Osnovnom sudu u Podgorici danas će biti predate još tri tužbe za naknadu štete protiv autorke skandaloznog izvještaja BIRN-a, novinarke koncerna Vijesti Jelene Jovanović i urednice sajta BalkanInsight Dušice Tomović, zbog povrede prava ličnosti na psihički integritet, čast, ugled i dostojanstvo.
Jovanović je u amaterskom uratku, objavljenom u novembru prošle godine u sklopu BIRN-ovog projekta „Mapiranje ekstremističkih grupa u regionu“ na sajtu BalkanInsight, kao krajnje desničare i vjerske fanatike označila dvije novinarke Pobjede, Kaćušu Krsmanović i Tanju Pavićević, i građanske aktiviste i borce za ljudska prava Aleksandra Sašu Zekovića, Predraga Vušurovića, Nebojšu Mrvaljevića, Draška Martinovića, Tanju Knežević-Perišić, Maju Miličković i Tijanu Lopičić.
Nakon što je sredinom februara, u Sarajevu, protiv BIRN-a predato osam tužbi za klevetu zbog targetiranja crnogorskih novinarki i građanskih aktivista, kao i tužba Pavićević pred Osnovnim sudom u Podgorici protiv Jovanović i Tomović, kao direktno odgovornih za sačinjavanje i objavljivanje spornog izvještaja, danas će tužbe pred tim sudom predati advokatica Marijana Laković-Drašković, zastupnica Krsmanović, Mrvaljevića i Miličković.
Skandalozno targetiranje devetoro građanskih aktivista, po receptu ruskog hibridnog djelovanja, kojim je novinarka koncerna Vijesti Jelena Jovanović, uz podršku urednice Balkaninsighta Dušice Tomović, takođe dugogodišnje novinarke istog medija, i regionalne direktorke BIRN-a Marije Ristić, koja je početkom decembra podnijela ostavku, od objavljivanja 16. novembra prošle godine izazivalo je brojne reakcije uglednih organizacija civilnog društva, intelektualaca i novinara širom regiona.
Nakon velikog pritiska javnosti, apsolutnog ćutanja BIRN-a koje traje do danas, potpunog raskrinkavanja nepostojeće istraživačke metodologije, ali i namjere, te ostavke regionalne direktorice BIRN-a, Nadzorni odbor te mreže je sredinom decembra odlučio da spornu mapu ukloni sa interneta.
Ćutanje BIRN-a na brojne reakcije iz Crne Gore i sa Zapadnog Balkana navode na zaključak da targetiranje građanskih aktivista i antifašista u Crnoj Gori nije bilo slučajnost.
Izjednačavanje građanskih aktivista i profesionalnih novinarki sa ljudima iz ekstremnih nacionalističkih organizacija povezanih sa Crkvom Srbije i fundamentalističkih islamskih grupa iz Rožaja i Plava bio je samo nastavak narativa koji odavno sprovodi koncern Vijesti. Narativa o navodnom crnogorskom ekstremnom nacionalizmu kojim se relativizuje sve agresivniji srpski kleronacionalizam.
Riječ je bila o prizemnoj, ali vrlo intenzivnoj crnoj propagandi sa ciljem da se crnogorski suverenisti – ne samo pojedinci već i organizacije, mediji i partije koje se programski zalažu za građansku i multietničku Crnu Goru – obilježe kao ekstremisti i izjednače sa brojnim stvarnim ekstremistima, pravoslavnim bratstvima i organizacijama koje su puki instrumenti velikodržavnog projekta koji logistički podržavaju zvanični Beograd i Moskva.
S obzirom na zakašnjelo postupanje BIRN-a i uklanjanje mape usljed nedostatka relevantnih dokaza i izvora, a imajući u vidu načine na koje su neki ljudi okarakterisani u tom izvještaju, može se vrlo argumentovano, na osnovu toga kome je ovakvo istraživanje služilo, govoriti o široj koordinisanoj akciji.
Ono zadovoljava sve elemente crne propagande, ali i hibridne prijetnje, koja ima karakteristike sistema oformljenog u Rusiji još tokom prvog mandata Vladimira Putina, a koji je podrazumijevao da se stvar koja se želi etablirati kao istina plasira kroz respektabilne organizacije koje su vidljive i poštovane u zapadnom svijetu.
Kako se navodi u jednoj od tužbi koje će biti predate danas, Jovanović je dan nakon objavljivanja skandaloznog izvještaja, 17. novembra 2022. godine u emisiji „Boje jutra“, u pregledu štampe, potvrdila da je autor izvještaja „Mapiranje krajnje desničarskih i ekstremističkih grupa na Balkanu“ za Crnu Goru, najavila proširivanje mape i eksplicitno tvrdila da su se na njenoj listi „našli svi koji su trebali“.
Takođe je i Tomović u emisiji „Načisto“, od 24. novembra 2022. godine na TV Vijesti, svoje učešće i doprinos prilikom izrade i objave spornog izvještaja učinila nespornim kroz prihvatanje i potvrđivanje rada Jovanović, kao i da prilikom izrade izvještaja nije korišćena naučno prepoznata ili esnafski prihvaćena metodologija.
