Sindikat medija Crne Gore (SMCG) pozdravlja činjenicu da Evropska komisija u posljednjem izvještaju o Crnoj Gori ponovo naglašava nedostatak socijalnog dijaloga i loše uslove rada u medijima kao značajne probleme u sektoru.
Kako izvještaj navodi, medijska industrija, pored bankarskog sektora, jedna je od najznačajnijih grana koje još nemaju granski kolektivni ugovor, odnosno tu vrstu dodatne zaštite za zaposlene.
„Sektorski kolektivni ugovor još nije potpisan, što otežava radnicima u medijskoj industriji ostvarivanje radnih prava pod jednakim uslovima kao i radnicima u drugim sektorima. Plate novinara i dalje su ispod nacionalnog prosjeka“, navodi se u izvještaju, saopšteno je iz Sindikata medija.
Kako ističu, Izvještaj bilježi i zabrinjavajući primjer koji su predstavnici sindikata u Radio-televiziji Crne Gore iznijeli u javnost: u njemu se pominju slučajevi pritisaka uprave, diskriminacije sindikalno aktivnih radnika i odlaganja kolektivnog pregovaranja.
Posebno je, kažu iz Sindikata, ohrabrujuće to što je izvještaj prepoznao napore nacionalnog Sindikata u medijima i profesionalnih organizacija u oblasti unapređenja socio-ekonomskih uslova, profesionalnih standarda i bezbjednosti medijskih radnika.
Iako je, dodaju, Evropska komisija medijskim reformama dala ocjenu da je Crna Gora „umjereno spremna u oblasti slobode izražavanja, uz određeni napredak u sprovođenju reformi”, u izvještaju su istaknuti ozbiljni izazovi.
“Kao centralna briga s pravom se naglašava izostanak izbora preostala dva člana Savjeta Agencije za audiovizuelne medijske usluge (AMU), koji od decembra 2024. godine ne odlučuje u punom sastavu”, kazali su.
Oni su podsjetili da Skupština Crne Gore, ni nakon tri objavljena poziva za izbor preostalih članova Savjeta, nije sprovela izbor, te da je u toku četvrti poziv. Kako se navodi u izvještaju, to ometa punu primjenu zakonodavnog okvira i može imati implikacije na Poglavlje 10. „Crna Gora mora hitno imenovati preostale članove Savjeta AMU“, jasna je poruka Evropske komisije.
Pored toga, Evropska komisija naglašava da, ukoliko bude potrebe za izmjenama zakonskih rješenja u ovom dijelu, one moraju biti sprovedene uz konsultacije sa svim relevantnim akterima i ne smiju „narušiti dosadašnji napredak, posebno kada je riječ o očuvanju političke nezavisnosti javnog servisa RTCG i AMU, uključujući zaštitu njihove uređivačke, institucionalne i finansijske nezavisnosti od bilo kakvog oblika neprimjerenog uticaja“.
“U izvještaju se podsjeća da je i dalje u toku sudski postupak kojim se osporava zakonitost imenovanja generalnog direktora RTCG, što nastavlja da otvara pitanja o nedostatku transparentnosti i mogućem kršenju zakonskih procedura”, kazali su.
Takođe, kako dodaju, pominje se postupak protiv članova Savjeta RTCG zbog zloupotrebe službenog položaja tokom izbora generalnog direktora, koji je nedavno okončan osuđujućom presudom u prvostepenom postupku.
“Iako se u izvještaju pohvaljuje ažurnost institucija u rješavanju novih slučajeva napada, i ove godine ponavlja se da se „bilježe slučajevi oštrih verbalnih napada na medije i predstavnike civilnog društva od strane javnih funkcionera i političkih partija, uključujući i visoke zvaničnike iz sektora bezbjednosti i odbrane“. SMCG već duže vrijeme ukazuje na nedostatak razumijevanja nosilaca političke moći o ulozi medija u jednom demokratskom društvu”, navode iz Sindikata.
Takođe, u izvještaju se preporučuje da se nacionalno zakonodavstvo usaglasi sa Evropskim zakonom o slobodi medija (European Media Freedom Act), kao i sa Aktom o digitalnim uslugama (Digital Services Act), Aktom o digitalnim tržištima (Digital Markets Act) i Zakonom o vještačkoj inteligenciji (Artificial Intelligence Act). Ministarstvo kulture i medija nedavno je formiralo Radnu grupu za implementaciju Evropskog zakona o slobodi medija i Akta o digitalnim uslugama u crnogorsko zakonodavstvo, čiji je Sindikat medija Crne Gore član.
