Odbor za pravna pitanja Evropskog parlamenta (JURI) glasao je u utorak protiv uklanjanja imuniteta italijanskoj zastupnici u EP Ilariji Salis, navodeći da ona ne bi imala pošteno suđenje u Mađarskoj tokom vladavine Vikotra Orbana.
Salis je uhapšena u februaru 2023. u Budimpešti, optužena za pokušaj napada na ekstremno desnog aktivistu i za pripadnost ekstremno ljevičarskoj grupi.
Provela je više od godinu dana u zatvoru u Mađarskoj prije nego što je izabrana u Evropski parlament sa italijanskim Zelenima i Ljevičarskom alijansom.
Zatvaranje Salis, koja je dio grupe The Left u Evropskom parlamentu, izazvalo je bijes nakon što su slike nje u lisicama postale viralne.
Njen otac, Roberto Salis, osudio je uslove u kojima je bila držana kao "nehumane", dok su kritičari optužili mađarsku vladu da koristi pravosuđe kao oružje za zastrašivanje antifašista.
Salis negira optužbe i tvrdi da su politički motivisane.
Trinaest zastupnika glasalo je protiv izvještaja poslanika Evropske narodne partije Adrijana Vaskeza Lazarea, koji je preporučivao uklanjanja imuniteta Salis, dok je 12 glasalo za, saopštila su Politiko dva izvora.
"Ovo je ključni korak u odbrani vladavine prava i zaštiti naših demokratija. Odbijajući pokušaje ucjene Orbana, Odbor JURI Evropskog parlamenta sačuvao je čast evropskih institucija", saopšteno je iz grupe The Left, najavljujući da će Salis održati konferenciju za medije u Evropskom parlamentu u srijedu.
Prije glasanja JURI-ja, Vaskeza, glavni predstavnik Evropske narodne partije za slučaj Salis, upozorio je da bi odluka da se ne skine njen imunitet bila "neodgovorna", jer bi Parlament izložilo pravnom riziku.
Rekao je da, pošto navodni zločini datiraju iz februara 2023., prije nego što je Salis postala zastupnica, zaštita njenog imuniteta kršila bi pravni postupak Evropskog parlamenta.
"Poruka bi bila da je Parlament pokušao koristiti članicu samo iz političkih razloga, izbjegavajući pravila Doma", rekao je.
Vaskeza je dodao da Mađarska može odvesti Evropski parlament pred Sud pravde Evropske unije (CJEU) i pobijediti.
“Orban će pobijediti EP. To je vrlo neodgovorno,” dodao je.
Uprkos Vaskeza upozorenjima, frakcija koja je nastojala zaštititi Salis od mađarskih sudova, pozivajući se na nazadovanje vladavine prava u Mađarskoj, prevladala je, uz podršku nekih zastupnika EPP-a koji su prekršili liniju grupe. Da je cijela grupa podržala skidanje njenog imuniteta, Salis bi izgubila zaštitu, piše Klix.ba.
"Pravno gledano, može se tvrditi da u zemljama gdje je situacija vladavine prava kritična, kao u Mađarskoj, postoji veći rizik da krivični postupci ne budu vođeni pošteno", rekao je njemački socijaldemokratski poslanik Rene Repasi.
U junu 2024. Salis je puštena iz pritvora u Budimpešti nakon što je osvojila mjesto u Evropskom parlamentu sa italijanskim Zelenima i Ljevičarskom alijansom, što joj je omogućilo parlamentarni imunitet. No, u oktobru prošle godine, mađarski tužioci zatražili su od Evropskog parlamenta da joj se imunitet skine.
Salis je rekla da je zahtjev imao "prilično neobično vrijeme."
"Zahtjev je stigao u Evropski parlament tačno dan nakon posjete Orbana, kada sam ja, zajedno s drugim kolegama, govorila protiv mađarske vlade", rekla je.
Prema Salis, zahtjev Mađarske za skidanje njenog imuniteta bio je politički motivisan i rekla je da se boji "političke osvete" od Orbana.
