Rješenje za Šavnik ne treba tražiti u beskonačnim ponavljanjima koja produbljuju tenzije, već u okviru novog sistemskog rješenja – održavanja svih lokalnih izbora u jednom danu 2027. godine – kazao je u intervjuu Pobjedi Jugoslav Jakić, predsjednik opštine Šavnik.
Istakao je da je nezavršeni izborni proces u toj opštini stvorio određene institucionalne prepreke, ali i poručio da Šavnik nije u zastoju.
“Naprotiv, radimo redovnije i posvećenije nego u redovnim okolnostima kako bismo dokazali da su interesi građana iznad svake politike”, rekao je Jakić.
Izborni proces u Šavniku nezavršen je od 2022. godine. Opozicija ga je prekidala u devet navrata i poručivala da neće dozvoliti glasanje tzv. izbornim turistima. Vidite li rješenje izborne krize i na koji način? Što ako se i na nekom narednom glasanju dogodi isto?
Jakić: Izborni proces u Šavniku od 2022. godine predstavlja jedan od najozbiljnijih izazova po vladavinu prava i demokratski poredak u Crnoj Gori. Činjenica da je glasanje u devet navrata fizički onemogućeno, bez pravosnažnih odluka nadležnih organa koje bi to opravdale, ne može se smatrati legitimnim vidom političke borbe. Time nije zaustavljen samo jedan izborni proces, već je suspendovano ustavno pravo građana da biraju i budu birani.
Razumijem političke razlike i zabrinutost koja se u javnosti često artikuliše kroz pojam takozvanih „izbornih turista“, ali rješenja za eventualne zloupotrebe ne mogu se tražiti na ulici, već isključivo kroz institucije sistema – nadležne izborne komisije, sudove i tužilaštvo. Svako drugačije postupanje vodi opasnom presedanu u kojem sila zamjenjuje pravo, a to je put koji nijedno demokratsko društvo ne smije da prihvati.
Rješenje izborne krize vidim u jasnom i odlučnom institucionalnom odgovoru države, ali i u sveobuhvatnoj izbornoj reformi koja predviđa objedinjavanje svih lokalnih izbora do 2027. godine. Vjerujem da je to prilika da se sistemski urede otvorena pitanja, unaprijedi birački spisak i uspostave jasna, jednaka pravila za sve, čime bi se spriječile zloupotrebe i trajno otklonile sumnje koje prate pojedine izborne procese.
Očekujem i vjerujem da će politički akteri pokazati zrelost, odgovornost i demokratičnost, jer se Crna Gora nalazi na pragu Evropske unije. Sa otvorenim izbornim krizama, institucionalnim blokadama i temama koje dovode u pitanje osnovne demokratske standarde, naše mjesto ne može biti u evropskoj porodici naroda. Upravo zato je neophodno da svi, bez izuzetka, stave interes države i građana ispred partijskih i dnevno-političkih kalkulacija.
Ukoliko bi se i na nekom narednom glasanju ponovio isti scenario, to bi značilo da problem više nije lokalni, već sistemski. U tom slučaju, odgovornost bi morala biti jasna i konkretna, kako politička, tako i pravna. Demokratija ne može opstati ako se pravila primjenjuju selektivno ili ako se dopušta da manjina blokira pravo većine.
Šavnik ne smije biti simbol institucionalne slabosti, već primjer da se i u najtežim okolnostima poštuju Ustav, zakoni i demokratski principi. Samo tako možemo vratiti povjerenje građana i pokazati da je Crna Gora spremna za završnu fazu evropskih integracija.
Državna izborna komisija naredila je Opštinskoj izbornoj komisiji da donese odluku o ponavljanju izbora na jednom biračkom mjestu. Što ovoga puta očekujete?
Jakić: Očekujem da se konačno izađe iz pravnog lavirinta kroz najavljenu sveobuhvatnu reformu izbornog zakonodavstva. Rješenje za Šavnik ne treba tražiti u beskonačnim ponavljanjima koja produbljuju tenzije, već u okviru novog sistemskog rješenja – održavanja svih lokalnih izbora u jednom danu 2027. godine. To je jedini način da se proces u potpunosti legitimizuje i standardizuje u skladu sa preporukama naših međunarodnih partnera.
Kako nezavršeni izborni proces u Šavniku utiče na razvoj opštine, investicije i život građana? Kako funkcioniše opština danas?
Jakić: Nezavršeni izborni proces je bez sumnje stvorio određene institucionalne prepreke, ali želim jasno da poručim - opština Šavnik nije u zastoju. Naprotiv, radimo redovnije i posvećenije nego u redovnim okolnostima kako bismo dokazali da su interesi građana iznad svake politike.
Danas opština funkcioniše stabilno i bez ijednog dana zastoja u pružanju usluga.
Najbolji dokaz naše posvećenosti je budžet koji je u posljednje dvije godine na istorijskom maksimumu. Taj budžet je dominantno razvojni. Uspjeli smo da povećamo prihode i usmjerimo ih tamo gdje je najpotrebnije, u infrastrukturu i direktnu podršku stanovništvu.
Kada govorimo o konkretnim uticajima na život građana, ponosan sam na činjenicu da poljoprivrednici redovno dobijaju sve predviđene subvencije i podršku, jer znamo da je poljoprivreda kičma našeg kraja. Mladi u Šavniku imaju podršku kroz stipendije i druge programe koji im olakšavaju ostanak na svojim ognjištima. Takođe, socijalna davanja i sve obaveze prema građanima servisiraju se bez minuta kašnjenja.
Iako nas politička situacija i opstrukcije na državnom nivou usporavaju u smislu dugoročnog planiranja nekih kapitalnih investicija koje zahtijevaju puni legitimitet novog saziva, mi nijesmo stali.
Mi gradimo, popravljamo puteve i brinemo o svakom domaćinstvu. Konačno, Šavnik se razvija uprkos svim pokušajima da se prikaže kao grad u blokadi. Naši rezultati su najbolji odgovor na sve institucionalne prepreke.
Kako završavate godinu, kojim projektima ste najviše zadovoljni i što će Vam biti prioriteti za naredni period?
Jakić: Godinu završavamo sa osjećajem odgovornosti, ali i sa jasnim rezultatima koji pokazuju da se, i u složenim političkim okolnostima, može raditi u interesu građana.
Uprkos institucionalnoj krizi i ograničenjima koje ona nosi, realizovan je značajan broj projekata koji su imali direktan uticaj na svakodnevni život ljudi u Šavniku.
Posebno sam ponosan na obnovu Komarnice nakon teških, gotovo mitskih poplava, jer taj projekat nije bio samo tehnički zahvat, već i snažna poruka da ni u najtežim okolnostima ne odustajemo od infrastrukture, bezbjednosti i odgovornosti prema građanima. Paralelno s tim, Opština je pružila konkretnu pomoć građanima u saniranju štete na njihovoj imovini, svjesna da se oporavak ne mjeri samo velikim projektima, već brigom za svakog čovjeka.
Izgradnjom nove stambene zgrade započeli smo rješavanje pitanja iz oblasti socijalnog stanovanja, dok su adaptacija zdravstvene stanice i asfaltiranje seoskih puteva jasno pokazali naše opredjeljenje da razvoj Šavnika ne smije biti koncentrisan samo u centru, već ravnomjerno i pravedno usmjeren ka svim djelovima opštine.
Ti projekti nijesu samo infrastrukturni zahvati, već ulaganje u dostojanstvo života, ostanak ljudi na selu i stvaranje osnovnih uslova za ekonomski i demografski oporavak Šavnika.
U narednom periodu prioriteti će biti jasni i odgovorni: završetak započetih investicija, jačanje komunalne i saobraćajne infrastrukture, dodatna ulaganja u zdravstvo i socijalnu zaštitu, kao i stvaranje boljeg ambijenta za nove investicije, posebno u oblasti održivog turizma i poljoprivrede. Poseban fokus biće na projektima koji omogućavaju korišćenje državnih i evropskih fondova, jer je to šansa da se razvoj Šavnika ubrza i učini dugoročno održivim.
Cilj je da, bez obzira na političke okolnosti, opština nastavi da funkcioniše stabilno, odgovorno i razvojno, uz jasnu poruku da se u Šavniku radi, gradi i planira budućnost.
Što biste poručili građanima koji su izgubili povjerenje u lokalnu politiku, pogotovo nakon što izborna kriza traje tri godine?
Jakić: Građanima Šavnika želim da poručim da razumijem težinu okolnosti u kojima već duže vrijeme živimo i da sam svjestan koliko produžena izborna kriza opterećuje svakodnevni život zajednice. Ipak, važno je da se ne izgubi iz vida da opština nije stala i da se, uprkos svim izazovima, kontinuirano radi na očuvanju stabilnosti i realizaciji projekata od značaja za građane.
Kao predsjednik opštine, smatram svojom obavezom da obezbijedim funkcionisanje sistema, poštovanje zakona i kontinuitet razvoja, bez obzira na političke okolnosti.
Moj pristup je da se problemi rješavaju institucionalno, odgovorno i u interesu svih građana, jer samo takav pristup može donijeti trajna rješenja.
Vjerujem da se povjerenje gradi djelima, konkretnim projektima, otvorenom komunikacijom i jasnom odgovornošću. Zato je moj fokus na radu, a ne na podjelama, na budućnosti, a ne na blokadama. Šavnik zaslužuje stabilnost, razvoj i perspektivu, i učiniću sve da se ti ciljevi ostvare, u saradnji sa građanima i svim odgovornim akterima.
Naša lokalna politika počiva na poštovanju antifašističkog nasljeđa, kulture dijaloga i međusobnog uvažavanja
Kako, kao prvi čovjek grada i funkcioner najveće opozicione partije, komentarišete pojave u Crnoj Gori, posebno u pojedinim opštinama, gdje se narušavaju antifašističke vrijednosti, veličaju ratni zločinci, negiraju genocidi? Kako se prema tim pitanjima odnosi opština Šavnik?
Jakić: Kao predsjednik opštine, ali i kao funkcioner partije koja njeguje evropske, građanske i sekularne vrijednosti, smatram da su antifašizam, poštovanje ljudskih prava i suočavanje sa prošlošću temelj savremene Crne Gore. Pojave u kojima se relativizuju zločini, veličaju ratni zločinci ili negiraju istorijske činjenice duboko su suprotne vrijednostima na kojima počiva i evropska ideja i savremeno crnogorsko društvo.
Takve pojave ne doprinose ni pomirenju, ni stabilnosti, niti boljem životu građana.
Naprotiv, one produbljuju podjele, skreću pažnju sa stvarnih problema i udaljavaju nas od ciljeva koji su građanima najvažniji, a to su sigurnost, socijalna stabilnost i perspektiva za mlade.
Opština Šavnik se prema tim pitanjima odnosi jasno i odgovorno. Naša lokalna politika počiva na poštovanju antifašističkog nasljeđa, kulture dijaloga i međusobnog uvažavanja. Ne gradimo identitet na podjelama i provokacijama, već na vrijednostima koje obezbjeđuju dostojanstven život za sve kroz jačanje socijalne sigurnosti, dostupnije i kvalitetnije zdravstvene i obrazovne usluge, kao i stvaranje bezbjednog okruženja za djecu i mlade.
Poseban akcenat stavljamo na bezbjednost mladih i na obrazovanje koje razvija kritičko mišljenje, toleranciju i osjećaj odgovornosti za sve.
To je najbolji odgovor na ekstremizam i revizionizam, društvo koje ulaže u znanje, solidarnost i jednake šanse.
Vjerujem da Crna Gora može i mora ostati država građana, država mira i evropskih vrijednosti. Na tom putu, lokalne zajednice imaju posebnu odgovornost da svojim primjerom pokažu da su stabilnost, poštovanje različitosti i fokus na kvalitet života jedini održivi pravac razvoja.
Šavnik će i dalje biti dio tog evropskog, civilizacijskog puta.
