Konačno će Crna Gora i Srbija da postanu svemirske sile. Indija je povodom svoje 75. obljetnice od nezavisnosti darovala Srbiji, Crnoj Gori i Hrvatskoj po jedan ekološki satelit koji će nam iz kosmosa javljati da li su nam vode po rekama, jezerima i na moru čiste. Crnogorski će se zvati „Luča“, a deo je studentskog projekta koji vode Novosađani iz organizacije sa upečatljivim nazivom – „Komitet za razvoj svemirskog programa“. On u Crnoj Gori ima grupu mlađih entuzijasta. Ništa tako lepo nismo ove godine čuli.
Srbija i Crna Gora su, doduše, petljale sa informacionim satelitima još ranije, sa Izraelom, još od 2005. godine, ali su „nadrljale“ jer su ostale Jevrejima dužne mnogo novaca za vojno izviđanje granice sa Kosovom i Metohijom. Ministar odbrane Srbije i Crne Gore Prvoslav Davinić je možda tada mislio da, uprkos sporazumu sa kompanijom „ImageSat International NV“, Beograd i Podgorica mogu da zaborave da špijuniranje košta novaca, ali Izraelci su to shvatili -komercijalno.
Po sudu iz 2019. godine Srbija je morala platiti Tel Avivu 37 miliona dolara odštete za neplaćanje rente. Na svu sreću, za ovaj, indijski satelit, ne samo Srbija, već i Hrvatska i Crna Gora, izgleda da neće platiti ništa za njegovo slanje u svemir i njegov rad. Nije on ni veliki, svega je 10x10x10 cm, ali je koristan.
I Indija će jednom raketom poslati tačno 75 takvih mališana na nebo, svih onih zemalja koje je prijateljski htela podsetiti da je naša planeta, u stvari, jedna država. Ipak, moraće možda da se plate senzorske bove koje će naše države postaviti po vodama i koje će satelitu slati bio-hemijske podatke. No, to je nikakav trošak u odnosu na korist za poljoprivredu, turizam, saobraćaj, vodeni svet faune i flore i zdravlje naroda.
A ŠTO BOG VIDI
Bog vidi da je 31. avgusta 2022. godine, u Karlsrueu, u Nemačkoj, počeo kongres Svetskog saveta crkava. Završen je 8. septembra. Tamo je bila i Srpska pravoslavna crkva, bar je trebalo da bude, jer su pravoslavne crkve odredile 1998. godine da je 1. septembar Dan Božije kreacije vode koja je simbol fizičkog nastanka života i religiozne čistote (ritual krštenja pomoću vode). To su prihvatile i mnoge druge crkve, i zbog toga je vreme održavanja ovog kongresa određeno poštovanjem te odluke .
No, Beogradska patrijaršija ćuti o svom mestu na Kongresu, iako je jedan od glavnih razloga za njegovo sazivanje bio ekološko stanje u svetu i stanje voda, koje je u Srbiji bolno pitanje, a u Crnoj Gori ne mora biti manje. Nije nemoguće da je Beograd zauzeo oprezan stav s obzirom na to da je ove godine Svetski savet crkava u junu mesecu - bez glasa protiv - osudio Rusku pravoslavnu crkvu zbog podrške najezdi Rusije na Ukrajinu, ali je i bio na ivici da predloži obustavu radnog učešća ove crkve u Svetskom savetu crkava, što je interno odbijeno bez glasanja, i zatraži „ekskomunikaciju“ ruskog patrijarha Kirila kao predstavnika svoje crkve u Svetskom savetu crkava – što je opet interno odbijeno bez glasanja.
U stvari, crkve su htele da se uzdrže od svojih anatema iz srednjeg veka iako odaju utisak da sa krajnjom indignacijom gledaju na Moskovsku patrijaršiju. Ruska crkva je danas potpuno usamljena u hrišćanskom svetu. Crkve u Karlsrueu su napustile staru šizmatičku praksu i naglasile da žele da uđu u dijalog sa Moskovskom patrijaršijom.
ČUDA PORFIRIJA PERIĆA
Da se možda ne bi mudrom i namernom neaktivnošću otkrila među bratskim crkvama u Karlsrueu, Srpska pravoslavna crkva je otišla do Sent Andreje u Mađarskoj. Tamo je Porfirije Perić, u tom mestu, gde zbog 19/20. vekovne politike mađarizacije Srba kraljevske Budimpešte nema više Srba , u crkvi isprva govorio duhovima.
A potom je, zaboravljajući istoriju i sadašnjost Srba u Mađarskoj, otišao odmah na drugu obalu Dunava, u Peštu, da bi 5. septembra „odlikovao“ bivšom obrenovićevskom i karađorđevićevskom državnom medaljom Svetog Save predsednika Vlade Viktora Orbana, najvećeg evropskog saveznika beogradske kolonijalne politike u jugoslovenskom prostoru. Orban je nazvan braniocem „hrišćanskog sistema vrednosti“, zahvalnim priložnikom Budimskoj eparhiji Srpske pravoslavne crkve i ojačivaču prijateljstva Srba i Mađara.
Uzgred, kada bi Srbija bila jasna sekularna država francuskog tipa, onda crkva ne bi mogla da ima pohvalnice nazvane „odlikovanja“. Država bi bila nadležna da odobri bilo kakvo crkveno pohvaljivanje šefa druge države. To je njen posao. Drugim rečima, crkva može da pohvaljuje jedino crkvenjake i vernike u privatnom svojstvu, a država državnike i javne službenike .
Patrijarh Perić je povukao čudan potez: dozvolio je da ga predsednik mađarskog parlamenta Laslo Kever povede u turistički obilazak parlamentarnog zdanja u kojem je svega dva dana pre toga u kabinetu potpredsednice parlamenta, ultra-nacionalistkinje, Dore Duro, otkrivena bronzana bista mađarskog diktatora, admirala i regenta od 1920. do 1944. godine, Mikloša Hortija, saradnika Adolfa Hitlera i naredbodavca mađarske invazije na Jugoslaviju 11. aprila 1941. godine.
Horti nikada nije voleo Jugoslaviju jer je Versajskim odredbama njoj bila predata Vojvodina i jadranska ratna flota Austrougarske čiji je komandant upravo bio admiral Mikloš Horti. Jugoslavija je Hortija proglasila 1945. godine za ratnog zločinca, a suđeno mu je u Nirnbergu, između ostalog i zato što je odgovoran za strašne zločine honveda i Stranke strelastih krstova iz 1942. godine nad bačkim Srbima u Šajkaškoj oblasti, Čurugu i Žablju, i u Novom Sadu , kada je pobijeno i pod led Dunava bačeno ne manje od 4.000 Srba i Jevreja. Kao i za smrt najmanje 20 hiljada zločinački ubijenih stanovnika Bačke različitih nacionalnosti.
Tu bistu je osveštao pop Atila Kovač i nije nemoguće da je patrijarh Perić prolaskom kroz Parlamenat osetio tamjan oproštaja zločina. Hm, možda nije bilo tamjana, Horti je bio kalvinista. Svejedno, Perić je kao Bačvanin morao izbeći da ga u Budimpešti vode ka kompromitaciji, u šta je morao biti upućen i njegov savetnik-pratilac u Budimpešti, vladika bački, Irinej Bulović.
Šta bi bilo da je patrijarh Porfirije Perić obavestio Viktora Orbana i Doru Duro da će Srpska pravoslavna crkva podići spomenik mađarskom predsedniku Vlade Palu Telekiju iz 1941. godine koji se 3. aprila, pre nemačke invazije na Jugoslaviju 6. aprila, ubio da spere sramotu zbog predstojeće mađarske izdaje Sporazuma o večnom prijateljstvu Mađarske i Jugoslavije koji su 12. decembra 1940. godine potpisali u ime Vlade u Budimpešti grof Ištvan Čaki i predsednik Vlade u Beogradu Aleksandar Cincar-Marković?
Ovim se rečima Teleki oprostio od Hortija: „Mađarska je pogazila reč o večnom prijateljstvu sa Jugoslavijom iz kukavičluka. Stali smo na stranu nitkova, bićemo lešinari – najprljavija nacija. Nisam te sprečio, kriv sam“ – tako stoji u „Istoriji Mađara“ koju su napisali Petar Rokai, Zoltan Đere, Tibor Pal i Aleksandar Kasaš.
Svakako ste opazili da se u zvaničnom Beogradu o „mađarskoj politici“ Srpske pravoslavne crkve ćuti. To je, možda, stoga što je Budimpešta blagonaklona prema beogradskoj politici preraspodele jugoslovenskih teritorija kako bi na njenom mogućem uspehu zahtevala obnovu granica Mađarske pre Versajskog ugovora u dvorcu Trijanon 1920. godine, sa kojim je pala na 40 odsto prethodne teritorije. Neka Srbi podrže neke mađarske zahteve, a Mađari će neke srpske – Crnu Goru i Republiku Srpsku. Ko zna, Alah je veliki !
ŠTO JOŠ SATELIT VIDI
Gledajući odozgore, izgleda da se sprema burna rasprava između Grčke pravoslavne crkve koju vodi vaseljenski patrijarh Vartolomej iz Istanbula, sa Beogradskom i Moskovskom patrijaršijom.
Radi se o ovome: Vartolomej misli da Srpska pravoslavna crkva nije imala kanonsko pravo da 5. juna 2022. godine izda Ohridskoj arhiepiskopiji tomos o priznanju autokefalnosti, niti da tu crkvu nazove „Makedonska pravoslavna crkva-ohridska arhiepiskopija“, čime je drevno makedonsko nacionalno ime pripisala skopskoj slovenskoj zajednici – čime je prekršila politiku Fanare da se u tomosu ne nacionalizuje ime nijedne pravoslavne crkve.
Taj potez nije imala pravo da potvrdi ni Ruska pravoslavna crkva 25. avgusta 1922. godine, što je potvrdila i Ohridska arhiepiskopija. Sami Makedonci nisu prihvatili srpski tomos i rusko priznanje kao punovažeće, iako su su se učtivo zhvalili beogradskoj i moskovskoj patrijaršiji iščekujući grčki tomos vaseljenskog patrijarha. Grčka crkva je nesporna „majka crkva“ svim drugim pravoslavnim crkvama jer su svi njihovi narodi primili hrišćanstvo od Grka, a ceo svet poznaje Novi zavet zahvaljujući grčkom prevodu njegovih tekstova sa aramejskog Hristovog jezika, kojih više nema .
Patrijarh Vartolomej tumači da je jedino vaseljensko priznanje autokefalnosti pravosnažno i da su mu beogradska i moskovska crkva otele obnovljenu nadležnost koja potiče još iz 1850. godine, i da se ove dve crkve spremaju za preuzimanja primata u zajednici pravoslavnih crkava. Kako Vartolomej još nije službeno proglasio tomos o autokefaliji u korist Ohridske arhiepiskopije, to on čin Beograda i Moskve vidi ne samo kao drsko napuštanje kanonskog prava dosadašnje pravoslavne zajednice, već i kao otvaranje raskola među crkvama. Nadvila se pretnja da Grčka pravoslavna crkva izgubi primat u korist Moskve, navodno trećeg Rima.
U stvari, ako Moskva otima u Ukrajini tuđu zemlju, što ne bi otimala i crkvenu vlast Grčke u korist novog bratstva, slovenskog, a možda i šireg? A popovi vole da se kavgaju, kao i svi drugi ljudi.
SPC I EKOLOGIJA
Mi se bojimo da će indijski ekološki satelit prvi da opovrgne crkvenu zasnovanost ideje o zajednici od „Dunava do sinjeg mora“. Zamislimo da beogradskim ekolozima bude dozvoljeno da zabace senzore o kvalitetu vode u Dunavu kod Beograda, potom pošalju podatke satelitu, ovaj ih obradi i pošalje natrag javnosti na uvid. S obzirom na to da dva miliona ljudi i brojnih kućnih ljubimaca u Beogradu svakodnevno izliva sve fekalije direktno u Dunav, bez ikakvog filtriranja, onda preti opasnost da satelit pomisli da se pokvario ili da su mu senzori postavljeni u septičke jame.
Nije uopšte čudno što Beograd nema nijednu plažu na Dunavu, niti makar divlje kupalište. Nema ni hotela koji bi se spustio do reke da sačini bazene za goste i narod sa dunavskom vodom. Nema ni kaluđera da se žrtvuje i okupa se u Dunavu pred kamerama, i žedan dokaže da je dunavska voda pitka kao i ona iz Morače. Dunav u Beogradu nije ni plav, ta njegova boja je i za slikare teško opisiva. A tek miris!
Ko hoće da se kupa u Dunavu ili upeca zdravu ribu, mora ili da ode uzvodno ka Novom Sadu ili da se spusti bar 15 kilometara nizvodno ka Pančevu. A u ovim vojvođanskim gradovima mnogi ne razumeju kako se Dunav može spojiti u jednu državnu teritoriju sa crnogorskim sinjem morem. Sa Crnim morem na istoku smo već spojeni i dovoljno je. Ali neće tamo pop iz Beogradske patrijaršije. Tamo ga čekaju drugačiji ljudi, i popovi. Tamo su Rumuni, Bugari, Gruzijci, Ukrajinci i drugi.
Radujmo se, braćo Crnogorci, satelitu „Luči“, naučni progres čuva Podgoricu!
ISHOD SVJETSKOG SAVJETA CRKAVA
Ako uzmemo u obzir ovogodišnji i junski i sadašnji septembarski kongres Svetskog saveta crkava, onda bi svakako imalo smisla naglasiti koje su političke i teološke vrednosti istakli.
Pri tome se moramo držati premise da je ova organizacija iz 1948. godine, stvorena posle Drugog svetskog rata sa ciljem da stvori svet na približavanju i izmirivanju vera gde god to neće dovesti do prevelikih teoloških i kulturnih žrtava, kako bi crkve, makar i samo između sebe, smanjile opasne a otklonjive napetosti.
Taj cilj je u Srpskoj pravoslavnoj crkvi neumoljivo sledio patrijarh German, ali je on već sa patrijarhom Pavlom Stojčevićem bio napuštan pod dejstvom vladičanske ekipe koja je sledila nacionalističku i ratnu politiku Nikolaja Velimirovića i Justina Popovića. Ona se nastavila i pod patrijarhom Irinejem Gavrilovićem i sadašnjim Porfirijem Perićem. I zato mi podržavamo odluku ove svetske crkvene organizacije da ne suspenduje Ruse i patrijarha Kirila, već da dijalogom pokušavamo da ubedimo Moskvu da odustane od rata.
Taj put je pobedio onda kada je 60-ih godina prošlog veka Svetski savet crkava odlučio da dijalogom ubedi Holandsku protestantsku crkvu (kalviniste) u Južnoj Africi da odustane od aparthejda .
Mi nemamo ništa protiv toga da ekologija bude prihvatana i kao teološko pitanje čiste duše. Napeto jeste, vidi se, da je to eklektička novotarija teologa, da je to scijentifikacija religije, ali svaka politička snaga koja pomaže zelenoj Zemlji mora biti dobrodošla. A, uostalom, tačno je, čak i da Bog nije stvorio Zemlju, šta god da ju je stvorilo, bila je bez plastike i otpada.
A ako ovako nastavimo, kaže rumunski teolog i vršilac dužnosti generalnog sekretara Svetskog saveta crkava Jon Sauca: „ Neću da se ustručavam, naša planeta će biti nenastanjiva za 50 godina“ – prenosi The European Times , službene novine Evropske unije.
I tu ćemo stati, čekamo da Indija lansira naše satelite da se još bolje upoznamo i vidimo kakvi smo. Ono što već sada vidimo, bez pogleda odozgo, je da je Srpska pravoslavna crkva povećala broj konfliktnih tačaka: Sukobila se sa Svetskim savetom crkava, sukobila se sa Grčkom pravoslavnom crkvom, sukobila se sa Crnom Gorom i čak se sukobila sa srpskim nacionalistima oko mađarske hortijevske politike Budimpešte. Jedini saveznik joj je moskovski kolonijalni patrijarh.
