Svijet

Vremeplov: 13. avgust 1961.

Na današnji dan: Počela gradnja Berlinskog zida

Gradnja Berlinskog zida počela je na današnji dan prije 60 godina.

Na današnji dan: Počela gradnja Berlinskog zida Foto: Pixabay
Vremeplov Analitike
Vremeplov AnalitikeAutor
ArhivaIzvor

Berlinski zid (njem. Berliner Mauer) sagrađen je 1961. godine, razdvajao je grad Berlin u podjeli na dvije države: kapitalističke Zapadne Njemačke i socijalističke Istočne Njemačke. Bio je dugačak više od 155 km, a sagrađen je sa ciljem da zaustavi odlazak radnika i spriječi bjekstvo političkih neistomišljenika. Zid je srušen 1989. godine i njegovi komadići prodaju se kao suveniri. 

Ideju o izgradnji zida donijela je istočnonjemačka vlada Valtera Ulbrihta, a odobrio je sovjetski vođa Nikita Hruščov. Zid je bio duga barijera između Zapadnog Berlina (koji je pripadao Saveznoj Republici Njemačkoj) i Demokratske Republike Njemačke (koja je često nazivana Istočna Njemačka), koji je čvrsto zatvorio granicu između Istočnog i Zapadnog Berlina u periodu od 28 godina. 

Zid je sagrađen sa namjerom da se zaustavi odliv radnika i ekonomski bilans koji je bio povezan sa dnevnom migracijom velikog broja profesionalnih i kvalifikovanih radnika između Istočnog i Zapadnog Berlina, i bjekstva koja su imala političke i ekonomske posljedice po Istočni blok. On je efikasno smanjio emigraciju sa 2,5 miliona između 1949. i 1962. na 5.000 između 1962. i 1989. godine.

Ipak, podizanje zida je bila propagandna katastrofa za Istočnu Njemačku i cio Istočni blok. On je postao ključni simbol onoga što su zapadne sile smatrale komunističkom tiranijom, naročito nakon ubijanja potencijalnih bjegunaca. 

Politička liberalizacija kasnih osamdesetih, povezana sa padom Sovjetskog Saveza, je dovela do slobodnijih pograničnih ograničenja u Istočnoj Njemačkoj, koja je kulminirala masovnim demonstracijama i padom istočnonjemačke vlade. 

Kada je 9. novembra emitovano vladino saopštenje da će prelazak biti dopušten, mase Istočnih Njemaca se približilo i zatim i prešlo zid, a njima se približio veliki broj Zapadnih Njemaca u slavljeničkoj atmosferi. 

Zid je kasnije uništila euforična masa u periodu nakon nekoliko sedmica, a njegov pad je bio prvi korak ka ujedinjenju Njemačke, koje je zvanično završeno 3. oktobra 1990. godine.

Portal Analitika