Koncentracija PM 10 čestica u vazduhu u večernjim i jutarnjim časovima prethodnih sedam dana bila je znatno povećana, pa je u nekoliko navrata bila i sedam-osam puta iznad dozvoljenih srednjih dnevnih vrijednosti.
Tako je na mjernoj stanici u Ulici Meše Selimovića (Blok pet) 20. decembra u 20 sati vrijednost PM 10 čestica iznosila 190 µg/mᵌ (mikrograma po kubnom metru), dok je u ponoć (na 21. decembar) porasla na čak 417 µg/mᵌ, što je preko osam puta više u odnosu na dozvoljenu srednju dnevnu vrijednost koja je 50 µg/mᵌ. U devet časova ujutro izmjereno je 147 µg/mᵌ, odnosno tri puta više od dozvoljenog.
Na istoj mjernoj stanici u ponoć 22. decembra koncentracija PM10 čestica iznosila je 364 µg/mᵌ, u devet časova ujutro 102, a u devet uveče 282 µg/ mᵌ.
U ponoć 23. decembra izmejerna je vrijednost od 197 µg/mᵌ , u devet ujutro 142, da bi u 21 sat te noći koncentracija PM10 čestica porasla na 280 µg/mᵌ. Slična situacija bila je i prethodnih nekoliko dana. U subotu 24. decembra, u ponoć, koncentracija PM10 čestica iznosila je 255 µg/mᵌ , dok je u devet sati ujutro bila 103 µg/mᵌ. U nedjelju 25. decembra, u ponoć, ova vrijednost iznosila je 270 µg/mᵌ , u 10 sati ujutro 132, da bi ponovo nastavila da raste u večernjim satima – u 21 čas iznosila je 162, a u ponoć 26. decembra (nedjelja na ponedjeljak) 273 µg/mᵌ. Juče u šest sati ujutro koncentracija PM10 čestica iznosila je 82 µg/mᵌ .
MJERENJA
Poznato je da kvalitet vazduha u značajnoj mjeri zavisi od meteoroloških parametara, sezone grijanja, intenziteta saobraćaja i sl. Da li će se emisije zagađujućih materija u vazduhu povećavati ili smanjivati, i te kako zavisi od intenziteta, pravca i smjera vjetra, prisustva padavina, atmosferskog pritiska i sl.
Naravno, dominantan uticaj na kvalitet vazduha u ovo doba godine ima saobraćaj i korišćenje čvrstih goriva za grijanje.
Posebno je značajan uticaj meteoroloških faktora, jer se dodatno usložnjava problem usljed pojave temperaturnih inverzija, mirnog vremena bez vjetra, uz visok atmosferski pritisak.
U proteklom periodu upravo su aktuelne takve vremenske prilike. Indikativni podaci koji su u realnom vremenu dostupni na veb-stranici Agencije za zaštitu životne sredine dobijeni su automatskom metodom mjerenja. Za navedeni period, pokazuju da je povremeno izmjerena povećana koncentracija srednjih satnih vrijednosti PM 10 čestica, dok će podaci o srednjim dnevnim koncentracijama biti poznati nakon laboratorijske analize uzoraka primjenom referentne metode.
Dakle, podaci sa sajta su nevalidirani, a CETI (Centar za ekotoksikološka ispitivanja) će dostaviti Agenciji zvanični mjesečni izvještaj o kvalitetu vazduha sa validiranim podacima (sa svih mjernih stanica u Crnoj Gori) za ovaj mjesec do polovine januara, koje će oni zatim objaviti na svom veb-portalu.
PREPORUKE
U slučaju prisustva visokih koncentracija PM čestica u vazduhu preporučuje se građanima da svoje aktivnosti prilagode preporukama Instituta za javno zdravlje.
"Visoko zagađenje vazduha (satna koncentracija PM 10 čestica između 90 i 180 µg/ mᵌ): preporučuje se svima, a naročito osjetljivim grupama stanovništva (djeca, trudnice, stari, hronični bolesnici) da smanje boravak na otvorenom, naročito u blizini prometnih saobraćajnica kao i za vrijeme prisutnog dima i magle u vazduhu. Treba ograničiti izvođenje fizički zahtjevnih aktivnosti pri kojima se diše brže ili dublje (trčanje, vježbanje i sl.) na otvorenom. Veoma visoko zagađenje vazduha (satna koncentracija PM 10 čestica veća od 180 µg/mᵌ): preporučuje se svima da izbjegavaju boravak, a naročito izvođenje fizički zahtjevnih aktivnosti pri kojima se diše brze ili dublje (trčanje vježbanje i sl.) na otvorenom do poboljšanja kvaliteta vazduha", navode iz Agencije za zaštitu životne sredine, uz napomenu da je dozvoljena srednja dnevna vrijednost PM 10 čestica 50 µg/mᵌ , i ne smije biti više od 35 dana u godini prekoračena.
Povećana koncentracija PM 10 čestica kao posljedica sagorijevanja čvrstih goriva
Na sajtu Agencije za zaštitu životne sredine je objavljeno da je na osnovu indikativnih podataka dobijenih mjerenjem koncentracije PM čestica na automaskim analizatorima, zaključak da je u Podgorici, Pljevljima, Bijelom Polju i Nikšiću tokom novembra bilo prisutno zagađenje vazduha koje je uzrokovano sagorijevanjem čvrstog goriva (drvo i ugalj) za grijanje prostorija.
Kako ističu, povremeno se registruju veoma visoke satne koncentracije PM čestica, posebno u popodnevnim i večernjim časovima u uslovima kada nema vjetra i padavina, a naročito ako su prisutne temperaturne inverzije.
"Tokom novembra registrovana su prekoračenja srednje dnevne koncentracije PM10 čestica u Podgorici – MS ,,Zabjelo“ osam dana, a na mjernoj stanici u Bloku pet šest dana", navedeno je na sajtu Agencija za zaštitu životne sredine.
