Arhijerejski sabor nije centralni komitet u kome mora da postoji jedno mišljenje o stvarima koje se tiču života u crkvi, a koje nijesu direktno povezane sa dogmatskim, kanonskim i liturgijskim pitanjima. Nema nikakvog sukoba između naših arhijereja oko suštinskih pitanja koja se tiču dogmatskog, kanonskog i liturgijskog života u crkvi – tvrdi u izjavi za Pobjedu protojerej-stavrofor dr Velibor Džomić i stručnjak za pravna pitanja u SPC. Sveti arhijerejski sabor SPC, kako je kazao, čini 40-ak episkopa „koji u suštinskim pitanjima ne samo da nijesu sukobljeni nego nema nikakvog razmimoilaženja“.
SABOR
- Od kada postoje crkveni sabori po raznim pitanjima koja se ne tiču dogmatike, liturgike i kanona postoji raznoglasje i to je jedan veliki kvalitet crkvenog života koji se danas u pojedinim medijima pogrešno, dozvolite da kažem, ponekad i tendenciozno, prikazuje kao sukob ili veliki sukob. Mitropolit Amfilohije je jedan od najuglednijih članova Svetog arhijerejskog sabora i ne može biti nikakvog problema ili sukoba kada članovi tog najvišeg crkvenog tijela podnesu inicijativu patrijarhu za sazivanje Sabora – rekao je on. Ocjenjuje da je, koliko je njemu poznato, aktuelna inicijativa za sazivanje Sabora, koja je potekla od poglavara SPC u Crnoj Gori Amfilohija, „jedini slučaj da se takva legitimna i crkveno utemeljena inicijativa proglašava za nekakav razdor ili sukob“.
- Od kako crkva Hristova postoji sve najvažnije, pa i manje važne teme su isključivo rješavane na Saboru kao jedino nadležnom mejstu za ta pitanja. Dobro je da arhijereji imaju različite stavove, ali poznato je da sveti kanoni nalažu da kad u Saboru nema jednoglasja, onda važi glas većine. Patrijarh jeste prvi među jednakima i predstojatelj naše pomjesne crkve, ali on nije rimski papa i to je činjenica koja je bitna u pravoslavnoj crkvi – istakao je Džomić.
On je dodao da ne samo „da se mitropolit Amfilohije ne slaže sa dodjelom Ordena Svetog Save Aleksandru Vučiću, nego se sa takvom odlukom, administrativne prirode, ne slaže ni veliki broj sveštenika, monaha i vjernika“. - Orden Aleksandru Vučiću je jedno pitanje, a u zahtjevu za sazivanje Svetog arhijerejskog sabora je navedeno više pitanja iz života crkve o kojima se na Saboru valja i treba razgovarat, jer je to jedino mjesto na kome se mjerodavno i snagom najvišeg autoriteta ta pitanja mogu rješavati – poručio je Džomić. Kategoričan je da se ne radi o bilo kakvom sukobu u Srpskoj pravoslavnoj crkvi. - Ne vjerujem da sve ovo može da dovede do dubljih podjela i sukoba jer naši episkopi čuvaju jedinstvo crkve – zaključio je on.
Kako je objavio portal Antena M, u autorskom tekstu teoretičara religije Vladimira Jovanovića, poglavar SPC u Crnoj Gori Amfilohije Radović i određen broj arhijereja, „zbog narušenog ugleda Srpske crkve, a i ugleda patrijarha Irineja Gavrilovića traže sazivanje redovne sjednice jesenjeg arhijerejskog Sabora“. Sabor saziva Sveti arhijerejski sinod na čelu sa patrijarhom, u kojem je osim patrijarha još četiri člana. Amfilohije Radović nije u Sinodu. Kako je prenio portal Antena M, pismu Irineju, odnosno njegovom tjelohranitelju, 6. oktobra u Manastiru Žiča kod Kraljeva, na početnoj manifestaciji u okviru proslave „800. godišnjice autokefalije“ Srpske crkve, predao je Amfilohije.
PISMO
- Vaša Svetosti, mi znamo da oni kojima sve navedeno odgovara skrivaju to od Vas, ali Vam sa žalošću svjedočimo da je ugled naše najsvetije Crkve i Vas lično narušen. Poslije dužeg suzdržavanja, konačno smo bili primorani da se oglasimo i da zajednički pokušamo – sabrani na Saboru u svetoj Žiči – da što prije vratimo ugled i stabilnost našoj Crkvi – poručili su patrijarhu Irineju arhijereji u pismu koje mu je predao Amfilohije. Amfilohije i arhijereji koji su uz njega traže da Sinod raspravlja i o crkvi u Sjevernoj Makedoniji i dijalogu „sa dijelom Crkve u Sjevernoj Makedoniji koja je u raskolu“.
Problematično je, kako je napisano, i „saopštenje za javnost Sabora, objavljeno 18. maja 2019. na sajtu Srpske patrijaršije u kome su neke odluke formulisane suprotno volji Sabora, izazvalo je negodovanje među jerarhijom i narodom“. - Jedan broj arhijereja je već izrazio protest i u vidu demantija se ogradio od pomenutoga saopštenja, što je, međutim, propraćeno ćutanjem i ignorisanjem od strane Sinoda – ustanovili su arhijereji. Izrazili su zabrinutost i „zbog eventualnog priznanja nezavisnosti Kosova i Metohije, o čemu postoje uznemiravajući signali“.
- I problemi oko crkvene imovine u Crnoj Gori gdje se pokušava nametnuti antievropski i anticivilizacijski prijedlog zakona o crkvama i vjerskim zajednicama, traže novo oglašavanje Sabora naše najsvetije Crkve. Vrijeme neumitno teče i odlaganje diskusije i rješavanja problema do majskoga Sabora može nas skupo koštati – upozorili su, pored ostalog, Amfilohije i arhijereji koji su stali uz njega, ukazujući da je sporna i odluka o dodjeli Ordena Svetog Save prvoga stepena Aleksandru Vučiću.
Amfilohije Radović nije prisustvovao svečanoj akademiji organizovanoj u beogradskom ,,Sava“ centru na kojoj je orden uručen patrijarhu srpskom Irineju, predsjedniku Srbije Aleksandru Vučiću i članu Predsjedništva Bosne i Hercegovine Miloradu Dodiku. Dok je Radović bojkotovao ovaj skup, na njemu su se pojavili poslanici Demokratskog fronta Andrija Mandić i Milan Knežević. Srpski mediji tvrde da je u toku borba za mjesto novog patrijarha Srpske pravoslavne crkve.
