Do visokih temperatura može da dođe ukoliko se ne preduzme hitna akcija da se smanje emisije štetnih gasova koji izazivaju efekat staklene bašte, pokazala je analiza Meteorološke službe Velike Britanije Met ofis.
Smrtonosni talas vrućine koji je ovog ljeta pogodio Evropu – nazvan Lucifer – tokom kojeg su temperature dosegle rekordnih 48,8 stepeni na Siciliji, bio bi nemoguć da se desi da nije klimatske krize, otkrila je analiza Met ofisa.
Takva vrućina u Evropi sada se može očekivati jednom u svake tri godine kao posljedica globalnog zagrijavanja koje je Zemlja već pretrpjela. Ukoliko se ne preduzme drastična akcija, rizik od rekordnih vrućina nastaviće da raste u decenijama koje dolaze.
Svake godine Lucifer
Do 2100, ako svijet ne preduzme brzu akciju da se smanje štetne emisije, Evropu čekaju talasi vrućine poput Lucifera svake godine”, naveo je Met ofis.
“Opasne klimatske promjene su već sa nama… ako pogledate na 48,8 stepeni celzijusa u Evropi i 49,6 u Kanadi i šta je došlo sa tim – požari, posljedice po ljudsko zdravlje, poljoprivredu – to je sada sa samo nešto preko jedan stepen celzijusa globalnog zagrijavanja. Sa daljim zagrijavanjem, samo će se pogoršati”, rekao je za “Independent” profesor Piter Stot, autor analize i vodeći naučnik za ekstremno vrijeme Met ofisa, na marginama klimatskog samita Cop 26 u Glazgovu.
“Da bismo izbjegli još opasnije klimatske promjene, treba odmah da reagujemo”, dodao je.
Rekordne vrućine
Stot je ukazao da Velika Britanija, jedna od zemalja uključenih u analizu širom Evrope, treba da očekuje još rekordnih vrućina u predstojećoj deceniji.
“Šanse za rekordne ljetnje temperature u Britaniji su veoma znatno porasle. Možemo očekivati tokom predstojećih godina da vidimo još rekordnih temperature”, rekao je.
U međuvremenu je u Glazgovu postignut sporazum između Kine i SAD o tome da će raditi zajedno na klimatskim akcijama.
Dvije zemlje su najveći svjetski emiteri ugljen-dioksida, a američki izaslanik za klimu Džon Keri je rekao da ovaj sporazum predstavlja “imperativ saradnje”.
Prethodno je postignut i sporazum o sprečavanju seče šuma, gdje su svjetski lideri obećali da će zaustaviti krčenje šuma u svijetu do 2030.
Objavljena je i studija “Global karbon projekta”, u kojoj je navedeno da su se emisije ugljenika vratile na nivoe blizu onih prije pandemije koronavirusa, a uz porast emisija uglja i prirodnog gasa u energetskim i industrijskim sektorima. Studija takođe predviđa povećanje emisije za 4,9 odsto ove godine.
Obećanja nisu dovoljna?
Ipak, trenutna obećanja svjetskih lidera i dalje nisu dovoljna da se Zemlja stavi na putanju ograničenja porasta globalne temperature na 1,5 stepeni do kraja vijeka, što je težnja istaknuta u Pariskom klimatskom sporazumu 2015.
Analiza o vrućinama koje nam slijede posljednja je u oblasti proučavanja kako klimatska kriza utiče na ekstremna vremenska dešavanja. Slične studije su otkrile da je klimatska kriza umnogostručila vjerovatnoću za vrućine koje su ovog ljeta pogodile Sjevernu Ameriku i smrtonosne poplave u Evropi.
“Independent”navodi da su naučnici primijenili “srednji” scenario emisije štetnih gasova zvan SSP4.5 da ispitaju kako bi se rizik od talasa vrućine istih razmjera kao Lucifer mogao mijenjati u budućnosti. Prema tom scenariju, temperature bi porasle za oko 2,7 stepeni celzijusa do 2081–2100. godine, sa mogućim rasponom između 2,1 i 3,5 stepeni.
Ovaj nivo zagrijavanja je oko očekivanog nivoa ukoliko zemlje ne povećaju trenutne ambicije što se tiče klimatske krize. Izvještaj Ujedinjenih nacija objavljen uoči samita Cop 26 otkrio je da će trenutni klimatski planovi za posljedicu imati oko 2,7 stepeni zagrijavanja do 2100.
“Velika poruka za mene je hitnost situacije, o čemu se mnogo govori u vrhovima Cop 26”, rekao je profesor Stot.
“Nauka nam govori da, kako bi održali 1,5 stepeni (zagrijavanja) u životu, o čemu se radi na konferenciji, smanjenje emisija mora da se desi veoma, veoma hitno. Ako ne, za 10 godina pričaćemo o 50 ili više stepeni u Evropi, kao što sada govorimo o 50 i više stepeni u Kanadi”, istakao je.
