je ugrozila funkcionisanje političkog/parlamentarnog sistema, je širi politički dogovor, koji traži promjenu političke kulture.
Stoga, Izjava Udruženja pravnika je rezultat namjere da se snažnije identifikuju slabosti i integriše širi društveni potencijal u vođenju javnih politika u kontekstu postizbornog ambijenta i kao takva upućena je domaćoj i međunarodnoj javnosti.
Udruženje pravnika očekuje da nakon konstituisanja zakonodavne i izvršne vlasti sve političke elite posvećeno priđu rješavanju navedenih »otvorenih pitanja« iomoguće izbor kolega pravnika od integriteta za Vrhovnogdržavnog tužioca, sudije Ustavnog suda i članove Sudskog savjeta iz reda uglednih pravnika, te da pristupe reformi izbornog zakonodavstva u cilju poštovanja preporuka OEBS/OIDHR-a. Samo na taj način Crna Gora se može predstaviti kao odgovorna država koja ozbiljno i iskreno pristupa procesu evropskih integracija, u interesu svih njenih građana”.
