Centralna banka Crne Gore, Vlada Crne Gore i Delegacija Evropske unije u Crnoj Gori danas su svečano obilježile istorijski trenutak – pokretanje prvih SEPA transakcija iz Crne Gore, čime je naša zemlja faktički postala dio zajedničkog evropskog platnog prostora. Ovim značajnim korakom otvara se novo poglavlje u procesu evropskih integracija i modernizacije nacionalnog platnog sistema.
Kako je saopšteno iz Centralne banke Crne Gore, svečanost, održana pod sloganom „Evropske finansije za nove generacije: SEPA kao instrument integracije“, simbolično je označila operativni ulazak Crne Gore u evropsku platnu infrastrukturu, manje od godinu dana nakon što je naša država postala prva zemlja Zapadnog Balkana članica Jedinstvenog područja plaćanja u evrima (SEPA).
Događaj su otvorile guvernerka Centralne banke Crne Gore, Irena Radović, i predsjednica Evropske centralne banke, Kristin Lagard, koja se učesnicima obratila putem video poruke.
U pozdravnom govoru, Radović istakla je da pokretanjem prvih SEPA transakcija Crna Gora ravnopravno učestvuje u evropskom platnom sistemu, zajedno sa članicama Evropske unije. Naglasila je da građani i privrednici od sada mogu slati i primati uplate u eurima iz čak 40 evropskih država – brzo, sigurno i uz minimalne troškove, po istim pravilima i cijenama koje važe u zemljama članicama EU.
„Nije u pitanju tehnička promjena, već korak koji Evropsko jedinstveno tržište čini dijelom svakodnevnog života naših građana i kompanija.To je konkretan dokaz da proces proširenja nije apstraktan, već donosi opipljive koristi u svakodnevnom životu. Za porodice to znači jeftinije doznake i onlajn plaćanja, za preduzeća povoljnija plaćanja i veću konkurentnost, a za državu dublje povezivanje sa jedinstvenim tržištem Evropske unije“, kazala je Radović.
Predsjednica Evropske centralne banke Kristin Lagard poručila je da ovaj dan predstavlja simboličnu prekretnicu na integracionom putu Crne Gore kao države kandidatkinje za članstvo u Evropskoj uniji.
„Trenuci poput ovog od suštinskog su značaja za očuvanje elana, jer upravo oni pretvaraju težnje u vidljiv napredak koji uliva povjerenje i kod kuće i u inostranstvu. Sada, kada je svih 11 crnogorskih banaka dio SEPA porodice, građani i kompanije u Crnoj Gori mogu uživati u sigurnim, brzim i efikasnim plaćanjima u eurima. Čestitke, Crna Goro – divno je što ste sa nama!“, poručila je Lagard.
Nakon svečanog otvaranja, uslijedio je panel pod nazivom „SEPA i budućnost evropske integracije“, koji je okupio najviše državne zvaničnike, predstavnike Evropske unije i međunarodnih organizacija.
Kak navode iz CBGC, u otvorenom i inspirativnom razgovoru, predsjednik Vlade Milojko Spajić, guvernerka Radović, ambasador Evropske unije Johann Sattler, ministar finansija Novica Vuković, direktor Evropskog savjeta za plaćanja Giorgio Andreoli, ambasadorka Kraljevine Danske Pernil Daler Kardel i mlada liderka u oblasti inovacija i preduzetništva Jelena Kavarić govorili su o značaju SEPA integracije kao jednom od najkonkretnijih koraka Crne Gore ka evropskom tržištu i modernom finansijskom okruženju.
"Panel, koji je moderirala viceguvernerka CBCG Zorica Kalezić, potvrdio je zajedničko uvjerenje da SEPA nije samo tehnički napredak u platnom sistemu, već ključni simbol ekonomskog povjerenja, političke povezanosti i evropske budućnosti Crne Gore", navode iz CBCG.
Premijer Spajić, poručio je da je ovo dan istorijske prekretnice za zemlju.
„Crna Gora danas i faktički postaje dio jedinstvenog evropskog tržišta i pravi jedan od najvažnijih koraka ka punopravnom članstvu u EU. Građani i privreda konačno mogu da primaju i šalju novac u čak 41 zemlju članicu SEPA znatno jeftinije, brže i jednostavnije. Otvaramo vrata novom ekonomskom rastu – međunarodno poslovanje postaje jednostavnije, širenje kompanija lakše, a nove investicije realnost. Crna Gora više neće biti tržište od pola miliona, već dio prostora od pola milijarde građana Evrope. Ovo je ključni iskorak za buduće generacije – sigurnija, snažnija, evropska budućnost Crne Gore“, istakao je Spajić.
Ambasador Evropske unije u Crnoj Gori Johan Satler kazao je da je pristupanje Crne Gore SEPA sistemu mnogo više od tehničke nadogradnje platnog sistema.
„To je snažan politički signal posvećenosti zemlje evropskom projektu, dokaz da proces proširenja donosi opipljive rezultate koje građani mogu osjetiti već danas. Istovremeno, to je korak koji jača ekonomsku i političku koheziju čitavog Zapadnog Balkana i most koji ovaj region približava jedinstvenom tržištu Evropske unije“, kazao je Satler.
Ministar finansija Novica Vuković je istakao da Crna Gora članstvom u SEPA dokazuje da može ispuniti evropske standarde.
„Članstvo u SEPA je naš veliki i konkretan korak ka evropskom tržištu i dokaz da Crna Gora može ispuniti evropske standarde i otvori nove šanse za mlade, inovacije i konkurentnu ekonomiju“, kazao je Vuković.
Direktor Evropskog savjeta za plaćanja, Giorgio Andreoli, kazao je da je EPC sa ponosom prati proširenje geografskog obuhvata SEPA zone koje se odvija uporedo sa usvajanjem novih EPC pravilnika o platnim šemama za 2025. godinu i pokretanjem šeme za verifikaciju primaoca (Verification of Payee – VOP).
„EPC s posebnim uvažavanjem prepoznaje značaj ovog dostignuća za crnogorsku zajednicu pružalaca platnih usluga (PSP), građane i privredu. Ovaj trenutak predstavlja opipljiv dokaz jačanja integracije Crne Gore sa evropskom ekonomijom i njenim temeljnim stubom – SEPA platnim sistemom“, naveo je Andreoli.
Ambasadorka Kraljevine Danske Pernil Daler Kardel poručila je da je ohrabrujuće biti u Crnoj Gori na ovaj istorijski dan, dok „ova prelijepa zemlja preduzima ključne korake ka integraciji u jedinstveno evropsko tržište“. Naglasila je da SEPA predstavlja važan dio Plana rasta EU za Zapadni Balkan, jer ne znači samo tehnički iskorak, već je pokretač ekonomskog razvoja i dublje integracije Crne Gore u evropski prostor.
„Ovaj važan korak ne odnosi se samo na brža, sigurnija i efikasnija plaćanja.Riječ je o povezivanju Evropljana — o osjećaju pripadnosti. A Crna Gora pripada Evropskoj uniji“, kazala je Kardel.
Mlada liderka Jelena Kavarić poručila je da za mlade koji grade svoju budućnost krzo preduzetništvo, SEPA postaje most ka evropskom tržištu i novim prilikama.
„Ukoliko mlade pravilno osnažimo, digitalna i društvena ekonomij više neće biti dva odvojena svijeta, već jedna zajendička platforma napretka. Danas, kada i operativno postajemo SEPA sistema, napravili smo važan korak ka tome“, poručila je Kavarić.
Učesnicima su se putem video poruka obratili i generalni direktor Generalnog direktorata Evropske komisije za proširenje i istočno susjedstvo (DG ENEST) i predsjedavajući SEPA Upravnog odbora Gert Jan Kopman, kao i potpredsjednica Svjetske banke za Evropu, Antonela Basani.
Generalni direktor DG ENEST kazao je da je današnji dan istorijski za Crnu Goru.
„Građani i privreda će imati priliku da koriste jeftinije, brže i pouzdanije transakcije unutar Evropske unije, ali i međusobno. To znači da će društva u cjelini imati koristi od ovog dostignuća – prekogranična trgovina i finansijska inkluzija će rasti, neformalna ekonomija će opadati, a ekonomski rast će se generalno ubrzati“, poručio je Kopman.
Potpredsjednica Svjetske banke za Evropu, Antonella Bassani, iskazala je iskrene čestitke vlastima Crne Gore na pionirskom uspjehu u ovom procesu.
„Crna Gora i njeni susjedi koji su zakoračili na pozornicu SEPA osvjetljavaju put drugima. U svijetu koji definiše brzina i povezanost, finansijska izolacija je hendikep koji nijedna zemlja ne može da priušti. Ponekad napredak dolazi jednostavno - samo pritiskom na polje “pošalji”. Crna Gora je to upravo uradila i njena budućnost će se zbog toga mnogo brže odvijati“, kazala je potpredsjednica Svjetske banke.
Tokom svečanosti je simbolično pokrenuta i prva SEPA transakcije iz Crne Gore, čime su crnogorske banke i formalno postale dio evropske SEPA mreže koja danas okuplja više od 3.900 pružalaca platnih usluga iz 41 zemlje.
Nakon svečanosti, zvanice su imale priliku da posjete Youth Innovation Corner - izložbu fintech rješenja, start-up ideja i projekata koje su osmislili crnogorski mladi inovatori i preduzetnici, inspirisani digitalnom transformacijom finansijskog sektora i prilikama koje SEPA donosi.
