Nikolaj Velimirović je duh-demon sadašnje politike Srpske pravoslavne crkve koju vodi patrijarh Porfirije Perić. Perić je dio nasljedne avatarske generacije Velimirovićevih i Justin Popovićevih klero-nacionalističkih učenika poput Amfilohija Radovića, Pavla Stojčevića, Atanasija Jeftića, Artemija Radosavljevića, Irineja Bulovića i ostalih ratnih episkopa srpskog naroda. Koliko mi vidimo, vladika Grigorije je sjeo na bicikl koji sa njima nema veze
Očekivali smo da će doći do sudara između vladike Grigorija u Nemačkoj sa Beogradskom patrijašijom pre nekoliko dana. To nije bila obična nesuglasica među monaškom braćom, koju izglađuje pokajanje. Ne izgleda nam da će na kolena tu lako pasti ni Dizeldorf niti Beograd. Ne radi se tu o nesaglasnim karakterima između Grigorija i Porfirija, već se tu radi o nesaglasnim shvatanjima o budućnosti Srbije i ,,srpskog sveta“. To nisu samo nepodudarna shvatanja visokih klerskih pojedinaca, već su tu u pitanju i podeljeni stavovi miliona ljudi u srpskom narodu.
Možda su sadašnje kontroverze u Crkvi krenule još 2015. godine. Tada je vladika Grigorije u svojstvu episkopa zahumsko-hercegovačkog i primorskog na sarajevskom ekumenskom i međureligijskom susretu u Franjevačkom međunarodnom studentskom centru pozdravio prisutnog papu Franju i nazvao ga prorokom novog doba potrebnog Crkvi. Nije pogrešio uprkos tome što su ga neki nazvali ,,papoljupcem“ .
To možda dobro ističu dva savremena događaja: dok je 10. aprila 2025. godine Patrijaršija kir Porfirija Perića u Beogradu priredila ,,teo-naučni“ skup o veličini antiprosvetnog sveca Nikolaja Velimirovića, dotle je dva dana naknadno vladika Grigorije 12. aprila 2025. godine dočekao u Minhenu studente bicikliste koji su nosili u Strazbur poruku da žele u Evropu zbog prosvetne budućnosti . Tu je između ,,teo-naučnika“ i univerzitetskih biciklista nastupila razlika u vekovima, ne od dva dana.
Dok je patrijaršijski skup održan u državnoj antisekularnoj zgradi, nekadašnjem Titovom Saveznom izvršnom veću na Novom Beogradu - sada Palati Srbija, uz pozdrave krstonosnog ministra vera Nenada Popovića - dotle je odbačene studente od Vlade Srbije u Minhenu dočekao izaslanik bavarskog gradonačelnika ovog univerzitetskog grada. Dok su u Beogradu, na finansijski teret sadašnje Vlade Srbije u bivšem SIV-u, pozvani ,,teo-naučnici“ dizali hiperbolama Velimirovića u nebo, dotle su službenici Minhena i vladika Grigorije kazali da su biciklistički student borci za demokratiju i avangarda budućnosti na zemaljskoj Srbiji.
PERIĆ KAO AVATAR VELIMIROVIĆA
Nikolaj Velimirović je duh-demon sadašnje politike Srpske pravoslavne crkve koju vodi patrijarh Porfirije Perić. Perić je deo nasledne avatarske generacije Velimirovićevih i Justin Popovićevih klero-nacionalističkih učenika poput Amfilohija Radovića, Pavla Stojčevića, Atanasija Jeftića, Artemija Radosavljevića, Irineja Bulovića i ostalih ratnih episkopa srpskog naroda. Koliko mi vidimo, vladika Grigorije je seo na bicikl koji sa njima nema veze.
Velimirović je bio antijugosloven. Bio je protiv Jugoslavije kao federacije. Bio je za Jugoslaviju kao skrivenu Veliku Srbiju. Bio je protiv ekumenizma Istoka i Zapada i držao je da je papa šef interkontinentalne ,,crne internacionale“ i najveći neprijatelj srpskog naroda. Bio je fanatični protivnik kako evropske zapadne tako i istočne azijske kulture i držao je da su oba kontinenta pod vlašću antihristovih demona. Njegovo vulgarna i besmislena amaterska stereotipizacija teo-intelektualnih nadmoći pravoslavnih naroda nad Istokom i Zapadom je uvreda civilizacija, kulture i istorijskih činjenica. A njegovo dokazivanje umnih hrišćanskih nadmoći čoveka nad moćima vola je uvreda hrišćanstva.
Podržavao je ranu Hitlerovu vladavinu. Bio je protiv demokratizacije Jugoslavije koju je začinjao Pavle Karađorđević i osuđivao njegove pregovorne boravke kod Slovenaca na Bledu. Bio je 1937. godine protiv sklapanja Konkordata između države Vatikan i Vlade Jugoslavije jer je bio za monopol prava Srpske pravoslavne crkve na evangelizaciju u jugoslovenskom prostoru, a protiv prava evangelizacije za rimokatoličku crkvu, protestantske kongregacije i islamsku zajednicu. Bio je za srpsku monarhiju nad Jugoslavijom protiv ideje svejugoslovenske republike.
Velimirović je prezirao metafizički deizam Aristotela i republikanskog Platona, kao i Aristotelovog rimskog skolastičkog derivata Abelarda - Abelardove francuske trovekovne škole teološkog racionalizma i božije ljubavi koju je pravoslavna crkva preskočila. Bio je protiv humanističke prosvete Evrope od Mirandole, Erazma, Fičina, Montenja, Bruna, Rablea i svih ostalih humanista. Bio je protiv renesansne sakralne umetnosti - divnog slikarstva i vajarstva Botičelija, Direra i Mikelanđela. Bio je falsifikator sintagmi i samog vladike Justina Popovića. Govorio je da je Zapad nesposoban za filozofiju, a Istok za nauku, a da je pravoslavni Balkan iznad njih i da je Balkan prava oblast celog svetskog hristoljubnog spasenja. Bio je teogonski protivnik teorije evolucije Čarlsa Darvina i astro-fizičke kosmogonije sveta i Zemlje. Prezrivo se podsmevao Francima i teutonskim narodima da jedu sirovo meso nagnječeno pod sedlom. Bio je protiv samostalnosti crnogorske crkve i države. Mrzeo je Vojvođane i sve severne Srbe i nazivao ih ,,izlizanim sasudima Pravoslavlja“ - saputnicima, i ,,kalajem kalajisanim protestantima i katolicima“, i ,,kalajisanim Srbima iz Austrije“, i ,,kobnom prethodnicom zapadnog uticaja na Srbiju“, i ,,nemačkarima“. Bio je protiv evropeizacije Srbije pod Obrenovićima i Karađorđevićima u korist volovske poljoprivrede i šumadijske seljačke pravoslavne Srbije. Bio je 1939. godine protiv srpsko-hrvatskog sporazuma o opstanku Jugoslavije. Bio je za uspon pravoslavne Moskve kao trećeg Rima umesto grčkog vaseljenskog Carigrada iako je morao znati da su sami moskovski carevi ukinuli ruski patrijarhat. Bio je antisemita i optuživao Jevreje da im je Đavo otac i da oni stoje iza svih antihrišćanskih ideoloških koncepciija i revolucija u Evropi. Bio je protiv empirijske nauke ne jedino one od sociologije Ogista Konta, već od svih nauka koje opovrgavaju veru u Postanje i biblijske legende. Bio je falsifikator biografije istinitog Save Nemanjića - a kao takav je bio zajedno sa Dimitrijem Najdanovićem i Justinom Popovićem autor pogibeljnog kulta ,,svetosavlja“, koja punih 93 godine od svog nastanka, od Najdanovićeve ,,Paralipomene“ iz 1932. godine, muči i razara srpski narod, i zavađa ga sa svim Slovenima na Balkanu. I Crnogorcima cepa srce do danas. Bio je neprijatelj jugoslovenskih partizana, a blagosiljao je naciste Dimitrija Ljotića i četničku gerilu Draže Mihailovića. Govorom se oprostio od Ljotića na grobu.
I, bio je za to da se Savindan u 1935. godini, 700 godina posle Savine smrti, zakonom proglasi za prinudni jugoslovenski praznik obavezan za sve škole na svim jezicima, za sve jugoslovenske narode i za sve religiozne i nereligiozne ljude u celoj Kraljevini Jugoslaviji bez obzira na narodnost. To mu nije pošlo za rukom.
Kako je moguće da je tako nazadan i destruktivan čovek bio mason? I potom proglašen za sveca? I hiperbolama istican kao ,,mudrac“ na patrijaršijskom doksološkom međunarodnom skupu u Saveznom izvršnom veću?
OVO PRIZNAJEMO
Mi ovo priznajemo Nikolaju Velimiroviću: bio je veliki srpski patriota, a u mladosti je bio najveći evropejac, bio je ekumenista i bio je zastupnik ujedinjenja balkanskih Slovena. Sve je to naknadno napuštao. Njegov trud u Americi da mobiliše Srbe i druge Jugoslovene za Jugoslovensku dobrovoljačku vojsku radi proboja Solunskog fronta 1918. godine je podvig bez presedana. Ova je vojska bila pretežno logističke prirode iza fronta i besprekorno je služila prvu ratničku srbijansku liniju municijom, hranom, lekovima, poštom i odećom. Njen deo je bio i u prvim redovima srbijanske pešadije, konjice i artiljerije ne samo na solunskoj liniji, već i u Dobrudži u Bugarskoj - posebno Ličani. Bez nje, sjedinjene sa srpskim i drugim slovenskim dobrovoljcima iz austrijske vojske, povratnicima iz zarobljeništva u Rusiji, srbijanskoj vojsci bi povratak u Srbiju bio teži. Niko do danas nije u Srbiji podigao spomenik Jugoslovenskoj dobrovoljačkoj vojsci i Velimirovićev doprinos je zaboravljen.
Žao nam je da je Velimirović napustio ekumensku ideju koju je vredno negovao u Americi i Engleskoj. Bio je veoma obrazovan akademik konzervativnog usmerenja, govorljivi poliglota i lako je uspostavljao veze sa drugim crkvama. U vreme Prvog svetskog rata i tokom posleratovske atmosfere se nije gadio protestantizma kada je u Engleskoj uspostavio bliske odnose sa Anglikanskom crkvom, a u Americi sa njenom teološkom filijalom - Episkopalnom crkvom.
VJEKOVI DIJELE BEOGRAD OD RIMA
Savremeni Beograd nije u stanju da se ni za milimetar odmakne od nehumane politike prezira drugih naroda i svetosavlja Nikolaja Velimirovića. A sada je tačno 134 godine od kada je papa Lav Trinaesti objavio epohalni politički potez u svojoj enciklici iz 1891. godine, Rerum Novarum. Tada je Rim odlučno napustio odbranu prevaziđenog feudalizma i hiljadugodišnjih privilegija Crkve u korist građanskog industrijskog društva, privatne svojine za sve ljude, i korporativnog socijalnog dijaloga između novih klasa društva - rada i kapitala, i demokratske države. A samo 27 godina pre nje je 1864. godine papa Pije Deveti u svojoj enciklici Quanta Cura objavio prkosnu odbranu autoritarnog feudalizma i teološku odbranu monopolskog entisekularnog statusa Crkve iz njene milenijumske istorije. On je objavio da je papa nepogrešiv i da je superiror države. Potonji razlaz u Rimu je bio tektonski. To se u Beogradskoj patrijaršiji još nije dogodilo, ona nije sela na bicikl.
Beogradska patrijaršija je učinila obrnuto od novog Rima. Ona je formirala svetosavlje kao obnovu napuštenog svetskog programa stare Svete Stolice, kao kolonijalne evangelizacije i osvajanja tuđih zemalja i prosvetnog regresa naroda. Tekuća politika Beogradske patrijaršije u 20. i 21. veku je ispod progresivnih politika crnogorske autokefalne mitropolije Petrović-Njeguša i vojvođanske autokefalne sremsko-karlovačke patrijaršije. Srbijanci nisu uspeli da nastave progresivnim putem Crnogoraca i Vojvođana. Sve do danas.
ČETIRI REVOLUCIJE RIMA
Prva rimska revolucija sa Rerum Novarumom Lava Trinaestog je otvorila put za sledeće koje su posle dva svetska rata krenule ka gotovo nemogućim rešenjima. Iako se mnogima među nama sada čine šaljivim dostignuća Drugog vatikanskog sabora od 1962. do 1965. godine, ali on je odbacio prethodnu dvehiljadugodišnju antihumanističku šizmu Rima prema drugim religijama i ateistima i objavio pod papom Pavlom Šestim ekumenski stav u stilu Povelje UN da svako ima pravo da bira religiju, da žene mogu da prisustvuju zasedanjima i da istočne crkve mogu govoriti - ali bez prava glasa. Ovo na vladičanskim saborima SPC nećemo videti. Ova crkva čak ne priznaje da je iko Srbin ako nije pravoslavan. Stav pape Pavla Šestog iz Dignitatis Humanae iz 1965. godine je nedostižan za patrijarha Porfirija, jer on neće kazati da je čovek slobodan da bira religiju.
Papa Pije XII je kazao 1950. godine u svojoj Humani Generis da je telo promenljivo - a samo duša nije, i prvi je klerik u 20. veku koji je začeo sumnju u Postanje i nagovestio darvinistički zemljotres u Crkvi. A poljski papa Vojtila, Jovan Pavle Drugi je 1996. godine kazao na vatikanskoj Pontifikalnoj naučnoj akademiji da ,,nas novo znanje vodi ka priznanju da je teorija o evoluciji više od hipoteze“. Poljak je tu bio na ivici da odbaci celu kreacionističku odbranu biblijskog Postanja. Jer, Noje nije spasao ceo živi svet od Potopa - on dinosaurusa svakako nije mogao da stavi u barku i otuda su razni novi stvorovi na kopnu sigurno nastali evolucijom posle Potopa. A i nove ribe su nastale, jer Noje nije morao da stare spašava od vode niti da ih sve pohvata, a izumrle su.
Potom ide kardinal Racinger, papa Benedikt XVI, koji 2005. godine prvi u istoriji hrišćanstva odbacuje biblijsku kalendarsku teogoniju kosmosa i Zemlje i prihvata naučnu kosmogoniju starosti sveta od milijadi godina i prihvata i Darvinovu evoluciju - ali sa upozorenjem da je ona ipak delo nebeskog ,,inteligentnog dizajna“, a ne i spontanog prirodnog razvoja. Benedikta potom obara papa Franja ponovo na Pontifikalnoj akademiji 2014. godine i govori da je evolucija spontana bez božije promisli, jer je Bog u sva živa bića ugradio unutrašnji zakon kretanja koji ih vodi autonomnom razvoju. Franja je sjajan manipulant, priznaje i evoluciju, ali je i ne dozvoljava izvan opsega božijih granica. Koje ne znamo gde su.
I papa Franja sada tera do kraja. On, zajedno sa rektorom kairskog islamskog univerziteta Al Azhar, Ahmedom al Tajedom potpisuje 2019. godine ,,Dokument o ljudskom bratstvu radi svetskog mira i zajedničkog života“ gde oni ponavljaju reči iz građanskih humanističkih deklaracija da su ljudi ravnopravna braća i sestre (s tim da im je to ipak Bog dao) i osiguravaju ravnopravan status religija bez pretnji jednih drugima na Pakao. Ponesen time, papa Franja sastavlja 2020. godine, za vreme kovid pandemije, encikliku Fratelli Tutti kojom izlazi iz uslova da je Raj osiguran jedino za religiozne ljude, već će sve dobre duše zaslužiti večno blaženstvo. Time prihvata ravnopravnost ateista i religioznih ljudi da mogu zagrljeni živeti na Zemlji i biti zajedno prihvaćeni na Nebu. I baš time, iako papa to ne kaže, pada u vodu i Apokalipsa Jovana Bogoslova na kraju Novog Zaveta, jer Isus neće svojim drugim dolaskom pobiti nehrišćane niti hrišćane ,,neprihvatljivog“ usmerenja. Pada tim ekskluzivizam monoploskog hrišćanstva na Raj. Čekali smo na to 2000 godina od njegovog formiranja. Pada i šizmatička vrednost Velimirovićevog pravoslavlja i uobraženog balkanskog ekskluzivizma Beogradske patrijaršije.
I šta će sad Beogradska patrijašija? I dalje će da nas deli i proklinje?
GDJE ĆE GRIGORIJE
Naravno, mi ne možemo pretpostaviti hoće li smeliji deo klera u Srpskoj pravoslavnoj crkvi da se pomeri ka novoj ulozi u Srbiji i Crnoj Gori. Ali znamo da je to nužno. Narod je otrovan klero-nacionalizmom koji mu se predstavlja kao hrišćanstvo. Čak i ako se uskoro obori Vučićev režim u Beogradu, hlađenje od nacionalizma i izvlačenje militarističke religije iz njega će dugo trajati, a nije ni zajemčeno.
Mi samo vidimo da Rim ide ispred Beograda više od sto godina, kako u teologiji, tako i u socijalnom snalaženju. U Srbiji je Crkva neprijatelj univerziteta i studenata. Ona, za razliku od modernog Vatikana, nije prijatelj nauke. A Rim beži. Papina desna ruka kardinal Viktor Fernandez piše studije o strasnim poljupcima i opisuje snove devojke koja se seća kako Isus sa njom vodi u krevetu ljubav. Sada znamo šta Isus sa ženom navodno voli. Blasfemija, blasfemija! A čikaški kardinal Blaže Čupić, leva papina ruka, neumorno lovi biskupske pedofile i perveznjake. Beograd svoje krije.
Ali nisu ni mnogi studenti svesni nametnute zaostale socijalne inteligencije i često su usijanih konfliktnih ideja. A nisu ni mnoge postojeće partije bliske sekularnoj svesti. Potreban je pacifistički privremeni centar.
Možda možemo pretpostaviti da se zbog toga otvara prostor u Srbiji za osnivanje nove demohrišćanske stranke. Mi se ne usuđujemo da predviđamo da li o tome išta misli vladika Grigorije. Takva partija bi verovatno bila korisna da ublažava ekstremizme koji vode u pretnje miru i saradnji . Demohrišćanske stranke su u Evropi odigrale pacifističku ulogu na početku 20. veka u procesu bolne institucionalne konsolidacije odnosa rada, kapitala i države. A posle Drugog svetskog rata su u Nemačkoj i Italiji osiguravale antirevanšističku atmosferu raznih društvenih kolona. I ove partije su opstajavale do danas u kaleidoskopu zapadne političke strukture.
Budu li vladike ,,grigorijanske“ odlučnosti dale takvim partijama podršku u Srbiji - i možda, u Crnoj Gori, mi bismo to pozdravili, iako im ideološki ne pripadamo. I bar malo bismo odahnuli, manje strepeći da neće doći do socijalnog konsenzusa. Sada ga nema ni u Srbiji niti u Crnoj Gori. Moramo još čekati, budimo političari.
