Čini se kao da su regionalni vladari iščekivali vojnu invaziju. Dok su se njihovi saveznici iz Kremlja spremali za invaziju u punom obimu, u Kirgistanu, Kazahstanu i Jermeniji krenula je kampanja za progon političkih protivnika, lokalnih građanskih aktivista i nezavisnih medija.
Mediji su napadnuti u Kirgistanu i Kazahstanu
Smanjenje građanskih sloboda počelo je u centralnoj Aziji. Kasnije se nastavilo na Kavkazu.
Evo najnovijeg primjera. Četvrtak, 27. april. Sud u Kirgistanu donio je presudu o zatvaranju redakcije Azattyk Media, lokalne kancelarije Radija Sloboda.
"Ova kršenja odražavaju proces uspostavljanja nove hijerarhije u zemlji u carstvu istine - kada se pokaže da je vladin diskurs viši od zakona", rekla je Jeanne Caveiler, šefica odjela Reportera bez granica za Evropu i Centralnu Aziju , kao odgovor na progon novinara.
Ranije je u Kazahstanu počeo neviđeni pritisak na lokalne medije. Progonili su ih policija i tužilaštvo, a bilo je i pokušaja diskreditacije lokalnih novinara.
Ruski zakoni se kopiraju u Gruziji
Vladari u zemljama saveznicama Kremlja, kao da oponašaju Putinov režim u Rusiji, povremeno kopiraju ruske zakone. Tokom 2022. godine moda oponašanja zvaničnog Kremljai metoda osvete protivnicima zahvatila je i Kavkaz.
Na primjer, tek nakon masovnih mitinga u centru Tbilisija, u Gruziji, početkom 2023. godine, vlasti su bile prinuđene da ponište svoju odluku da usvoje zakon o „stranom agentu“ sličan ruskom.
Lažna demokratija na jermenski način
Jermenska vladajuća politička elita može se lako nazvati daleko najsofisticiranijim autoritetom, prikrivajući lov na političke protivnike kroz prozapadne slogane.
Jermenski lideri, kao i mnogi drugi saveznici Kremlja i dalje se rukuju u EU. Oni i dalje slobodno putuju po Evropi u praćeni povorkama automobila sa sirenama. U međuvremenu, kako su ukrajinski mediji ranije istakli, Jermenija i dalje pruža ekonomsku pozadinu za agresiju Rusije na Ukrajinu. Jermenija objeručke pomaže Ruskoj Federaciji da izbjegne sankcije Zapada uvedene kao rezultat agresije na Ukrajinu. Ne radi se samo o isporuci roba za građane, već i o hardverima za rusku vojnu industriju.
U međuvremenu, članci u kojima se tvrdi da je Republika Jermenija jedina demokratija na Kavkazu šire se na informativnim portalima i web stranicama u verzijama na engleskom jeziku. Zbog svog „jedinstvenog“ kapaciteta (demokratije) suprotstavlja se „azerbejdžanskoj diktaturi“.
Među takvim izvještajima izdvaja se jedan članak. Objavljen je 29. aprila na jermenskoj web stranici Past.am, koja ima reputaciju medija sa najpouzdanijim izvorima informacija. U članku se ističe: “Ne samo da Jermenija očekuje izjave zapadnih i međunarodnih organizacija, već i čeka da se preduzmu praktične mjere usmjerene na pomoć jedinoj demokratiji na Kavkazu protiv diktatorskog Azerbejdžana”.
Kako je jermenski premijer Nikol Pašinjan izjavio „Demokratija je glavni međunarodni brend u Jermeniji, ključni faktor očuvanja nacionalnog suvereniteta“.
Takvi su članci namijenjeni čitaocima sa Zapada koji ne znaju za lokalne realnosti. Ovo su propagandni materijali osmišljeni da poprave imidž republike nakon što su mnogi zapadnoevropski i istočnoevropski mediji izvještavali o prevashodnoj ulozi Jermenije u rusko-iranskom savezu posljednjih sedmica, te ilegalnom uvozu opreme, u Rusku Federaciju, uključujući i onu koja se koristi u vojne svrhe.
Jedan primjer je web stranica ukrajinskog kanala Ми – Україна gdje je 4. aprila navedeno: „Ne samo da Jermenija služi kao veliko čvorište za otpremu sankcionisanih proizvoda u Rusiju i baza vojnog i tehničkog snabdijevanja agresije na Ukrajinu, već i kao vojna i logistička podrška rusko-iranskom savezu.
Politička slika je bila uprljana, toliko da je britanski list The Telegraph 14. aprila pozvao Zapad da „pooštri odnose sa Jerevanom“.
Optužbe o posebnosti jermenske demokratije ekvivalentne su pokušajima Pašinjana od početka rata da pokaže SAD i EU da se preorijentisao ka Zapadu. Međutim, prema evropskim i američkim medijima, Jerevan održava blisko vojno strateško partnerstvo sa Moskvom i Teheranom.
Isto važi i za „demokratiju“. Izjave mnogih jermenskih političara i nevladinih organizacija, kao i brojne činjenice, ukazuju na to da Jermenija i dalje ostaje istočna autokratija, koja se snažno krije iza modernističke civilizovanosti. Ali Jermene ne treba kriviti za to.
Za samo 30 godina nemoguće je promijeniti temelje tradicionalnog društva i mentaliteta, koji su se formirali vijekovima, budući da je kroz skoro čitavu svoju istoriju Jermenija bila dio despotskih azijskih carstava. Osim toga, veliki je uticaj Putinovog totalitarizma i ajatolaške diktature – glavnih strateških partnera Jerevana.
Evo nekoliko primjera degradacije demokratije u Jermeniji. U zajedničkoj izjavi u maju 2022., osamnaest nevladinih organizacija Jermenije optužilo je vlasti da „poništavaju sve pozitivne tendencije u jačanju demokratskih temelja koji se ponovo pojavljuju i razvoju izbornih institucija“.
Jerevan progoni političke protivnike
U julu 2022. godine, predsjedavajući koordinacionog vijeća jermenskih organizacija Francuske, Murad Papazyan, izjavio je da vlada Jermenije krši "temeljne principe vladavine prava, pretpostavke nevinosti i slobode govora".
Drugi političar, poslanik frakcije Hayastan u armenskom parlamentu, Vahe Hakobyan, rekao je u novembru 2022. da je “nažalost, danas Nikol Pašinjan uspio da cijeli sistem provođenja zakona visi o koncu... Živimo u diktaturi”. Njega je ponovio i advokat predsjednika Republikanske partije Jermenije Rubena Melikjana, koji je govorio o "pukom bezakonju i otvorenom političkom progonu u zemlji, koja je sebe proglasila bastionom demokratije".
U aprilu 2023., predsjedavajuća Stalnog odbora armenskog parlamenta za zaštitu ljudskih prava i javnih poslova, Taguhi Tovmasyan, izjavila je “Svakog dana vlada obmanjuje međunarodnu zajednicu tvrdeći da je Jermenija demokratska zemlja”.
Činjenice o 'jedinstvenoj demokratiji' u Jermeniji
Avgust 2021. NVO “Za četvrtu vlast” objavila je saopštenje o ugnjetavanju medija od strane obavještajnih agencija.
Novembar 2021. Artur Vanetsyan, predsjednik parlamentarne opozicione alijanse “Imam čast” objavio je da je Pegasus špijunski softver ugrađen u njegov telefon.
April 2022. Sekretar iste frakcije Aik Mamidjanyan rekao je da je prošlo godinu dana otkako vlasti „pokušavaju da instaliraju špijunski virus na moj telefon“. Medijski stručnjak Artur Papanyan opisao je takve epizode kao "upotrebu sajber oružja za ometanje legitimnih demokratskih procesa".
Maj 2022. Služba nacionalne sigurnosti privela je opozicionog producenta Armena Grigoryana. Nedelju dana kasnije, bivši poslanik Gevorg Petrosjan nazvao ga je "klasičnim političkim zatvorenikom". U naredna dva mjeseca Grigoryan je preminuo u sudnici.
Juli 2022. Služba nacionalne sigurnosti zabranila je ulazak u zemlju Muradu Papazyanu, ko-predsjedavajućem Koordinacionog vijeća jermenskih organizacija Francuske (CCAF), kao „nepoželjnoj osobi“. On sam je izjavio na tu temu: “Moje prisustvo na protestnom skupu protiv Pašinjana u Parizu 1. juna 2021. i njegova organizacija razlog je zabrane”.
Avgust 2022. Služba nacionalne bezbjednosti zabranila je ulazak u zemlju jermenskom aktivisti iz Holandije Masisu Abramyanu. On je to nazvao "prikazom odmazde Nikola Pašinjana za skupove i demonstracije koje smo organizovali".
Januar 2023. Predsjedniku Centralne kancelarije Francuske omladinske unije “ARF Nova generacija” Ndžeu Garagavorjanu zabranjen je ulazak u Jermeniju kao “nepoželjnoj osobi”.
U toku 2022. godine registrovano je ukupno 184 kršenja medijskih i novinarskih prava.
Postoji mnoštvo takvih činjenica. Nabrajanje svakog od njih zauzelo bi previše prostora. Zato smo izdvojili one najkarakterističnije. Oni mnogo govore.
Vlasti koriste klasične autoritarne metode pritiska i progona opozicije, nezavisnih novinara i aktivista za ljudska prava, posebno onih koji zastupaju interese manjina. Navedene činjenice i citati jermenskih političara jasno i eksplicitno otkrivaju lažnu prirodu izjava o „jedinstvenoj demokratiji na Kavkazu“.
Još jednom naglašavamo: Da bi se demonstrirala lažnost jermenske strane, kao izvor na početku članka odabran je medij Past. Past ima reputaciju jednog od „najpouzdanijih izvora“ u zemlji. Činjenica da je tekst objavljen na engleskom govori da je ciljna publika propagandnog materijala niko drugi do Zapad.
Prevod Portala Analitika
Fotografija Parlament Jermenije by Photo: Marcin Konsek / Wikimedia Commons, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=38783037
