Izvještaj Regionalna procjena za jugoistočnu Evropu: Bezbjednosne implikacije klimatskih promjena, koji identifikuje rizike, žarišta, zajedničke izazove i mogućnosti za saradnju, predstavlja rezultate opsežnih konsultacija o klimatskim promjenama i bezbjednosti u regionu OEBS-a. Ove konsultacije su uključivale niz radionica i anketa i obuhvatile preko 80 predstavnika vladinih institucija, organizacija civilnog društva, akademskih krugova iz jugoistočne Evrope i regionalnih i međunarodnih organizacija.
Klimatske promjene se ubrzavaju na globalnom nivou i efekti se osjećaju širom jugoistočne Evrope sa sve većom učestalošću i intenzitetom toplotnih talasa, suša, poplava i šumskih požara.
Izvještaj iznosi sedam klastera rizika koji su posebno relevantni u pogledu regionalne bezbjednosti i stabilnosti, uključujući poljoprivredu, turizam, energetiku, zdravlje i šume. Takođe definiše sedam specifičnih geografskih žarišta, poput zajedničkih rječnih slivova i zajedničkih planinskih ekosistema, i dva važna izazova koja dijeli cijeli region: zagađenje vazduha i migracije.
Iznad svega, izvještaj ističe nekoliko prilika za regionalnu saradnju koje treba iskoristiti za rješavanje bezbjednosnih rizika povezanih sa klimom.
Objavljivanje izvještaja poklapa se sa Danom planete Zemlje i petom godišnjicom potpisivanja Pariskog sporazuma.
„Klimatske promjene su jedno od najvažnijih pitanja našeg vremena u političkoj, ekonomskoj, socijalnoj i ekološkoj sferi. Takođe se može pojaviti kao bezbjednosno pitanje u interakciji sa drugim pritiscima, poput nejednakog ekonomskog razvoja, socijalne nejednakosti i ograničenja resursa. Ovi izazovi se mogu riješiti samo putem multilateralnog i kooperativnog pristupa“, kazala je generalna sekretarka OEBS-a Helga Maria Schmid. „U jugoistočnoj Evropi smo već postigli napredak mapiranjem zajedničkih potencijalnih rizika i definisanjem zajedničkih rješenja.“
Već 1975. godine, Helsinški završni akt prepoznao je potrebu za saradnjom na klimatskim promjenama kao dio OEBS-ovog sveobuhvatnog pristupa miru i bezbjednosti.
Koordinator OEBS-ovih ekonomskih i ekoloških aktivnosti, Vuk Žugić, kazao je da su konsultativni procesi poput ovog ključni u rješavanju različitih uticaja klimatskih promjena na području OEBS-a. „Zahvalni smo svim učesnicima ovog regionalnog procesa konsultacija. Velika većina učesnika bile su žene koje su stvorile uslove za klimatsku otpornost u regionu. U našim narednim koracima potreban nam je snažan angažman žena i muškaraca, uključujući i mlade, u cilju razvoja i sprovođenja mjera saradnje koje će dalje doprinijeti bezbjednosti i stabilnosti u regionu“, rekao je Žugić.
Ovaj izvještaj je dio OEBS-ovog projekta „Jačanje odgovora na bezbjednosne rizike od klimatskih promjena u jugoistočnoj Evropi, istočnoj Evropi, južnom Kavkazu i centralnoj Aziji“ koji finansiraju Andora, Austrija, Češka, Njemačka, Italija, Lihtenštajn, Luksemburg i Norveška.
