Novim zakonom u koji je Pobjeda imala uvid, prvi put su dozvoljene individualne kandidature, a smanjen je broj potpisa za liste sa 0,8 na 0,3 odsto biračkog tijela, što su bile prioritetne preporuke OEBS-a.
Po prijedlogu Radne grupe 1, ime Državne izborne komisije će biti promijenjeno u Centralna izborna komisija, dok je njen sastav, kao i sastav opštinskih izbornih komisija u potpunosti profesionalizovan.
DIK je po aktuelnom zakonu bila gotovo stoprocentno političko tijelo, koje u stalnom sastavu ima četiri predstavnika pozicije, četiri opozicije, jedan je predstavnik manjinskih naroda, jedan NVO sektora. U sastav DIKa ulazi po jedan opunomoćeni predstavnik podnosioca izborne liste.
Prema prijedlozima izmjena, način i kriterijumi za izbor članova komisija su stroži, praktično su iz korijena promijenjeni jer se isključivo - traže profesionalci.
- Propisano je da članove opštinskih izbornih komisija bira Centralna izborna komisija, umjesto važećeg rješenja da ih imenuje skupština opštine, a u skladu sa rješenjem da se formira i jača izborna administracija. Ovlašćeni predstavnici lista za izbor koji učestvuju u organima za sprovođenje izbora nemaju pravo odlučivanja, navodi se u prijedlogu.
Promijenjena je dužina trajanja mandata izbornim komisijama sa četiri na pet godina.
Novina u prijedlogu zakona je I način odlučivanja u organima za sprovođenje izbora, jer se prvi put uvodi institut „zlatnog glasa“.
- Propisano je da organi za sprovođenje izbora odlučuju većinom glasova ukupnog broja članova i predviđen je „zlatan glas“ predsjednika komisije u slučaju izjednačenog broja glasova, navodi se u prijedlogu.
Rješenje o „zlatnom glasu“ prvi put je primijenjeno u slučaju zakona o referendumu iz 2006. godine kada je slovački diplomata František Lipka bio predsjednik Republičke referendumske komisije i kada je njegov zlatni glas odlučujuće uticao na proglašenje rezultata referenduma.
Novina ima i kada je u pitanju treći organ za sprovođenje izbora – birački odbori, koje su mahom činili partijski aktivisti.
- Za predsjednika i članove biračkog odbora i njihove zamjenike mogu biti imenovana samo lica koja su pohađala obuku za sprovođenje izbora, prošla testiranja i dobila sertifikat o uspješnom pohađanju obuke izdat od Centralne izborne komisije, navodi se u prijedlogu.
Uvedena je obaveza da su članovi organa za sprovođenje izbora dužni da potpišu izjavu o prihvatanju etičkog kodeksa organa za sprovođenje izbora.
(Opširnije u Pobjedi)
