“Skoro svi vladari u crnogorskoj istoriji uradili su i nešto na planu kulture i duhovnog unapređenja svog naroda”, kazali su oni.
Ipak, dodaju, novi originalni pečat crnogorskoj kulturi daće dinastija Crnojevića, koja će u XV vijeku, smoći snage da nanovo zaokruži teritoriju Zete i uvede je u epohu Renesanse.
“Najveći čin, kulturnog uzdizanja tadašnje Crne Gore biće slavno uspostavljanje prve štamparije na slovenskom Jugu, na Obodu i izlazak prve inkunabule Oktoiha prvoglasnika 1494. godine. Mada bi samo podizanje Cetinjskog manastira i sazdanje Cetinja, kao grada, bilo dovoljno da ostave trajni trag Crnojevićima u crnogorskoj istoriji, osnivanje prve državne štamparije nemjerljiv je dokaz kulturnog razvitka i prosvijećenosti crnogorskog naroda onog doba”, kazali su oni.
Još jednom malena Crna Gora smogla je snage da, prema njihovim riječima, iznjedri novi specifikum svoje kulture koji će je staviti rame uz rame sa svim drugim razvijenim narodima tadašnje Evrope. Oktoih prvoglasnik dio je većeg paraklitika ili osmaglasnika, otuda naziv oktoih, i sadrži crrkvene pjesme za dane u nedelji.
“U ovaj Oktoih ušle su pjesme više vizantinskih svetitelja i duhovihotaca, kao i dva cara Lava Mudrog i Konstantina VII Porfirogenita. Po svojoj izradi knjige Crnojevića štamparije dosežu najveću vještinu toga doba. Njihova pojava ostavila je veliki trag u kulturnoj istoriji Balkana, a brojne inkunabule iz nje izašle čuvaju se širom svijeta”, istakli su iz GI “21.maj”.
Samo u Crnoj Gori se ona bagatelišu i pokušava se umanjiti njihov značaj, zarad, kako su kazali, potiskivanja svega što je originalno crnogorsko.
“No, upravo knjige Crnojevića štamparije najsvjetliji su primjer kulturnih dometa crnogorskog naroda, koje je dosegao u nekim od najtežih trenutaka svog postojanja” zaključuju u saopštenju.
