Crna Gora je, sudeći prema zvaničnim podacima Vlade, veoma bogata građevinskim ukrasnim kamenom (mermerom) koje se mjeri na desetine miliona metara kubnih, ali to bogatstvo nije iskoristila.
Prema ovogodišnjem planu, koncesionarima biće ponuđeno devet nalazišta za istraživanje i eksploataciju mineralnih sirovina.
Istražno-eksploatacioni prostori mineralnih sirovina za koja se predviđa dodjela koncesija su: Štur“ (AGK), Opština Pljevlja, „Žoljevica“ (AGK), Opština Andrijevica, „Skrbuša“ (AGK), Opština Kolašin „Gradina“ (AGK), Opština Kolašin , „Bijelo Polje“ (bentoniti), Opština Bar, „Bijela šuma“ (bentoniti), Opština Bar , „Velja Gorana“ (TGK), Opština Bar, „Crni krš“ ( keratofir), Opština Bar i „Kameno more“, Opština Kotor.
Tehnički gledano, u Crnoj Gori je registrovano 14 pojava nemetaličnih mineralnih sirovina među kojima su najznačajnije tehničko-građevinski (TGK) i arhitektonsko-građevinski ukrasni- kamen (AGK).
Trend rasta ležišta svih vrsta kamena: U vladinoj Informaciji se navodi da od svih nemetala, najveći trend rasta broja ležišta i pojava imaju, upravo, naprijed navedene mineralne sirovine.
- Uglavnom, sve registrovane nemetalične mineralne sirovine imaju svoje mjesto u strateškom značaju za razvoj države. Među njima su, posebno, izdvojeni tehnički TGK i AGK, kao najznačajnije nemetalične mineralne sirovine. Svi su izgledi, ne bez razloga, da će se ove mineralne sirovine, vrlo brzo, po značaju za privredni razvoj Crne Gore, a posebno za strategiju razvoja, svrstati među najznačajnije mineralne sirovine uopšte. Niz je razloga za ovakvu tvrdnju, kao što su: značajan broj ležišta i pojava različitih vrsta i tipova uz tendenciju njihovog povećavanja, ravnomjerna raspoređenost ležišta i pojava, lokacije, kratki vremenski period za izgradnju i otvaranje rudnika, uslovi eksploatacije, potražnje na tržištu, pristupni putevi do ležišta i pojava, neka su blizu manjih ili većeih morskih pristaništa, piše u Informaciji.
Po broju ležišta i pojava, kako se dodaje, AGK je na drugom mjestu među čvrstim mineralnim sirovinama, poslije crvenih boksita, a sa bigrom, kao specifičnom vrstom AGK, na prvom mjestu. Svako ležište i pojava AGK je specifično i sa jedinstvenim kamenom, što je, uz dobar marketing, bitno za uspješan plasman.
- Treba istaći da su ležišta i pojave AGK ravnomjerno raspoređeni na teritoriji Crne Gore, što je povoljno sa gledišta lokalne potrošnje, kao i zapošljavanja, odnosno, radne snage, smatraju u Vladi.
Pristupačni putevi do ležišta ukrasnog kamena: Do ležišta i većine pojava AGK postoje pristupni putevi, odnosno, infrastruktura je na zadovoljavajućem nivou. U pogledu ekološke komponente u strategiji razvoja Crne Gore značajno je da površinski kopovi ukrasnog kamena pružaju više mogućnosti od drugih da se u konačnom rezultatu teren kopa oplemeni i učini ambijentalno i sadržajno bogatijim u odnosu na stanje prije otpočonjanja radova. Takvi objekti su izazov za svaralačku imaginaciju u pogledu pejzažne arhitekture, prostornog planiranja, pa i ekoloških sadržaja, odnosno, sa aspekta očuvanja i zaštite prirode. Za ekološku državu nije niti smije biti zamrzavanja svake privredne aktivnosti u primarnim djelatnostima, jer bi to vodilo stagnaciji i zaostajanju i negiralo bi plemeniti smisao ekološke ideje. Pravi smisao je da se radi i razvija, ali da se pri tome biraju najkorisnije ili bar najmanje štetne varijante u ekološkom pogledu.
U Crnoj Gori ležišta i pojave TGK su krečnjačko-dolomitskog i izuzetno dolomitsko-krečnjačkog sastava. S obzirom na geološku građu Crne Gore, broj sličnih ležišta i pojava može da ima tedenciju rasta. Ova mineralna sirovina je jeftina, pa sa tog aspekta ne trpi skupi transport. Znači, lokacija geološke formacije i potencijalnog rudnog tijela je ključni faktor za uvrštavanje u ležište i rentabilnu eksploataciju. Naravno, kvalitet se podrazumijeva, a lokacija razmatra i u odnosu na mogućnost transporta i na blizinu potrošača. Ležišta TGK, kao što je već istaknuto, su ravnomjerno raspoređena na teritoriji Crne Gore i uglavnom se nalaze blizu većih potrošača, zaključuje se u vladinoj Informaciji.
