U dokumentu o kojem će danas raspravljati komesari EU, navodi se da EU traži od lidera Zapadnog Balkana, striktno poštovanje osnovnih vrijednosti, demokratskih principa i vladavine prava, uprkos vanrednim mjerama koje su države uvodile u okviru borbe protiv pandemije korona virusa.
- Društvena transformacija i efikasno sprovođenje reformi počivaju na tim osnovama - navodi se u dokumentu.
Evropski lideri u nacrtu deklaracije ponavljaju punu podršku evropskoj perspektivi država zapadnog Balkana, a države regiona naglašavaju opredijeljenost evropskoj perspektivi, kao svoj strateški cilj.
U dokumentu se poziva i na jačanje regionalne saradnje i dobrosusjedskih odnosa i ukazuje da je potrebno uložiti dodatne napore u okviru procesa pomirenja i rješavanja bilateralnih sporova iz prošlosti.
Uz isticanje solidarnosti EU sa Zapadnim Balkanom i poziv na panevropsku saradnju borbi protiv krize koju je izazvao koronavirus, u deklaraciji se navode primjeri saradnje država EU i Zapadnog Balkana tokom krize, ali podsjeća i na pakete pomoći koje su institucije EU već dostavile ili pripremile za region, od milijardi iz evropskog budžeta, preko oslobađanja regiona od zabrane izvoza medicinskog materijala iz EU, do nabavke testova za provjeru ispravnosti testova za korona virus.
Naglašava se da će, nakon izlaska iz krize, uslijediti ,,nova faza bliske saradnje radi otklanjanja njenih posledica".
- Evropska komisija pozvana je da do jeseni izađe sa snažnim ekonomskim I investicionim planom za region čiji će cilj biti da se ponovo pokrenu ekonomije regiona, istovremeno jačajući njihovu konkurentnost, kako bi se bolje povezale sa Evropskom unijom. Investicije su od najveće važnosti za podsticaj dugoročnog oporavka regiona i podršku neophodnim reformama, kako bi se brže kretali na putu ka EU, dok bi brže dolaženje do koristi uticalo i na smanjenje međusobnih razlika - navodi se u nacrtu deklaracije.
Dodaje se da bi države zapadnog Balkana trebalo da transformišu svoje ekonomije kako bi ih u potpunosti integrisale sa Zajedničkim tržištem EU, ali i da poboljšaju poslovnu klimu i ojačaju vladavinu prava u toj oblasti.
Kako se navodi u nacrtu deklaracije, u tim nastojanjima značajna uloga mora se dati pridruživanju regiona ciljevima EU koji su u vezi sa klimom, daljom digitalizacijom ekonomije i jačanjem povezanosti u oblasti transporta, energije i digitalnih tehnologija, dok se posebna pažnja mora posvetiti zdravstvu, obrazovanju i socijalnoj politici.
Evropski lideri ukazuju i na potrebu za tiješnjom saradnjom i u borbi protiv dezinformacija, posebno onih koje dolaze iz trećih država i imaju za cilj da odvrate region od reformskih procesa koji se sprovode na putu ka EU i utiču na regionalnu bezbjednost, navodi se u nacrtu deklaracije koji će biti ponuđena na potpis šefovima država i vlada Evropske Unije u konsultacijama sa liderima država zapadnog Balkana na zajedničkom samitu, koji bi trebalo da bude održan 6. maja u formi videokonferencije.
Danas o konkretnim brojkama
Evropska komisija danas će na kolegijumu komesara EU diskutovati o doprinosu Komisije video konferenciji 6.maja koja će okupiti lidere EU i Zapadnog Balkana - rekao je portparol EK Erik Mamer.
Podrška Evropske komisje, kako se navodi u nacrtu zaključaka video konferencije EU –Zapadni Balkan obuhvata više milijardi eura, a koliko će konkretno iznositi ta pomoć biće poznato nakon sastanka komesara.
Tu se podrazumijeva, neposredna podrška zdrvstvenom sektoru, značajna podrška socioekonomskom oprovaku,750 miliona iz paketa makroekonomske finansijske pomoći, kao i paket pomoći Evropske investicone banke vrijedan više milijardi eura.