Ta institucija je danas objavila konačan izvještaj o reviziji godišnjeg finansijskog izvještaja parlamentarnih političkih partija za prošlu godinu, sa ocjenama, zaključcima i preporukama.
Revizijom su obuhvaćeni godišnji finansijski izvještaji 11 političkih partija i dvije nevladine organizacije koje čine Albansku koaliciju Perspektiva, a koje se finansiraju iz Budžeta Crne Gore.
Revizijom je utvrđeno da političke partije ne vode poslovne knjige na jedinstven način, i da prihode, rashode, imovinu i obaveze iskazuju po različitim računovodstvenim načelima.
DRI je preporučila da Ministarstvo finansija, u cilju obezbjeđivanja jednobraznosti računovodstvenih evidencija, treba do kraja fiskalne godine da donese akt kojim će urediti način vođenja poslovnih knjiga političkih partija i utvrditi načela za iskazivanje njihovih prihoda, rashoda, imovine i obaveza i izvora sredstava.
Utvrđeno je i da država, preko Uprave za imovinu, finansira zakup poslovnih prostora za potrebe centrala Socijalističke narodne partije (SNP), Nove srpske demokratije (NOVA), Pokreta za promjene (PzP) i Bošnjačke stranke (BS), i da je bez naknade ustupila na korišćenje državnu imovinu Demokratskoj partiji socijalista (DPS) i Socijaldemokratskoj partiji (SDP) za obavljanje njihove djelatnosti.
„Potrebno je da se Zakonom o finansiranju političkih partija utvrde svi vidovi finansiranja partija, i da nadležni organ, na jedinstven način, reguliše pitanje obezbjeđivanja prostora za obavljanje djelatnosti političkih partija, kako na državnom, tako i na lokalnom nivou“, smatraju u DRI.
Revizijom je utvrđeno da najveći dio partija nije u potpunosti uspostavio efikasan sistem internih kontrola. Potrebno je, preporučuje DRI, da subjekti revizije efikasnim sistemom unutrašnjih kontrola osiguraju zakonito, ekonomično i uspješno upravljanje novcem i drugom imovinom, i povećaju odgovornost osoba uključenih u raspolaganje novcem i drugom imovinom.
Utvrđeno je i da su sve partije gotovinski iz blagajne isplaćivale znatne iznose po osnovu troškova reprezentacije, zarada i naknada, goriva, telefona, održavanja opreme i tome slično.
To su, kako se navodi, radile DPS, BS, SNP, NOVA, Demokratska unija Albanaca, Demokratski savez i FORCA.
DRI preporučuje da subjekti revizije treba da smanje gotovinske isplate iz blagajne, i da troškove pravdaju na osnovu vjerodostojne finansijske dokumentacije.
Revizijom je utvrđeno da se prihodi od lokalnih samouprava, osim na glavni račun partije, uplaćuju i na žiro-račune opštinskih odbora, zbog čega su iz DRI preporučili da je, u cilju poboljšanja fiskalne discipline i efikasnijeg upravljanja novcem, potrebno da se prihodi koje subjekti revizije ostvaruju po svim osnovima, uplaćuju na njihov glavni račun.
Davali i kredite fizičkim licima: Utvrđeno je i da su SNP i NOVA kreditirale fizička lica putem pozajmica, kao i da su članovi partija na isti način kreditirali svoje partije. Takođe je utvrđeno da pojedine stranke, od novca za finansiranje redovnog rada parlamentarnih partija, plaćaju troškove izbornih kampanja.
Iz DRI preporučuju da bi Zakonom o finansiranju političkih partija trebalo precizno urediti pitanje pozajmica koje pojedine partije koriste kao vid kreditiranja.
Revizijom je utvrđeno i da, od ukupno ostvarenih prihoda kontrolisanih partija, više od 90 odsto čine prihodi iz državnog i budžeta lokalne samouprave. U DRI smatraju da treba razmotriti mogućnost da se partije koje se finansiraju iz budžetskih sredstava, uvrste u obveznike primjene Zakona o javnim nabavkama.
Utvrđeno je i da je partijama u prošloj godini, osim Zakonom odobrenih 3,16 miliona eura budžetskog novca za finansiranje redovnog rada, odobreno i 247,18 hiljada iz Budžeta Skupštine Crne Gore, za finansiranje bruto zarada zaposlenih u poslaničkim klubovima. DRI je utvrdila da NOVA i BS nijesu u potpunosti namjenski koristile taj novac, jer poreze i doprinose nijesu obračunavale na predviđenu obračunsku osnovicu.
„Skupština Crne Gore treba da vrši prenos sredstava za finansiranje rada poslaničkih klubova na žiro-račun partija na način da ne dolazi do prekoračenja zakonom utvrđenog limita od 0,5 odsto iznosa tekućeg budžeta, utvrđenog Zakonom o finansiranju političkih partija“, smatraju u DRI.
Stoga, kako navode, zaposlene u poslaničkim klubovima treba finansirati na teret sredstava odobrenih za redovno finansiranje partija, ili da Skupština preuzme obavezu prema zaposlenim u poslaničkim klubovima, tako što će im direktno isplaćivati zarade.
Za partije 3,16 miliona eura iz budžeta: Iz budžeta Crne Gore za redovni rad parlamentarnih partija u prošloj godini odobreno je oko 3,16 miliona eura.
U Izvještaju DRI navodi se da je Demokratska partija socijalista (DPS), prošle godine ostvarila prihode oko 1,8 miliona eura.
Prihodi te stranke iz državnog budžeta iznosili su oko 1,2 miliona eura, iz budžeta lokalnih samouprava 326,5 hiljada, od priloga 68,6 hiljada, članarina skoro 100 hiljada, a zakupnine 26,4 hiljade eura.
Prihodi od kamata bili su oko 4,7 hiljada eura, a ostali poslovni prihodi 350 eura. Rashodi DPS-a prošle godine iznosili su 1,7 miliona eura. Za nabavku sredstava potrošeno je 229,7 hiljada eura, za zarada, naknade zarada i ostale lične rashode 904 hiljade. Ostali poslovni rashodi iznosili su 558,5 hiljada eura.
U Izvještaju DRI navodi se da je Socijaldemokratska partija prošle godine ostvarila prihod od oko 540 hiljada eura. SDP je iz Budžeta Crne Gore prihodovala 380,2 hiljada eura, lokalnih samouprava 83,6 hiljada, od članarina oko pet hiljada eura.
Ostali poslovni prihode SDP-a iznosili su oko 25 hiljada eura dok je od kamata prihodovano 319 eura. Pored navedenih u Bilansu uspjeha SDP iskazani su i prihodi iz prethodne godine u iznosu 15,3 hiljade eura, kao i prihodi od usklađivanja vrijednosti nekretnina po izvršenoj procjeni imovine u iznosu od 30,51 hiljada eura.
Rashodi SDP prošle godine iznosili su oko 540 hiljada eura. Rashodi od zarada, naknada zarada i drugih ličnih rashoda iznosili su oko 264,2 hiljade eura.
SDP je za troškove amortizacije i rezervisanja potrošila oko 18,3 hiljade eura, dok su ostali poslovni rashodi iznosili oko 227 hiljade EUR. Rashodi po osnovu usklađivanja vrijednosti nekretnina po izvršenoj procjeni imovine bili su 30,5 hiljada eura.
Prihodi Socijalističke narodne partije (SNP) prošle godine iznosili su oko 855,1 hiljadu eura. SNP je iz budžeta Crne Gore prihodovala 622,5 hiljada eura, iz budžeta lokalnih samouprava oko 197,9 hiljada eura. Finansijski prihodi te stranke iznosili su oko 34,6 hiljada eura.
Rashodi SNP prošle godine iznosili su oko 810,2 hiljada eura. SNP je za za nabavku opreme, materijala i slično potrošila oko 78,6 hiljada eura. Rashodi te stranke za zarada, naknada zarada i druge lične rashode iznosili su oko 478 hiljada eura.
Ostale poslovni rashodi iznosili su oko 248,2 hiljada EUR i finansijski 5,2 hiljada eura.
Nova srpska demokratija je prošle godine ostvarila prihode od oko 517,9 hiljada eura, dok su te stranke iznosili oko 339,5 hiljada eura.
Pokret za promjene (PZP) je prošle godine ostvario prihode od oko 330,2 hiljade eura. PZP je iz budžeta Crne Gore prihodovala oko 215,4 hiljade eura, iz budžeta lokalnih samouprava oko 114,4 hiljade eura. Ostali poslovni prihodi iznosili su 400 eura , a prihodi od kamata 54 eura.
PZP je prošle godine ostvario rashode od oko 206,1 hiljadu eura. Rashodi na zazarade, naknade zarada i drugih ličnih rashoda iznosili su oko 111,9 hiljada eura.
Troškovi amortizacije i rezervisanja iznosili su oko 30 hiljada eura. Ostali poslovni rashodi iznosili su oko 54,9 hiljada eura a finansijski 9,1 hiljadu eura.
