Svijet

Avganistanski tajni dokumenti ugrožavaju bezbjednost SAD

Izvor

“Naš posao je, prvenstveno, utvrditi da li je taj materijal takav da se mora objaviti u interesu javnosti, koliko je to tema, priča. S druge strane, bilo je pitanje da li se radi o tajnim dokumentima koja, u interesu sigurnosti ljudi na terenu, ne treba objavljivati. Sve smo elemente pretresli. I Der Spiegl je objavio nešto slično. Pokazalo se da Bundestag provodi opsežnu istragu o njemačkom sudjelovanju u ratu u Avganistanu. Niz dokumenata je potekao iz same vojne koalicije. Usporedili smo sadržaje tih dokumenata, za koje smo znali da su autentični i iz onog što smo imali te vidjeli da su jednaki. Dakle, pokazalo se da smo na pravom putu.”

Dokumenata, sadrže neprijavljena ubistava avganistanskih civila, kao i tajne operacije američkih specijalnih snaga protiv talibanskih lidera. Povjerljiva dokumenta, međutim, ne otkrivaju samo detalje o stradanju civila - drugi problematični aspekt rata na koji ukazuju je dvojna uloga pakistanske obavještajne službe u ratu u Avganistanu.

Između ostalog jedan od dokumenata govori i o statanku sa pobunjenicima kojem je prisustvovao bivši visoki oficir pakistanske obavještajne službe, koji sada, kako se sumnja, radi protiv američkih snaga u Avganistanu.

Dokumnti pokazuju da zvanično, Pakistanci pomažu Amerikancima i drugim stranim trupama u nastojanju da izađu na kraj sa talibanima i stabilizuju Avganistan, ali izvještaji američkih oficira i obaveštajaca koji su sada procureli u javnost navode na zaključak da pakistanski obavještajci blisko sarađuju sa talibanima u Avganistanu.

Dosije, koji veb sajt Vikiliks naziva "Američki ratni dnevnik" sadrži detalje 144 incidenta u kojima su međunarodne snage u Avganistanu ubile ili ranile civile.

Francuski vojnici su 2008. godine otvorili vatru na autobus pun djece i tom prilikom je povrijeđeno osmoro djece. U sličnom incidentu američki vojnici su ubili ili ranili 15 putnika. Poljski vojnici su 2007. godine izgleda iz osvete granatirali selo u kojem se održavala svadba i među mrtvima je navodno bila i jedna trudnica.

Oštra reakcija Bijele kuće

Organizacije za ljudska prava kažu da ovi dokumenti samo potvrđuju da međunarodne snage u Avganistanu kriju prave razmjere stradanja civila. Portal Vikiliks to negira jer su, kako kažu, u nekim slučajevima uklonili imena i detalje koji bi omogućili identifikovanje oficira i obavještajaca. Jedan od BBC izveštača iz Vašingtona Džejn O'Brajan objašnjava:

"Mora se reći da dosta tih informacija zapravo I nisu nove. Ali ono što je zaista razljutilo Bijelu kuću su detalji i razmere. Imamo detalje 144 incidenta u kojima su međunarodne snage u Avganistanu ubile ili ranile civile.”

Drugi problematični aspekt rata na koji ukazuju je dvojna uloga pakistanske obaveštajne službe u ratu u Avganistanu. Zvanično Pakistanci pomažu Amerikancima i drugim stranim trupama u nastojanju da izađu na kraj sa talibanima i stabilizuju Avganistan. Džejn O'Brajan kaže "oduvjek se sumnja da pobunu u Avganistanu pomažu susjedi - Pakistan i Iran. Ova dokumenta to potvrđuju iako, su detalji često nedovoljno precizni”.

Bijela kuća, takođe, ukazuje da su se incidenti o čijim je detaljima riječ dogodili u vrijeme kada je predsednik bio Džordž Buš i kada američke snage u Avganistanu nijesu imale dovoljno sredstava i opreme, ističući da je američki predsjednik Barak Obama prošle godine usvojio novu strategiju za Avganistan i izdvojio dodatna sredstva.

Portal Analitika