Ta odluka Vlade proglašena je tajnim podatkom i dodijeljen joj je stepen tajnosti „INTERNO“, zavedena je pod brojem 07-430/23-26/2, a potpisao ju je generalni sekretar Vlade Boris Marić, saznaje M portal od izvora iz Vlade Crne Gore, Ministarstva finansija i Uprave prihoda i carina.
Da je riječ o nelegalnom poslu izvoza ulja od industrijske konoplje koje, sa povećanim sadržajem THC-a od propisanog na crnom tržištu dostiže milionsku vrijednost, ali i da je riječ o robi za koju „bitka“ u Vladi i državnim institucijama traje skoro dvije godine, M portalu je potvrdilo više sagovornika iz Ministarstva finansija, Vlade, Uprave prihoda i carina, Ministarstva zdravlja, službi bezbjednosti i njihovih stranih partnera koji prate slične aktivnosti.
U velikom lancu ljudi koji znaju detalje priče o ulju od industrijske konoplje saglasni su u jednom – čitav posao pokušavaju da proguraju odlazeći premijer, njegov intimus i generalni inspektor Agencije za nacionalnu bezbjednost Artan Kurti, ministar finansija Aleksadnar Damjanović i njihovi partneri iz Crne Gore i sa Kosova.
Ipak, posao sa izvozom ulja od industrijske konoplje sa povećanim sadržajem THC-a se otegao na skoro dvije godine jer u državnom aparatu i institucijama, čija su odobrenja trebala da prate izvoz, postoje savjesni pojedinci koji nijesu bili spremni da mimo procedura i zakona izdaju dozvole i omoguće da narkotici dospiju na crno tržište. Prvo je to odbilo da učini Ministarstvo zdravlja u mandatu Vlade Zdravka Krivokapića.
Hronologija
Sporna količina ulja od industrijske konoplje sa povećanim sadržajem THC-a koja se pokušava izvesti iz Crne Gore bila je u vlasništvu firme „Hanf Pharma“ iz Podgorice, koja je osnovana svega 10-ak dana nakon parlamentarnih izbora 30. avgusta 2020. godine, i to za proizvodnju eteričnih ulja.
U vlasničkoj strukturi „Hanf Pharma“, koja je danas u blokadi ali aktivna, nalaze se Silvija Vlahović (osnivačica i izvršna direktorica, sa 10% vlasništva), Abazi Dževat (osnivač sa 15% vlasništva), beogradske kompanije „Intiva plus DOO“ (osnivač sa 12,5% vlasništva) i „Eviana DOO“ (osnivač sa 37,5% vlasništva) i Škelzen Bašota (osnivač sa 25% vlasništva). U Odboru direktora su Miroslav Ivanišević, Ljiljana Vujotić i Škelzen Bašota. Više izvora M portala tvrdilo je da je ministar finansija Aleksandar Damjanović u bliskim rodbinskim vezama sa osobom koja je jedan od vlasnika „Hanf Pharma“.
Bašota je, osim u vlasničkoj i upravljačkoj strukturi „Hanf Pharma“, ujedno i izvršni direktor kosovske kompanije „McCroft Tobacco Kosovo LLC“ iz Gnjilana, koja se bavi proizvodnjom i trgovinom cigareta. „McCroft Tobacco Kosovo LLC“ je u vlasništvu Gazmenda Abrašija, koji je od 2019. godine počasni konzul Crne Gore na Kosovu, a konzulat se nalazi – u okviru Abrašijeve fabrike duvana u Gnjilanu.
Fabrika duvana u Gnjilanu je dospjela u fokus medija kada je otkriveno da je grupa preduzetnika koji su proizvodili cigarete egipatske marke „Kleopatra” u Podgorici na Kosovu registrovala takav brend u namjeri da ga proizvodi u fabrici u Gnjilanu. Abraši se povezuje i sa drugim koruptivnim aferama na Kosovu, a bio je i savjetnik bivšeg kosovskog premijera Ramuša Haradinaja.
Za proizvodnju ulja od industrijske konoplje od 2018. godine u Crnoj Gori postoje strogi propisi i procedure koje se moraju poštovati, a u slučaju proizvodnje ulja u vlasništvu firme „Hanf Pharma“ one nijesu ispoštovane i ulje se sadržalo mnogo veći procenat THC-a od propisanog, ono nije moglo biti stavljeno u legalan promet. Zato je tražen način da se izigra zakon i da budu stvoreni uslovi da se ulje ipak izveze iz Crne Gore.
U tom trenutku na scenu stupa tadašnji potpredsjednik Vlade Dritan Abazović, po čijem je nalogu Uprava prihoda i carina 6. decembra 2021. godine izdala nezakonito odobrenje za preradu ulja, koje je zavedeno pod brojem 09/03-1 Broj UP/I-3900/1-21. Istovremeno, Abazović vrši snažan pritisak na Ministarstvo zdravlja, čija je saglasnost neophodna da bi se dobila dozvola za izvoz ulja od industrijske konoplje. Svjesni odgovornosti koja bi pala na njih u slučaju razotkrivanja čitavog posla, nadležni u Ministarstvu zdravlja su kategorično odbili da izdaju takav dokument.
Duže od godinu dana je trajala borba za ovaj posao bude doveden do kraja i da ulje od industrijske konoplje sa povišenim procentom THC-a bude izvezeno iz Crne Gore, a brojni zaposleni u crnogorskim institucijama bili su ucjenjivani i izloženi pritiscima da rade protivzakonito, dok su im zauzvrat nuđene različite beneficije.
U martu ove godine je odlazeći premijer, zajedno sa Kurtijem i Damjanovićem, smislio rješenje – Vlada će usvojiti odluku o izvozu ulja od industrijske konoplje, označiti je stepenom tajnosti i na taj način obavezati Upravu prihoda i carina da obavi protivzakonit posao i izveze sporno ulje. Tako je usvojena Odluka broj 07-430/23-26/2, sa potpisom Borisa Marića. U zvaničnom saopštenju sa sjednice Vlade od 20. marta 2023. godine ne pominje se ovaj dokument, a nije dostupan ni na sajtu Vlade.
Pritisci
Kao što su godinu dana ranije vršili pritisak na Ministarstvo zdravlja, u martu ove godine počinje i pritisak na službenike Uprave prihoda i carina, koji odbijaju izvrše nalog Vlade, insistirajući na poštovanju cjelokupne procedure, odnosno dobijanju saglasnosti nadležnih organa, posebno Ministarstva zdravlja.
Prema svjedočenju izvora M portala, ministar finansija Aleksandar Damjanović u to vrijeme pokušava na sve načine da ubijedi nekoga od čelnika Uprave prihoda i carina da potpiše izvozne dozvole, nudeći im zauzvrat unapređenja i druge benefite. Istovremeno se istim ljudima prijeti da će ostati bez pozicija ukoliko odbiju da izvrše zadatak i izvezu ulje od industrijske konoplje sa povišenim sadržajem THC-a.
Jednom od pomoćnika direktora koji je imao raspored na određeno vrijeme nuđeno je rješenje za stalno, uz istovremene prijetnje da mu, ukoliko odbije, poslije isteka roka od šest mjeseci postojeće rješenje neće biti produženo, što se na kraju i dogodilo bez ikakvog obrazloženja i uprkos zapaženim rezultatima koji su ostvareni. Još jedan od rukovodilaca u Upravi prihoda i carina ostao je bez direktorske pozicije za koju je konkurisao. Bez obzira na to što je bio prvorangirani na konkursu, nije izabran za direktora UPC jer je nešto ranije odbio da realizuje izvoz ulja od industrijske konoplje bez potrebnih saglasnosti nadležnih organa.
Prema izvorima M portala iz bezbjednosnog sektora o ovom poslu su već prikupljeni čvrsti dokazi od insajdera upravo iz Vlade. Prema tim dokazima, posao sa izvozom ulja od industrijske konoplje sa povišenim sadržajem THC-a bi mogao biti povod za prvo pokretanje postupaka protiv čelnih ljudi 43. Vlade Crne Gore, kao i protiv njihovih saradnika koji su učestvovali u nezakonitim aktivnostima.
Ipak, brzina pokretanja zvanične istrage zavisiće i od toga koliko će brzo biti formirana 44. Vlada mandatara Milojka Spajića i brzine kojom će biti smijenjeni rukovodioci Uprave policije i Agencije za nacionalnu bezbjednost.
