Konzervativni premijer Kirijakos Micotakis traži drugi mandat nakon što je prošlog ljeta okončan drakonski režim kontrole potrošnje, koji su odredili međunarodni kreditori za spasavanje grčke ekonomije.
Diplomac Harvarda, koji govori engleski kao i svoj maternji grčki, obezbijedio je Grčkoj neočekivano visok rast, pad nezaposlenosti i skori povratak na investicioni rejting na globalnom tržištu obveznica.
Dugovi prema Međunarodnom monetarnom fondu su otplaćeni prije vremena.
Ponovni izbori 55-godišnjeg Micotakisa ranije je smatran obezbijeđenim, ali njegova partija desnog centra, Nova demokratija, mogla bi da se bori za ostanak na vlasti pošto je zemlja izašla iz faze gole bitke za opstanak.
Evropske vlade i MMF upumpali su 280 milijardi eura u grčku ekonomiju između 2010. i 2018. kako bi spriječili bankrot. Zauzvrat su zahtijevali reforme i surove mjere za smanjenje troškova.
Ozbiljna recesija i godine hitnog zaduživanja ostavile su Grčku sa ogromnim državnim dugom, koji je u decembru dostigao 400 milijardi eura i oborio prihode domaćinstava kojima će vjerovatno trebati decenija da se oporave.
Iscrpljeni nakon političkih i ekonomskih previranja iz ere spasavanja, obični Grci su potonuli u privatna zaduživanja, niske plate i nesigurnost posla.
Micotakis je izgubio dugogodišnju dvocifrenu prednost u istraživanjima javnog mnjenja nakon željezničke katastrofe 28. februara, u kojoj je poginulo 57 ljudi, od kojih su mnogi bili studenti, narušivši sliku vlade kao moderne i poslovno orijentisane.
Evropski parlament takođe istražuje skandal nakon što su istaknuti grčki političari i novinari otkrili špijunski softver na svojim telefonima. To otkriće je produbilo nepovjerenje među strankama u trenutku kada je možda preko potreban konsenzus, ocjenjuje agencija.
Očekuje se da šest političkih stranaka uđe u parlament, u rasponu od nacionalista skeptičnih prema NATO-u, do Komunističke partije.
Krajnje desničarskoj Partiji Grka, koju je osnovao zatvoreni bivši poslanik sa istorijom neonacističkih aktivnosti, Vrhovni sud je zabranio učešće.
Opoziciju predvodi 48-godišnji Aleksis Cipras, bivši premijer i vatreni lider lejvičarske Sirize. Njegova kampanja se u velikoj mjeri fokusirala na željezničku katastrofu i skandal prisluškivanja.
Istraživanja javnog mnjenja pokazuju da izbori neće donijeti potpunog pobjednika prema novouvedenom sistemu proporcionalne zastupljenosti, zbog čega će možda biti potrebni drugi izbori početkom jula, kada bi se sistem vratio na onaj koji favorizuje pobjedničku stranku sa bonusom za mjesto u parlamentu.
Čak i tada, trenutne ankete sugerišu da bi Micotakis mogao biti primoran u koaliciju, a nekada moćna socijalistička partija Pasok – koja je skoro nestala tokom krize – potencijalno bi mogla da bude jezičak na vagi.
„Mi nemamo kulturu konsenzusa u našem političkom sistemu, to je više nulta suma: ako vi izgubite, ja dobijam“, kaže Todoris Georgakopulos, urednički direktor diaNEOsis, nezavisnog istraživačkog centra u Atini.
Grejs period relativno niskih godišnjih računa za otplatu kredita za spasavanje trajaće još 10 godina, rekao je i dodao:
„Do tada moramo smisliti novi produktivan model za zemlju. Mnoge od naših najvažnijih reformi su ostavljene za kraj, u pravosudnom sistemu, obrazovanju i zdravstvu, jer će one biti najteže. Izazov na ovim izborima biće pronalaženje konsenzusa koji je potreban među političkim snagama u zemlji kako bi se ove veoma teške reforme mogle sprovesti“.
Više od 9,8 miliona Grka ima pravo da glasa na opštim izborima za 300 poslanika u jednodomnom parlamentu koji imaju četvorogodišnji mandat.
Po prvi put će se sniziti starosna granica za glasanje na 17 godina, a takođe će prvi put grčkim državljanima koji žive u inostranstvu biti dozvoljeno da glasaju u zemlji u kojoj žive.
Biračka mjesta, kojih je ukupno oko 22.000, biće otvorena u 7 sati ujutru i ostaće otvorena 12 sati.
Ministarstvo unutrašnjih poslova procjenjuje da će do 22 sata biti prebrojano 80 odsto glasova.
