Baš zato, dodaju, i ne čude imena ovogodišnjih laureata.
“Može da ide”, riječi su koje je predsjednik Narodne skupštine Crne Gore Blažo Jovanović napisao 21. jula 1958. godine, što je bilo “zeleno svijetlo” za prijedlog Savjeta za kulturu Crne Gore o dodjeli nagrada istaknutim umjetnicima i naučnicima.
Članovi žirija tog prestižnog priznanja bile su istaknute ličnosti crnogorske kulture. Danas o najvišem državnom priznanju, Trinaestojulskoj nagradi , odlučuju, kažu sagovornici Gradske RTV, oni koji negiraju Crnu Goru.
“Trinaestojulska nagrada je obesmišljena kao i mnogo toga u Crnoj Gori, samim tim što bi članovi žirija po logici stvari trebalo da budu ljudi koji su opštepriznati i poznati u Crnoj Gori. Kad sam gledao sastav žirija prosto sam se čudio ko su ti ljudi, a inače, nijesam čovjek koji ne poznaje stvari u Crnoj Gori”; stakao je Sreten Vujović, književnik, prevodilac i akademik DANU.
Vrijedno državno priznanje odnosi se na Trinaestojulski ustanak i na antifašizam u Crnoj Gori. Tekovine koje su duboko usađene u karakter i mentalitet crnogorskog naroda, urušavaju se godinama unazad, a kroz Trinaestojulsku nagradu, žiri potvrđuje svoj pravac.
“Imamo paradoks da neko ko baštini ideje suprotne 13. julu dobije tu nagradu, to je neoprostivo. Tu se mora napraviti selekcija počev od žirija, do laureata. Tu je jedno bazično poštovanje, čojstva i zaštiti drugoga od sebe”, kaže reditelj, Danilo Marunović.
Tom mentalitetu, kažu sagovornici Gradske TV, ne pripada Predrag Uljarević, direktor izdavačke kuće, koja je, pored ostalog, štampala knjigu odlazećeg premijera Dritana Abazovića, To je jedna priča. Druga priča da je taj izdavač optužen pred pravosudnim organima u Srbiji da se bavio piratskim izdavaštvom.
“U njegovom magacinima u Zemunu i Nišu je pronađeno gotovo 35 hiljada piratskih izdanja. To je velika problematika. Ljudi koji dobijaju nagrade u određenoj oblasti trabalo bi da su čisti po tom pitanju”, smatra Sreten Vujović
Zoja Đurović, dirigentica i profesorica muzike saglasna je da je ovogodišnja Trinaestojulska nagrada upitna.
“Sam taj čin pored toliko književnika koji su zaslužili to priznanje samom sebi uskakanje u stomak. Neka se razmisle malo”, poručila je Đurović.
A razmislili su, kaže Vujović, oni dobro. Jedini interes im je crnogorski novac.
“Meni je jasno zbog čega oni pristaju da dobiju iako ne priznaju Trinaestojulsku nagradu, ni tekovine 13. jula . Meni je bitno zbog čega oni to rade. Oni to rade zato što ih ta nagrada kandiduje za zvanje zaslužnog intelektualca i pozamašne mjesečne sume”, kaže Vujović.
“Mi se nalazimo tu pored Njegoševe Biljarde, u kojoj je na jednoj ploči uklesano ime Matija Bećković. Najvećeg mrzitelja Crne Gore, najvećeg nipodištavatelja crnogosrkog nacionalnog i kulturnog identiteta koji je dobio Njegoševu nagradu. I on i njegov ideološki otac Dobrica Ćosić su kompletne iznose Njegoševe nagrade koji nijesu mali, uložili za rušenje Njegoševe grobnice. Znači, oni se praktično rugaju sa Crnogorcima, sa crnogorskim kulturnim identitetom i uz to ulažu ogromna sredstva”, kaže Vujović.
Sagovornici Gradske su saglasni da predsjednik i članovi žirija Trinaestojulske nagrade moraju, prije svega, da poštuju svoju državu, da svojim kvalitetom i autoritetom budu odabrani ljudi od struke i nauke.
