Parlamentarni izbori u Crnoj Gori, održani 11. juna, dali su Pokretu Evropa sad 24 od 81 poslaničkog mjesta, ispred bivše vladajuće partije i njenih koalicionih saveznika.
Ali, proces stvaranja nove crnogorske vlade i dalje traje. Nakon dugih konsultacija, predsednik Milatović je dao mandat Milojku Spajiću. Sada on mora da pridobije većinu u Skupštini.
Nazad na početak
Konsultacije su trajale gotovo dva mjeseca. Sada se čini da su se crnogorski političari vratili na početak. Razlog je jednostavan: dilema je da li u narednu vladu uključiti prosrpske/proruske stranke (Nova srpska demokratija i Demokratska narodna partija).
Njihovo uključivanje bi za Spajića bio rizičan potez. Nova vlada bi izgubila svaku tvrdnju da je pro-EU. I ne bi imala kredibilitet na Zapadu. Ambasadori SAD i Njemačke u Podgorici su istakli da bi učešće političkih partija koje se protive NATO-u i priznanju Kosova, ili se ne suprotstavljaju ruskoj invaziji na Ukrajinu, blokiralo napredak Crne Gore ka EU.
Ograničene mogućnosti
Spajić je primio ovu poruku, ali ostaje neizvjesno da li je može uvažiti. Bez prosrpskih/proruskih stranaka, može se nadati podršci 44 poslanika (41 je potrebno za prostu većinu). Ali - za sprovođenje ključnih reformi pravosuđa potrebna je kvalifikovana većina - 49 (3/5 od 81).
Slon u sobi je bivša vladajuća stranka, Demokratska partija socijalista, zajedno sa svojim saveznicima. Oni su pro-EU. Da su stvari normalne i logične, DPS bi bio prirodni partner Spajićevom Pokretu Evropa sad.
Spajić se, međutim, i dalje drži ideje da stranka bivšeg predsjednika Đukanovića “nije dovoljno reformisana”. U prevodu: Đukanović je još tu. Pošto nije u stanju da uradi ono što je logično, Spajić je osuđen na formiranje slabe vlade nesposobne da sprovede potrebne reforme. Mogao bi se čak naći i odstranjen sa mjesta premijera poslije i najmanjeg spora ili političke krize.
Nema podrške s vrha
Predsednik Milatović, njegov potpredsjednik u Pokretu Evropa sada, dio je Spajićevog problema. Pretpostavlja se da je Predsjednik Milatović povezan sa grupom koja je najavila stvaranje nove stranke. Oni žele uključivanje anti-NATO stranaka u novu vladu.
Dakle, da li je ovo odlaganje formiranja nove reformske vlade koja može Crnu Goru uvesti u EU, ili je to borba za vlast između Spajića i Milatovića? Što je suština?
Novi izbori?
Postoji mogućnost novih izbora. To bi značilo da je Spajić izgubio borbu za vlast. Ostaje pitanje da li bi to bilo dobro ili loše za Crnu Goru.
