Srbija ne popušta pred namjerom da uspostavi kontrolu nad Crnom Gorom iako je 12 njenih državljana ispraćeno iz Crne Gore zbog mješanja u predstojeće izbore u Nikšiću. Zbog nediplomatskog ponašanja otkazano je i gostoprimstvo ambasadoru Srbije Vladimiru Božoviću. Na ove činjnenice ćuti Srpska napredna stranka - svi pomenuti su njeni članovi.
Zapad bez reakcije
- Srbija će se miješati sve dok bude smatrala da postoji prostor za njeno djelovanje. Beograd procjenjuje da međunarodni kontekst još uvijek ide u prilog ostvarivanju njegovih aspiracija - rekla je Sonja Biserko, predsjednica Helsinškog komiteta u Srbiji Pobjedi. Odgovarajući na pitanje zašto se Srbija stalno upliće u unutrašnje pitanje Crne Gore i što time dobija, Biserko objašnjava da EU i SAD nijesu reagovale ni kada su se Srbija i SPC miješali u republičke izbore.
- Njihov glavni kriterij je smjenjivost vlasti bez ulaženja u to ko smjenjuje tu vlast i kakve će vrijednosti zastupati. Sporazum, koji je pobjednička koalicija potpisala na pritisak EU i SAD o nemijenjanju orijentacije Crne Gore, gledano iz današnje perspektive sve je relativniji - kaže ona.
Sve to Biserko dovodi u vezu sa sadašnjim smjenama u administraciji.
- Smjene koje se sprovode po dubini suštinski mijenjaju krvnu sliku Crne Gore, a sve pod sloganom o kraju posljednjeg „komunističkog diktatora“. Ta floskula ne samo da nije tačna, već je samo pokriće za inžinjering koji je u toku. Inžinjering koji poništava sva dostignuća Crne Gore u pravcu evroatlantskih integracija. Ukoliko NATO i EU promptno ne reaguju na svakodnevne kadrovske ujdurme kumovaće opasnom razvoju situacije koji će raspolutiti Crnu Goru na nekoliko interesnih sfera i time destabilizovati region - kaže ona.
„Srpski svet“
Da bi se stvorila slika da su ciljevi Srba u regionu jedinstveni i da su svi pod kontrolom Beograda Andrija Mandić i Milorad Dodik su u Beogradu prisutni na svim državnim priredbama. Međutim, novoj crnogorskoj vlasti zamjera se što nije poništila odluku o protjerivanju ambasadora Srbije u Crnoj Gori Vladimira Božovića. Zbog toga premijerka Srbije nije prihvatila poziv da posjeti Crnu Goru.
Zašto je to za Srbiju veliki problem kada je oktobra 2008. godine Srbija isto uradila sa crnogorskom ambasadorkom Ankom Vojvodić? Što je problem da se imenuje novi ambasador i što je potrebno da odnosi krenu uzlaznom linijom?
- Beograd smatra da je u superiornoj poziciji i zato ne uvažava odluke Crne Gore. Nacionalni stratezi smatraju da je Srbija ojačala svoj međunarodni položaj i da ima prostor za djelovanje prema svim susjedima - objašnjava naša sagovornica.
Ona podsjeća da Srbija istovremeno stalno jača svoju vojnu snagu i da se priprema rasprava o uvođenju obaveznog vojnog roka, a da istovremeno srpski mediji vrlo lukavo nude ruku pomirenja tako što se dnevno spinuje teza o dva najbliskija naroda, a dežurni promoteri „Srpskog sveta“ smatraju da je samo pitanje vremena kada će se Crna Gora vratiti u normalu, odnosno u okrilje Srbije.
- Omalovažava se činjenica da je DPS i dalje partija sa najvećom podrškom, dok srpski mediji sistematski demoniziraju njenog predsjednika. Nedavno održan Kongres DPS-a i govor predsjednika ocjenjuje se kao „grčevita i besramna vlastoljubivost“ i kao „Milov antisrpski delirijum“. U njegovom tzv. slomu i porazu, što je bio prvorazredni cilj Beograda već 20 godina, Beograd vidi svoju moć - zaključila je Biserko.
Na čemu sve insistira Srbija
- Srbija insistira i na dvojnom državljanstvu. Očekuje se usvajanje novog zakona o državljanstvu što bi, kako najavljuju analitičari poput Antića, Kovića, Đurkovića i drugih, otvorilo mogućnost građanima iz Srbije koji imaju crnogorsko porijeklo da u sljedećem popisu stanovništva utiču na promjenu demografske slike Crne Gore. Pri tome uticaj SPC na Vladu i zbivanja u Crnoj Gori objektivno može uticati i na karakter crnogorske države i približiti je onom Republike Srpske. To bi povratno uticalo i na Srbiju u kojoj jedan dio opozicije zagovara litije poput onih u Crnoj Gori. Sve to vodi radikalizaciji i odustajanju od demokratizacije i evropeizacije - kaže Biserko.
