Na sedmom protestu u Podgorici, na Trgu nezavisnosti 30. marta, 39 opozicionih poslanika i šest članova organizacionog odbora pokreta “Odupri se” svečano su, pred okupljenom masom, potpisali “Sporazum za budućnost” i najavili borbu do konačnog kraja smjene vlasti, stvaranja tehničke vlade i raspisivanja vanrednih izbora, “prvih fer i demokratskih”.
Samo trideset dana kasnije, čak i najzagriženijim ljubiteljima opozicije i mrziteljima vlasti mora biti jasno: opozicija se cijepa po šavovima; protesti u organizaciji pokreta “Odupri se” su usahnuli, a ultimativni zahtjevi za ostavke vrha vlasti sada samo liče na spisak nerealnih želja.
Kako se i zašto se, tako brzo i uz lavinu međusobnog optuživanja, ugasila ideja o jedinstvu opozicije?
Kraj igre
Novi sastanak lidera opozicije i pokreta “Odupri se” nije još ni zakazan, iako je planirano da se sastanci održavaju redovno, jednom nedjeljno.
Pitanje je i kada će ga biti. Jer, Demokrate su cirkularnim pismom ucijenile sve ostale opozicione partije, pa i organizatore protesta, da ne računaju na njihovo učešće na narednom sastanku ako na njega budu pozvani predstavnici Socijaldemokratske partije Ranka Krivokapića.
Cirkularno pismo Demokrata, poslato nakon sloma u Kotoru, ozvaničilo je novu realnost unutar opozicije: umjesto jedinstvenog djelovanja, sada se radi, što bi rekli stari komunisti, po komisijama izdvojilo se čak pet opozicionih kolona.
I još desetak lidera, svi sa neskrivenom ambicijom da budu vođe svekolike opozicije?!
Prvi konkretan potez povukao je lider Demokrata Aleksa Bečić. Na sastanku sa njemačkim poslanikom iz stranke kancelarke Angele Merkel, Kristijanom Šmitom, predstavio je novi savez sa Demosom Miodraga Lekića i Crnogorskom Vladimira Pavićevića. Taj trojni savez je proteklih mjeseci funkcionisao kao podrška protestima “Odupri se” kroz organizovanje paralelnih protesta.
Na sastanku sa uticajnim njemačkim političarem Bečić ni jednom riječju nije pomenuo “Sporazum za budućnost”, niti bilo koje zajedničke aktivnosti opozicije što je ukazalo na svoj put kojim će krenuti ta stranka.
I Demokratski front, najjača opoziciona parlamentarna grupacija, nije ostao bez reakcije. Prvo su srušili najavu pokreta “Odupri se” o zajedničkom protestu 9. maja na dan izricanja presude Andriji Mandiću i Milanu Kneževiću, da bi potom najavili radikalizaciju okupljanja, koja uključuju i mogućnost da se poslanici DF-a zabarikadiraju unutar zgrade parlamenta.
Agresivne najave upotpunio je Andrija Mandić prijetnjom tokom premijerskog sata da će, ukoliko bude osuđujuća presuda za pokušaj terorizma, doći do “kidanja glava”. Tako je Front napravio vlastitu radikalnu kolonu, koju će teško pratiti druge opozicione partije. Socijaldemokratska partija je, insistirajući na hitnoj smjeni gradonačelnika Kotora, sebe dovela u svojevrsnu političku izolaciju. Odavno su izgubili kontakte sa krugovima bliskim vlasti, a sada su stvarajući kratkoročni dil savez sa DPS-om za smjenu Jokića prekinuli veze sa opozicionom “sabraćom”. Postali su usamljena kolonica koja će teško doseći do cenzusa. Ne samo u Kotoru. Ambicija Ranka Krivokapića da se popne na tron lidera čitave opozicije, a da istovremeno zaštiti i neke lične interese u Kotoru, skupo je koštala njegovu stranku. Dovela je SDP u poziciju apsolutnog gubitnika, partije koja sada nema saveznika, niti koalicioni kapacitet. Zato Krivokapićevu najavu povlačenja sa mjesta predsjednika valja posmatrati kao neslavan kraj jedne zanimljive političke karijere. Ako i ostane aktivan u politici, teško da ikada može doseći visine na kojima je bio prije samo tri, četiri godine.
Tim prije što su mu doskorašnji medijski prijatelji hitro okrenuli leđa. Nedavni tekst u Vijestima, u kojem se Krivokapić optužuje da je nekom vrstom političke korupcije otkupio stan unutar zidina kotorskog Starog grada svojevrsni je “prijateljski” politički nekrolog doskorašnjem lideru SDP-a.
Fejsbuk ratovanje
Da stvari budu zanimljivije, najavljuje se osnivanje još jedne opozicione kolone. Odbjegli biznismen Duško Knežević je, nezadovoljan načinom na koji djeluje opozicija i efektima protesta, najavio formiranje svoje partije. Djeluje zanimljivo, ali je i to neka vrsta političke farse. Jer, ko će ga slijediti i koliko može biti uticajna nova stranka ko ju predvodi čovjek sa Interpolove potjernice?
Izvjesno je, međutim, da je Kneževićeva najava formiranja stranke izazvala prilično nelagode unutar organizacionog odbora protesta “Odupri se”. Eskaliralo je iznošenjem prljavog veša, optužbama da je Knežević htio da podmiti organizatore, kao i Kneževićevim kontraoptužbama da su organizatori zaboravili kako nijesu bili tako gadljivi na novac kada im ga je slao…
Sve se završilo kratkim “fejsbuk ratovanjem” koje nije baš popravilo politički rejting pokreta “Odupri se” na posljednjem protestu bilo je prisutno tek hiljadu građana. Iako je pokret “Odupri se” ispunio svoj cilj naguravajući opozicione lidere da potpišu “Sporazum za budućnost” legitimisao se kao bitan politički faktor. Ali, ne i ključni faktor: izostaje očekivani poziv iz Brisela, kojim bi lider tog pokreta Džemal Perović bio inaugurisan u nekrunisanog lidera opozicije.
Prema saznanjima Pobjede, ako uskoro i bude poziva iz Brisela, Johanes Han neće biti domaćin, već neki nižepozicionirani evropski birokrata.
Fragmentacija
Fragmentacija opozicionog pokreta, svađe unutar opozicionih stranaka i formiranje više kolona, brzo su oduzele političku snagu pokretu “Odupri se”.
Uz njih je sada jedino ostao Građanski pokret URA Dritana Abazovića, koga je Bečić lagano odaslao u političku sjenku. No, sa jednim poslanikom u Skupštini Crne Gore i bez sopstvenog poslaničkog kluba, uz besmisleni bojkot parlamenta GP URA nema bilo kakvu moć da determiniše političke procese. Više liče na neku vrstu političkog privjeska koji pokušava da se politički okoristi od drugih. Kao da već nije dosta opozicionih fragmentacija, nova je najavljena za 1. maj.
Rano je da se sagleda domet nove opozicione kolone koju će činiti SNP Vladimira Jokovića, Ujedinjena Crna Gora Gorana Danilovića i Radnička partija Janka Vučinića, uz podršku nezavisnih poslanika. Podrška od predsjednika Srbije Aleksandra Vučića, koja je dobijena uz posredovanje biznismena Miodraga Dake Davidovića, ukazuje da će novi blok pokušati da napadne biračko tijelo Demokratskog fronta, koji zbog sudskih postupaka i najavljenih presuda polako ali sigurno gubi podršku Beograda. Dijelom će biti ugrožena i pozicija Bečićevih Demokrata, koji su odavno prestali da se bave socijalnim temama.
I sada se vidi suštinski razlog za slom opozicionih priča o jedinstvu. Umjesto političkog rata protiv vlasti, sada smo svjedoci opšteg rata unutar opozicije: Bečićeve Demokrate, sa satelitima Pavićevićem i Lekićem bi da urnišu Demokratski front; a Mandićev, Medojevićev i Kneževićev DF uporno želi da se vrati na čelo opozicionog pokreta, čak i u slučaju osuđujuće presude; nesrećna SDP ispašta zbog liderskih ambicija svog predsjednika i nevješto brani se od napada sa raznih strana; a Jokovićeva SNP misli da je lako, uz savez sa manjim strankama, izvući se iz voda srpskog nacionalizma i zaploviti u pravcu ideja socijalne pravde…
