Nalozi, koji su prekršili uslove poslovanja kompanija, “koristili su obmanjujuće taktike za promovisanje prozapadnih narativa na Bliskom istoku i centralnoj Aziji” i vjerovatno su sprovodili niz tajnih kampanja u trajanju od pet godina, navodi se u izvještaju Univerziteta Stanford i Grafika, kompanije za analizu društvenih medija.
Tviter i Fejsbuk, koji su podijelili svoje podatke o nalozima sa istraživačima, nisu javno identifikovali koji entiteti ili organizacije stoje iza kampanja, rekli su istraživači. Tviter je identifikovao SAD i Britaniju kao “pretpostavljene zemlje porijekla” kampanje, a Meta, matična kompanija Fejsbuka i Instagrama, identifikovala je SAD kao zemlju porijekla, navodi se u izvještaju.
Posljednjih godina internet kompanije zatvarale su onlajn operacije uticaja koje potiču od autoritarnih režima u Kini, Rusiji i Iranu. Otkriće onlajn operacije uticaja sa sjedištem u SAD koja koristi mnoge od istih tehnika, kao što su lažni ljudi i lažni sljedbenici da proguraju naraciju, postavlja pitanja o tome ko stoji iza tih napora, njihovih ciljeva i da li je operacija efikasna.
Na pitanje Glasa Amerike u četvrtak da li je američka vojska kreirala lažne naloge, brigadni general Ratnog vazduhoplovstva Pat Rajder, sekretar za štampu Pentagona, rekao je da će zvaničnici morati da pogledaju podatke koje su dali Fejsbuk i Tviter. On je rekao da američka vojska sprovodi “operacije podrške vojnim informacijama širom svijeta”.
“Očigledno, neću da govorim o tekućim operacijama ili određenim taktikama, tehnikama i procedurama, osim da kažem da djelujemo u okviru propisanih politika”, rekao je on.
Povezivanje sa medijima, drugim sajtovima
Istraživači su primjetili da su lažni nalozi na društvenim mrežama često postavljali linkove ka lažnim medijskim sajtovima, kao i “izvorima povezanim sa američkom vojskom”, kao što su veb-sajtovi u Centralnoj Aziji na kojima se kao sponzor navodi Centralna komanda SAD.
Pored toga, ovi neautentični nalozi povezani su sa člancima Glasa Amerike, međunarodnog emitera koji se finansira iz federalnih jedinica, i njegove sestrinske organizacije, Radija Slobodna Evropa/Radio Sloboda, navodi se u izvještaju. Sajtovi lažnih medija su kopirali priče sa BBC Rusije, Glasa Amerike i drugih izvora.
Nekoliko suspendovanih naloga na društvenim mrežama bilo je povezano sa lažnim medijskim nalozima koji rade na persijskom, kao što je Darič njuz, koji je tvrdio da je nezavisna medijska kuća i da ima originalan sadržaj. Ali, dodaje se u izvještaju, “mnogi od njihovih članaka su eksplicitni repolozi medija na persijskom jeziku koje finansiraju SAD, uključujući Radio slobodnu Evropu, Radio Farda i Glas Amerike Farsi (na perijskom jeziku)”.
USAGM odgovara
Američka Agencija za globalne medije (USAGM), koja nadgleda Glas Amerike i RSE, u četvrtak je rekla da nema saznanja o ovim nalozima.
“USAGM održava samo svoje zvanične naloge i veb stranice na društvenim mrežama, koristeći najviše standarde kako bi osigurao da su zvanični nalozi zasnovani na činjenicama, dostupni i provjerljivi”, rekla je portparolka Lesli Džekson u mejlu.
USAGM ne radi sa drugim vladinim agencijama SAD ili drugim grupama na promovisanju sadržaja vijesti putem lažnih naloga na društvenim mrežama, potvrdila je Džekson.
“Sa svojom misijom da informiše, angažuje i povezuje ljude širom svijeta u podršci slobodi i demokratiji, USAGM će uvijek promovisati slobodan protok vjerodostojnih informacija onima kojima je potrebna i suprotstaviti se lažnim vijestima, dezinformacijama i cenzuri”, rekla je Džekson.
Taktika
Taktike onlajn kampanja uticaja bile su slične onima u drugim takvim kampanjama i uključivale su fiksiranje fotografija za kreiranje lažnih naloga i korišćenje hashtagova i peticija u pokušaju da se izgradi podrška.
Jedan skup izvještaja u Centralnoj Aziji fokusirao se na vojne aktivnosti Rusije na Bliskom istoku i u Africi, ali je u februaru prebačen na rat u Ukrajini, “predstavljajući sukob kao prijetnju ljudima u Centralnoj Aziji”, navodi se u izvještaju.
Nalozi su povezani sa peticijom, čije je autorstvo nejasno, u kojoj se “poziva kazahstanska vlada da zabrani ruske TV kanale”, navodi se u izvještaju.
Istraživači su rekli da taktika neautentičnih naloga zapravo nije radila na stvaranju angažmana. Većina postova i tvitova dobila je samo nekoliko lajkova ili retvitova. Većina naloga je imala manje od 1.000 pratilaca.
