Visina spomenika italijanskoj kraljici Jeleni biće oko četiri metra. Spomenik će biti u bronzi, a postament u kamenu. Odlučili smo se za ovaj materijal, jer se pokazao kao najpostojaniji u našim vremenskim uslovima - kazao je u intervjuu Pobjedi glavni pregovarač Crne Gore sa EU Aleksandar Drljević.
Kazao je da je inicijativa za izgradnju spomenika potekla nakon njegovog diplomatskog mandata u Italiji, tokom kojeg je neposredno svjedočio poštovanju koje Italija i njen narod imaju prema Jeleni, njenom životu i djelima.
POBJEDA: Po kojim djelima je princeza Crne Gore i kraljica Italije Jelena Petrović Savojska ostala upamćena?
DRLJEVIĆ: Najljepšim osobinama koje mogu krasiti čovjeka, princeza Jelena Petrović Njegoš je tokom dvadesetog vijeka na najbolji način gradila most između Crne Gore i Italije i pronosila ponosno i plemenito crnogorsko ime širom svijeta.
Glas o njenim dobrim djelima, donio joj je međunarodnu slavu i brojna priznanja. Zbog zasluga na polju medicine, dobila je počasnu diplomu medicine i hirurgije Rimskog univerziteta. Čuvena rimska bolnica za liječenje tumora nosi ime kraljice Jelene.
Edvard Sedmi od Engleske odlikovao je zlatnom medaljom britanskog kraljevskog Crvenog krsta, bivši njemački car Vilhelm poslao joj je Veliku zvijezdu kraljice Luize, Alfonso Trinaesti od Španije orden reda Dobročinstva, ruska carica Katarina orden Crvenog krsta, a srpski kralj Petar Karađorđević krst Svetog Save.
U italijanskoj, i ne samo u italijanskoj istoriji, kraljica Jelena je ostala upamćena po svom humanom radu i nesebičnom pomaganju ljudima, posebno u ratnim nevoljama i stradanjima i u periodu prirodnih kataklizmi. Time je, između ostalog, zavrijedila poštovanje i samog pape, koji joj je dodijelio priznanje Zlatnu ružu, a katolička crkva je, skoro pola vijeka nakon njene smrti, proglasila slugom božjim i pokrenula inicijativu za proglašenje sveticom.
Od svih humanitarnih djela i aktivnosti koje je kraljica Jelena sprovodila tokom života najupečatljiviji je svakako njen ogroman doprinos i rad prilikom spašavanja i pomaganja žrtvama katastrofalnog zemljotresa koji je pogodio oblast oko grada Mesine 1908. godine. Odmah nakon dobijanja informacije o razornom zemljotresu, Jelena je otputovala na Siciliju gdje je pomagala žrtvama zemljotresa. Koliki je bio njen dopinos i trud prilikom tog nemilog događaja najbolje svjedoči činjenica da je njen muž u znak zahvalnosti i poštovanja prema svojoj supruzi i njenom humanitarnom radu prilikom spašavanja preživjelih iz ruševina odlučio da jedan mali grad na Siciliji nazove Milena, imenom kraljice Milene, majke koja je rodila takvu ćerku i koja je pokazala toliko požrtvovanje prema unesrećenom narodu.
POBJEDA: Odakle potiče ideja o podizanju spomenika princezi Crne Gore i kraljici Italije Jeleni PetrovićSavojskoj?
DRLJEVIĆ: Inicijativa za izgradnju spomenika je potekla nakon mog diplomatskog mandata u Italiji, tokom kojeg sam neposredno svjedočio poštovanju koje Italija i njen narod imaju prema Jeleni, njenom životu i djelima. Zajedno sa rektorom Univerziteta Crne Gore prof. dr Danilom Nikolićem, nosioci projekta su članovi Fondacije za izgradnju spomenika princezi Jeleni, čiji su osnivači - Ranko Jovović, Nebojša Perović, Slobodan Marunović, Miomir Marković i Žarko Burić. Oko ove ideje okupili su se eminentni ljudi iz različitih oblasti istorije, umjetnosti, obrazovanja, kulture, kao i ugledni preduzetnici Crne Gore. Od izuzetne važnosti za Fondaciju je i podrška Ministarstva kulture i Prijestonice Cetinje, koji
su shodno svojim mogućnostima i nadležnostima uključeni u realizaciju projekta.
Takođe, još jedna činjenica koja je bila od presudnog uticaja za realizaciju ove ideje je da je 2019. godina važna godina za odnose između Italije i Crne Gore. Naime, 2019. Godine navršava se 140 godina od uspostavljanja diplomatskih odnosa između dvije zemlje. Dana 20. maja 1897. prvi italijanski ambassador Cesare Durando predao je akreditivna pisma tadašnjem knjazu Nikoli Petroviću.
Ovaj spomenik nije samo podizanje znamenja princezi Crne Gore i kraljici Italije, već izraz našeg poštovanja prema njoj kao ćerki, supruzi, majci... ali iznad svega humanoj osobi i djelatniku.
Ovaj spomenik simbolizuje sve one hrabre i vrijedne Crnogorke, naše majke, sestre, supruge... koje su tokom dugogodišnje istorije nesebično davale sebe zarad spašavanja svojih porodica i svog naroda.
POBJEDA: Na kojoj lokaciji će biti postavljen spomenik?
DRLJEVIĆ: Naša ideja je da spomenik bude postavljen u univerzitetskom kampusu u Podgorici ili na Cetinju, kako bi nove generacije koje dolaze mogle da stiču nova znanja, ali I da imaju uzore u izvanrednoj ženskoj osobi kakva je bila princeza i kraljica Jelena Petrović Savoja.
Naravno, ovo je naš prijedlog, a na Glavnom gradu i na Skupštini Glavnog grada je da donese konačnu odluku o finalnoj lokaciji.
POBJEDA: Koje su dimenzije spomenika?
DRLJEVIĆ: Ukupna visina spomenika je oko četiri metra, od čega oko 2,50 m bronze i 1,50 m visina postamenta. Širina cjelokupnog spomenika je oko 1,20 m i dubina 1,20 m.
POBJEDA:Od kog će materijala spomenik biti izrađen?
DRLJEVIĆ: Spomenik će biti u bronzi, a postament u kamenu. Odlučili smo se za ovaj materijal jer se on na osnovu sugestija umjetnika pokazao kao najpostojaniji u našim vremenskim uslovima.
POBJEDA: Ko je umjetnik koji je zadužen za izradu spomenika?
DRLJEVIĆ: Za idejno rješenje spomenika zadužen je crnogorski umjetnik Adin Rastoder koji je diplomirao na Fakultetu likovnih umjetnosti, Cetinje, odsjek vajarstvo. Član je Udruženja likovnih umjetnika Crne Gore, od 2012. u stalnoj postavci Nacionalnog muzeja Crne Gore. Učestvovao je na više samostalnih i kolektivnih izložbi u Crnoj Gori, Hrvatskoj, Srbiji, Francuskoj, Austriji, Poljskoj, Bugarskoj, Makedoniji, Grčkoj, Italiji.
(Opširnije u današnjoj Pobjedi)
