Činom usvajanja Deklaracije o ekološkoj državi, septembra 1991. godine, Crna Gora je postala prva ekološka država u svijetu. Dokument je predstavljen na Konferenciji UN o životnoj sredini i razvoju u Rio de Žaneiru 1992. godine i uvršten u dokumente Konferencije, navodi se u saopštenju Ministarstva uređenja prostora i zaštite životne sredine.
Crna Gora do danas je, kako je saopšteno, u odnosu na period proglašenja, ostvarila značajna unapređenja. Prije svega, stvoren je institucionalni okvir u oblasti zaštite životne sredine, kao osnovne pretpostavke za uspješno savladavanje svih izazova u procesu stvaranja ekološke države. Takodje, ako kao jedan od indikatora uspješnosti, uzmemo stepen harmonizovanosti zakonodavstva sa zakonodavstvom Evropske unije, napredak je evidentan.
Ostvareni su i konkretni rezultati: izgrađene su ili se grade deponije za odlaganje komunalnog otpada u skladu sa odredbama direktiva EU i koje zadovoljavaju standarde uspostavljene za ovu vrstu infrastrukturnih projekata. Pored rekonstrukcije postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda u Podgorici, izgrađeno je, u okviru projekta sanacije i rekultivacije jalovišta rudnika olova i cinka, postrojenje u Mojkovcu, a početkom naredne godine treba da krene izgradnja postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda u Nikšiću... Dakle, prostora za zadovoljstvo ima, ali to ne znači da se nije moglo i ne treba ulagati još više napora da situacija u oblasti životne sredine bude još bolja.
U dijelu jačanja institucionalnih kapaciteta, početak rada Agencije za zaštitu životne sredine predstavlja stvaranje snažne osnove za kvalitetnije sprovođenje zakona. Donijet je i niz važnih planskih dokumenta tkz. nove generacije, čija realizacija treba da omogući održivi razvoj i vidljive rezultate u našem neposrednom okruženju. Donijeta su i druga važna dokumenta, poput propisa kao i Nacionalne strategije održivog razvoja, Prostornog plana dražave, Dokumenti pravca razvoja Crne gore kao ekološke države, Prokletije prepoznate kao područje kojem treba dati najveći stepen zaštite, sačuvana je Tara, donijet program UN za Skadarsko jezero, pokrenut program valorizacije Bjelasice i Komova, formirana je kancelarija Vlade za održivi razvoj.
Izgradjen je Regionalni vodovod, a i ugradjuju se filteri za zastitu vazduha u TE Pljevlja i Zeljezari NK. Osim toga, Svjetska banka je uvažila potrebu za analizom potencijalno ekološki problematičnih lokacija, a paralelno sa ovim projektom, takođe u saradnji sa Svjetskom bankom, realizuje se i projekat Integralne zaštite Skadarskog jezera. Projekat se sastoji od tri komponente od kojih se treća komponenta odnosi na obezbjeđivanje investicija za rješavanje ekoloških problema zagađenja voda Skadarskog jezera.
Zaštita životne sredina iziskuje značajna finansijska sredstva jer na njen kvalitet utiču i infrastrukturni sistemi (industrija, zastarjele tehnologije, komunalna infrastruktura, putna infratsruktura, itd.) i potrebno je uložiti finansijske resurse koje Crna Gora samostalno nije u mogućnosti da obezbijedi. Iz tog razloga, pristupilo se iznalaženju rješenja u vidu kreditnih zaduženja, uspostavljanja privatno-javnih partnerstava, zajmova i na kraju efikasnog korišćenja sredstava koja su nam na raspologanju od Evropske Unije (IPA fondovi, IPF fondovi–Infrastructure Project Facility, itd).
Pored navedenih mogućnosti Vlada Crne Gore će uložiti napore da uspostavi nacionalni sistem finansiranja i ko-finanisranja ekoloških projekata iz sredstava koja bi se dobijala ubiranjem ekoloških finansijskih instrumenata (ekološka taksa, princip „zagađivač plaća“, nadokande za korišćenje određenih prirodnih resursa, odvajanjem prilikom procesa privatizacije domaćih preduzeća i kompanija, itd) što bi dalo značajan podsticaj rješevanju određenih ekoloških problema u zemlji.
Ova devetnaesta godisnjica dobra je prilika i da najavimo da se priprema akcija uljepsavanja Crne Gore, tačnije, najveća akcija čišćenja u našoj zemlji, uz ucešće nevladinih organizacija, kompanija, lokalnih zajednica, udruzenja I pojedinaca, a pomoć iz Slovenije koja je već prošla kroz ovu akciju, koju je tada pokrenuo i organizovao Slovenački NVO sektor. Dosadašnje akcije, I one koje planiramo, pokazuju da zajedno ali I svojim pojedinačnim doprinosom možemo uraditi mnogo da sačuvamo Crnu Goru, naš dio planete .
Medjutim, sve aktivnosti i sav napredak neće biti dovoljan ukoliko svako od nas pojedničano ne shvati da moze da uradi dosta. Za početak, dovoljno je ne ugrozavati prostor u kome zivimo odlaganjem otpada na mjestima koja nijesu za to namijenjena.
Kao resorno ministarstvo, činimo sve u cilju saniranja ekoloških problema iz ranijeg perioda i zaštite životne sredine i potencijala koji su nam na raspolaganju. Činjenica je da se svojevremena intenzivna industrijalizacija Crne Gore nije odvijala u okvirima koncepta održivog razvoja zbog čega još uvijek trpimo ekološke posljedice. Znači, pored potrebe da naš novi ekonomski zamah bude u skladu sa standardima, suočavamo se sa naglašenom potrebom za eliminisanjem ranije učinjenih devastacija.
Na kraju, vjerujemo da danas imamo mnogo razvijeniju svijest o važnosti životne sredine znatno poboljšanu ekološku kulturu, ali svijest gradjana mora biti na mnogo višem nivou, zbog čega Ministartvo planira veliku kampanju u tom pravcu naredne godine, kada obiljezavamo 20-tu u godisnjicu. Ta razvijenija svijest moze se, vjerujemo, identifkovati i kroz odnos ovog ministartsva prema nekim velikim razvojnim projektima koji su, u dijelu koji se tiče zaštite životne sredine, vodjeni transparetno i u punoj saglasnosti sa evropskim standardima, zaključuje se u saopštenju.
