Ovom revolucionarnom metodom pacijentima sa izuzetnom srčanom insuficijencijom pruža mogućnost da čekaju transplantaciju više od deset godina. To je izuzetno složena operacija koja nema prostora za bilo kakve greške. Vještačko srce je iste veličine kao i prirodno. Napaja se baterijom koju će, po izlasku iz bolnice, pacijent nositi u posebnom rancu.
Dvadeset zemalja u svijetu sprovodi proceduru inkorporacije mehaničkog srca, a za Portal Analitiku o ovoj metodi razgovaramo sa prof. dr Aleksandrom Nikolićem, kardiohirurgom pod čijim je vodjstvom kod četiri pacijenta ugradjeno vještačko srce, jednog u Srbiji i tri u Makedoniji.
ANALITIKA: Profesore Nikoliću, u kojim se slučajevima donosi odluka o ugradnji mehaničkog srca?
DR NIKOLIĆ: Ugradnja vještačkog srca se izvodi kod pacijenata koji su u terminalnoj fazi srčane insuficijencije. To su najteži pacijenti, jer se zbog stanja srca, drugi organi u tijelu, prvenstveno vitalni organi kao što su jetra, bubrezi ili pluća, raspadaju. Ovi pacijenti, pored kardiovaskularnih simptoma, imaju i druge simptome povezane sa bolestima ovih organa. Danas se procjenjuje da četiri do pet odsto populacije ima zloćudnu insuficijenciju srca.
Namjerno kažem maligni, jer ova bolest prevazilazi maligne bolesti.
ANALITIKA: Koje su prednosti i nedostaci vještačkog srca, u smislu klasične transplantacije srca od donatora?
DR NIKOLIĆ: Jedan od nedostataka vještačkog srca je činjenica da je pacijent povezan sa sistemom napajanja, koji je spoljašnji i pacijent ga mora ga nositi u rancu ili torbi. Sadrži baterije za napajanje vještačkog srca i komprimovani vazduh i vakuumski sistem za funkcionisanje srca.
S druge strane, izum vještackog srca i drugih alata revolucionirao je kardiovaskularnu medicinu jer, nažalost, nikada nije bilo dovoljnog broja transplantacija srca. U posljednje vrijeme, broj transplantacija opada u svim zemljama, jer ima manje donatora. Stoga je ovaj metod revolucionaran jer daje pacijentima mogućnost da nastave svoj život sa takvim bolestima srca. Sa vještačkim srcem, ovi transplantati i donatori mogu da sačekaju čak i nakon 10 ili 15 godina.
ANALITIKA: Koliko dugo pacijent može nositi veštačko srce, da li ima rok trajanja?
DR NIKOLIĆ: Kompanija daje garanciju od šest godina, ali može mnogo više da radi. To ćemo morati da sagledamo iz perspektive jer očekujemo da naši pacijenti žive u narednih 10-15 godina. Postupak ugradnje vještačkog srca sproveden je u proteklih pet godina širom svijeta, a ja sam napravio četiri, jedan u Srbiji i tri u Makedoniji.
Vještačko srce se može ponovo uvesti kod istog pacijenta, isto važi i za pumpe koje su izgrađene u slučajevima otkazivanja samo na jednoj strani srca. Ne postoji mogućnost odbacivanja vještačkog srca, kao što postoji u transplantaciji srca donora. To je jedan od razloga zašto su neki od pacijenata koji već imaju pumpu ili vještačko srce veoma uplašeni zbog transplantacije koju očekuju. Sa pumpom ili vještačkim srcem već žive relativno kvalitetan život, a u drugom slučaju pitanje je da li će transplantacija uopšte uspjeti i da li će tijelo prihvatiti srce.
ANALITIKA: Kakav je kvalitet života pacijenta nakon ugradnje vještačkog srca?
DR NIKOLIĆ: Ograničenja su najčešće posljedica veze pacijenta sa spoljnim sistemom napajanja električnom energijom koji on mora da nosi sa sobom, i ne može se baviti nikakvom komplikovanom fizičkom aktivnošću. Ako radi statički ili u kancelariji, može se slobodno vratiti na posao i, naravno, trebalo bi da se kreće u urbanim sredinama, tačnije gde god može da obezbijedi punjenje baterije kada je to potrebno.
ANALITIKA: Koliko traje period oporavka dok se pacijent ne vrati u svakodnevne navike?
DR NIKOLIĆ: Period oporavka nakon implantacije vještačkog srca traje najmanje dva do tri mjeseca, a prema protokolu u prvom mjesecu, morate ostati u bolnici.
U tom pravcu, postoji ideja da se proizvede bežično napajanje vještačkom srcu, što bi olakšalo pacijentima da žive život koji ne bi morao da bude fizički vezan za bateriju, a još jedna novina je da bi aparati bili potpuno tihi.
