Povod tih obraćanja bile su brojne nedoumice i pitanja privrednika nastala po osnovu jednog od uslova koji je prepoznat Programom za ostvarivanje prava, kao i dodatnog pojašnjenja u vezi sa njim: “privredni subjekat ostvaruje pravo na subvenciju na zarade, isključivo po osnovu šifre osnovne djelatnosti evidentirane u Centralnom registru privrednih subjekata na dan 24.04.2020. godine”.
U cilju pravovremenog ukazivanja na navedeni problem, kao i na činjenicu da priloge sa šiframa djelatnosti treba dodatno sagledati i doraditi, UPCG je 29. aprila uputila zvaničan dopis predsjedniku Nacionalnog koordinacionog tima za zarazne bolesti i ministarki ekonomije.
Obraćanje UPCG slijedi u nastavku.
“Nedavno donijeti Program pružanja podrške privredi i zaposlenima, u cilju ublažavanja negativnih efekata epidemije novog koronavirisa COVID-19, u okviru II paketa pomoći Vlade CG, usmjeren je prije svega na subvencije preduzetnicima i privrednim društvima čiji je rad zabranjen naredbama Ministarstva zdravlja u cilju suzbijanja epidemije, kao i preduzetnicima i privrednim društvima koji su u značajnoj mjeri smanjili obim aktivnosti kao posljedica naredbi Ministarstva zdravlja u cilju suzbijanja epidemije.
U vezi sa tim, želimo da pozdravimo napore Vlade CG da uvaži zahtjeve privrede, prezentovane našim sugestijama za subvenciju 100% minimalne zarade u bruto iznosu za zaposlene u zatvorenim djelatnostima, uključujući i one iz sektora turizma. U toku smo i da je Vaše Ministarstvo iskazalo dodatnu spremnost prema privrednicima - budućim korisnicima Programa, po pitanju objavljivanja pojašnjenja u vezi najčešćih nedoumica povodom kreiranih subvencija i realizovanja samog postupka za ostvarivanje prava na iste, što smatramo itekako bitnom stavkom u ovim trenucima. Upravo, jedan od uslova prepoznat Programom za ostvarivanje prava, kao i dodatno pojašnjenje u vezi sa njim - da privredni subjekat ostvaruje pravo na subvenciju na zarade, isključivo po osnovu šifre osnovne djelatnosti evidentirane u Centralnom registru privrednih subjekata na dan 24.04.2020.godine, izazvalo je niz nedoumica i pitanja među privrednicima.
Razumijemo da se dodjela subvencija privrednim subjektima i preduzetnicima trebala „vezivati“ za djelatnosti, kako bi se na ovaj način spriječile moguće zloupotrebe. Vaša intencija nam je vrlo jasna i ne bi trebala biti sporna, međutim crnogorski Zakon o privrednim društvima ne ograničava privredne subjekte da se bave i drugom djelatnošću, a za čije se započinjanje biznisa iziskuju odobrenja za rad ili tzv. prijave zanatstva/trgovine. Zato mislimo da se i taj uslov (kao alternativni) trebao uzeti u obzir za one djelatnosti za koje se to zahtijeva. Ono što u ovom trenutku smatramo potrebnim i neizostavnim, a što privrednici i očekuju od ovog Programa, je da pojedini zahtjevi za dodjelu subvencija zaslužuju Vašu dodatnu pažnju (a ne da isti budu automatski odbijeni) kako bi se zadovoljio princip pravičnosti u dodjeli pomoći, te namjenski raspodijelila sredstva. U tom kontekstu, smatramo da treba imati nekoliko situacija, budući da svaka od njih može biti dokumentovana. U nastavku, od mnogobrojnih situacija, apostrofiraćemo dvije za koje smatramo da su ključne za ilustraciju problema.
1. Pojedine kompanije su prije par mjeseci upravo zbog ostvarivanja prava u segmentima drugih privrednih oblasti promijenili osnovnu djelatnost u CRPS-u. Ovakav primjer najbolje prezentuje jedna od situacija koja je pristigla na adresu UPCG. U pitanju je knjigovodstvena agencija koja posluje od 2007. godine, uredno plaćaju sve javne prihode, poreze i doprinose i nalaze se na tzv. Bijeloj listi. U agenciji je zaposleno 15 radnika, od čega 13 žena.
U februaru 2020. godine, zbog proširenja djelatnosti, izgrađen je turistički objekat u vlasništvu firme. Dobijanje upotrebne dozvole za taj objekat je iziskivalo i promjenu šifre djelatnosti - izgradnja građevinskih objekata. Međutim, firma se i dalje bavila knjigovodstvenim uslugama, što se vrlo lako može dokumentovati, između ostalog i odobrenjem za rad. Ipak, kako joj je dato pojašnjenje, ta firma će biti uskraćena za dodjelu subvencija.
2. Kao što znate, u okviru jednog privrednog društva sa registrovanom djelatnošću u CRPS-u koja ne potpada pod program pomoći, može se obavljati više privrednih djelatnosti. Samim tim, u okviru te iste kompanije mogu poslovati frizerski, kozmetičarski, kao i drugi objekti čije su se djelatnosti, saglasno uvedenim mjerama NKT-a u cilju suzbijanja epidemije korona virusa, smatrale zabranjenim. Zato je za ove situacije bitno imati u vidu njihova ranije izdata odobrenja (prijave) za rad koja su i evidentirana u Poreskoj upravi. Takođe, po matičnom broju privrednog društva se mogu lako utvrditi svi objekti (u okviru jednog privrednog društva) koji su prethodno prijavljeni, te registrovani za te djelatnosti, te i sami zaposleni u tim objektima.
Kako se svaka od ovih situacija može dokumentovati, u uvjerenju smo da ćete ih uzeti u razmatranje i imati razumijevanja za ovakve situacije koje predstavljaju našu privrednu zbilju i ambijent u kojem se posluje.
U prilog tome da se dodatno trebaju sagledati i doraditi prilozi sa šiframa djelatnosti govori i činjenica da se među onima kojima je dodijeljeno pravo na subvenciju nalaze i osnovne djelatnosti kojima nije bio zabranjen rad (čak su bilježile i uvećanje prometa) - šifre 4775 i 4726.
Očekujemo da ćemo s Vaše strane dobiti odgovore u što kraćem roku, kako bi privrednici bili pravovremeno informisani, budući da već za koji dan slijedi proces podnošenja zahtjeva za subvencije”.