|Živa u termometru i dalje raste, povećavajući opasnost od smrtnih slučajeva, a stručnjaci objašnjavaju šta se krije iza najnovijih talasa vrućina.
Zemlje širom Evrope bilježe rekordne temperature, proglašavaju vanrednu situaciju i pozivaju građane da borave u hladovini i da se rashlađuju. Toplotni talas izazvao je i iznenadne poplave i šumske požare, avioni ostaju prizemljeni zbog oštećenja na pistama, a željezničke šine se krive. Zatvaraju se škole, a zvaničnici upozoravaju na lošiji kvalitet vazduha.
Stručnjaci objašnjavaju da toplotni talas širom sjeverne Evrope nastaje kada visok atmosferski pritisak privuče vreo vazduh iz sjeverne Afrike, Portugala i Španije, podižući temperaturu i povećavajuci vlažnost vazduha. Ovoga puta, izuzetno vreo vazduh stiže iz Sahare, piše BBC.
"Vedro nebo je uticalo da jako junsko sunce nesputano obasjava zemlju, dodatno povećavajući temperaturu, objašnjava Timoti Hjuson, rukovodilac meteorološkog tima u evropskom Centru za srednjoročnu vremensku prognozu (ECMWF) i dodaje:
"Ovakvi uslovi doprinijeli su da bude manje isparenja, koja obično hlade zemlju".
Toplotni talasi nisu neuobičajena pojava, ali meteorolozi ističu da su oni pojačani usljed globalnog rasta temperature i da će biti sve češći.
Inače, najviša temperatura u Evropi zabiljeležena je u Atini u julu 1977. (48 stepeni), ali je 20 najtoplijih godina od početka merenja registrovano u posljednje 22 godine. Najtoplije su četiri godine između 2015. do 2018, govore podaci Svjetske meteorološke organizacije (WMO).
Prema riječima klimatologa Britanske meteorološke službe Grejema Medža, naša planeta je za stepen toplija nego prije industrijske revolucije, a samim tim su i vjerovatnije ekstremne vremenske prilike.
Rezultati studija o prošlogodišnjem talasu vrućina navode na zaključak da su visoke temperature u regionu vjerovatno u većoj mjeri prouzrokovane ljudskom aktivnošću nego klimatskim promenama.
Ne postoji opšta definicija toplotnog talasa, ali oni se obično definišu kao vanredno vreo period, što znači da su temperature za oko pet ili više stepeni iznad prosječnog dnevnog maksimuma, pri čemu takvo stanje traje najmanje tri dana.
"Drugi faktori koje analitičari razmatraju uključuju noćne temperature, vlažnost vazduha i brzinu vjetra. I vlažnost i male brzine vjetra mogu poboljšati toplotni talas. Efekti mogu biti posebno ekstremni u velikim gradovima zbog povećane ljudske aktivnosti i mnoštva zgrada, betona i puteva", rekao je Hjuson.
On je objasnio i da toplotni talasi mogu biti opasni, jer smanjuju sposobnost telesne regulacije temperature.
Da je najosetljivijim kategorijama ljudi najteže kada se noćna temperatura ne spušta ispod 25 stepeni Celzijusovih, objašnjava biritanski klimatolog Grejem Medž.
On navodi i da se u zemljama sa toplijom klimom, kao što su Australija i zemlje u sjevernoj Africi i na Bliskom istoku, gdje letnje temperature često dostižu i 50 stepeni, još mogu da se izbore sa ekstremnim vremenskim uslovima.
"Njihova infrastruktura bi mogla da se nosi sa višim temperaturama generalno, ali sa bilo čim što je daleko od standarda, svuda je borba", rekao je Medž.
Visoke temperature mogu da ugroze svakoga, ali dehidracija, iscrpljenost od vrućine i toplotni udar mogu biti smrtonosni za osobe koje pate od hroničnih oboljenja, kao i za starije osobe i decu.
Ako tjelesna temperatura poraste iznad 40 stepeni, moguć je toplotni udar, koji zahtijeva hitnu pomoć lhekara, upozorava BBC.
