Zajedničku izjavu iza koje stoje ambasadori SAD, Francuske, Njemačke, Italije i Velike Britanije u OEBS-u, pred Stalnim savjetom OEBS pročitao je američki ambasador Majkl Karpenter, prenosi Radio slobodna Evropa (RSE).
U izjavi je poručeno da tih pet zemalja cijeni svoje partnerstvo sa narodom BiH, te da su posvećeni „demokratskoj, inkluzivnoj i prosperitetnoj BiH na njenom evropskom putu“.
„Osjećamo da nam je obaveza da izrazimo zabrinutost zbog separatističke i destabilišuće retorike i djelovanja predsjednika Republike Srpske“, navodi se u izjavi.
Ocijenili su da su Dodikovi napadi na legitimitet državnih institucija BiH, naročito Ustavnog suda, „neodgovorni“ i da „podrivaju ustavni red“.
Dodaju da je neprihvatljiva Dodikova podrška zakonima koji su „u suprotnosti sa demokratskim normama“, poput tzv. „zakona o stranim agentima“.
„Prijetnje gospodina Dodika da spriječi ulazak visokog predstavnika u BiH, Kristijana Šmita, da uđe u entitet Republika Srpska i da ograniči njegovu slobodu kretanja su u suprotnosti sa Dejtonskim mirovnim sporazumom“, upozorava Karpenter.
Ipak, zaključuju da su posvećeni narodu BiH, te da će i dalje pružati podršku suverenitetu, teritorijalnom integritetu i multietničkom karakteru BiH, koji je, kako navode, „ključan za mir i stabilnost jugoistočne Evrope“.
Protiv Dodika, predsjednika RS, Tužilaštvo BiH je podiglo optužnicu 11. avgusta zbog neizvršavanja odluka visokog predstavnika u BiH.
Dodik je optužen jer je potpisao dva sporna zakona ranije usvojena u entitetskom parlamentu, koji se tiču neobjavljivanja odluka visokog predstavnika u Službenom glasniku RS, odnosno neprimjenjivanja odluka Ustavnog suda BiH na teritoriji RS.
On je 6. septembra najavio uredbu o deportaciji Kristijana Šmita kada uđe na teritoriju RS. Uredba do sada nije objavljena, a Šmit je ipak bio u posjeti RS.
Vlada RS koju je sastavila koalicija predvođena Savezom nezavisnih socijaldemokrata – stranke čiji je Dodik osnivač i predsjednik – u martu je usvojila nacrt zakona o ‘stranim agentima’, koji bi iduće sedmice trebalo da se nađe pred poslanicima u Narodnoj skupštini RS.
Taj kontroverzan zakon pravljen po ruskom modelu, koji predviđa posebnu prismotru nevladinog sektora koji se finansira iz inostranstva i zabranu političkih aktivnosti, naišao je na osudu NVO, kao i EU i SAD.
Dodik je od ranije pod sankcijama SAD i Velike Britanije, jer je označen kao prijetnja Dejtonskom mirovnom sporazumu.
