Tema prezentacije je veoma bitna za sve nas imajući u vidu da je Vlada Crne Gore u vrhu svojih prioriteta definisala borbu protiv sive ekonomije i rada na crno. Za postizanje ovog cilja preduzimaju se aktivnosti na više nivoa, sistem se kontinuirano unaprjeđuje kako normativno, tako i institucionalno, tehnički i administrativno.
U uvodnom obraćanju državna sekretarka u Ministarstvu rada i socijalnog staranja Vukica Jelić istakla je da je smanjenje neformalne zaposlenosti jedan od izazova sa kojima se suočava crnogorska ekonomija.
„Neformalna zaposlenost predstavlja značajnu prepreku u funkcionisanju i razvoju tržišno orijentisanog privrednog sistema. Iako je rad u zoni neformalnog zapošljavanja za mnoga domaćinstva i dalje važan izvor prihoda za obezbijeđivanje egzistencije, negativne posljedice, kako po pojedince, tako i za društvo u cjelini, prevazilaze njene prednosti“, kazala je Jelić.
Ona je navela da visok udio neformalnog rada, kao karakteristika crnogorskog tržišta rada, naglašava potrebu izgradnje institucionalnog ambijenta koji će motivisati da se rad u neformalnom sektoru formalizuje.
„Ovo posebno iz razloga što tržište rada Crne Gore karakteriše niska aktivnost radno sposobnog stanovništva, pa u tom smislu treba raditi na promjenama“, istakla je Jelić.
Dodala je i da su razvijene zemlje razvile različite mehanizme za suzbijanje sive ekonomije i rada na crno, te da je za nas veoma značajno da saznamo o kakvim je iskustvima riječ, kakva je efikasnost ovih mjera i da nakon toga procijenimo da li su takva rješenja prihvatljiva za našu zemlju.
Prvog dana misije bilo je riječi o predstavljanju vaučer sistema, ciljevima, određenim aktivnostima u domaćinstvu. Predstavljen je vaučer kao instrument finansiranja, odnosno subvencija kao i interakcija između svih relevantnih aktera. Drugog dana obrađena su pitanja u vezi politike u odnosu između korisnika socijalne pomoći i usluga kada je riječ o vaučer sistemima, a takođe i oragnizacioni sistem vaučera.
Specifična pitanja su se odnosila na protok, odnosno kontrolu podataka za administraciju (digitalizacija), prevare i inspekcije i mogućnosti reformi.
Možemo zaključiti da je ekspertska misija postigla svoj cilj: usvojena su dragocjena znanja i uspostavljena saradnja koja će biti od velikog značaja za ovu problematiku.
Učesnici ekspertske misije bili su predstavnici Ministarstva rada i socijalnog staranja, Socijalnog Savjeta, Zavoda za zapošljavanje, Ministarstva finansija, Poreske uprave, Uprave za inspekcijske poslove i Uprave carina.