“Sprovođenjem aktivnosti u okviru ,,Biznis karavana'', omogućili smo veću transparentnost državnog aparata, direktnu komunikaciju sa privrednim sektorom i doprinijeli da sve aktivnosti sprovedene u okviru projekta budu predstavljene ciljnim grupama. Zajedničkom saradnjom sa privrednim sektorom imamo mnogo veće šanse da stvorimo nove prilike na tržištu i podstaknemo privrednike da sarađuju sa ministarstvom na projektima podrške razvoju biznisa, a sa druge strane imamo priliku da opipamo puls privrede u njenom najrealnijem prikazu i na taj način preduzmemo mjere kojima će se graditi međusobno povjerenje javnog i privatnog sektora, sa jednim zajedničkim ciljem, a to je stvaranje zdravog i konkurentnog poslovnog ambijenta. Svrha projekta nije samo da saslušamo privrednike i prezentujemo programe podsticanja razvoja biznisa, već i da odgovorimo na njihove zahtjeve, uzmemo u razmatranje kritike i sugestije, kao i da u saradnji sa drugim resorima u Vladi Crne Gore pokrenemo rješavanje problema koji ih opterećuju i po drugim osnovama”, navodi se u Izvještaju o realizaciji programa ,,Biznis karavan'', koji je Vlada usvojila na posljednjoj sjednici u maju.
Pripremljena je brošura ,,Programi podsticanja razvoja biznisa'', kojom su obuhvaćeni svi detalji u vezi pojedinačnih programa, kao i kontakt podaci službenika Ministarstva ekonomije i Sekretarijata za razvojne projekte, koji će privrednim subjektima biti na raspolaganju prilikom apliciranja i svih drugih pitanja i nedoumica.
,,Biznis karavan'' je do sada posjetio 14 jedinica lokalne samouprave i to: Bijelo Polje, Berane, Mojkovac, Kolašin, Pljevlja, Šavnik, Žabljak, Cetinje, Danilovgrad, Plužine, Budvu, Tivat, Nikšić i Podgoricu.
Centralni događaj u okviru projekta organizovan je u Glavnom gradu i tom prilikom, pored predstavnika privrednog sektora, programi su predstavljeni i udruženjima privrednika, predstavnicima međunarodnih institucija u Crnoj Gori, kao i predstavnicima svih jedinica lokalne samouprave.
Plan je da se tokom 2018. godine obiđe i devet preostalih jedinica lokalne samouprave i na osnovu iskustva stečenog za vrijeme trajanja projekta dodatno unaprijedi saradnja sa privrednicima koja će rezultirati većom participacijom u okviru programa podrške razvoja biznisa. Takođe, ideja je da karavan bude primjer i drugim institucijama da kroz slične projekte, omoguće privrednicima da se bliže upoznaju sa prilikama koje im se nude, ali i da ih podstaknu da konstruktivnim prijedlozima utiču na prevazilaženje prepreka prilikom obavljanja djelatnosti u Crnoj Gori.
Ministarstvo ekonomije realizuje devet programa podsticanja razvoja biznisa, koji uključuju finansijsku i tehničku podršku mikro, malim i srednjim preduzećima i preduzetnicima. Finansijska podrška je obezbjeđena kroz direktne subvencije, refundaciju uloženih sredstava u realizaciju projekata i poreska oslobađanja, dok je tehnička podrška obezbjeđena kroz izradu projektne dokumentacije, pripremu biznis planova, konsultantske usluge i ekspertsku podršku za pripremu aplikacija za pojedinačne programe.
Programi za podsticanje razvoja biznisa su: Uredba o podsticanju dirketnih investicija, Projekat razvoja biznis zona, Program podsticaja razvoja klastera u Crnoj Gori, Program povećanja regionalne i lokalne konkurentnosti kroz usaglašavanje sa zahtjevima međunarodnih standarda poslovanja za period od 2017-2020 godine, Program podrške za modernizaciju industrije, Program unapređenja inovativnosti u malim i srednjim preduzećima, Program mentoringa za mala i srednja preduzeća, Program podrške razvoju preduzetništva i Tehnička podrška u izradi strateških planova razvoja jedinica lokalne samouprave,
Kako se navodi u izvještaju, Ministarstvo ekonomije je usvajanjem preporuka privrednog sektora tokom 2017. i 2018. godine značajno unaprijedilo programe podsticanja razvoja biznisa i u prilog tome govore rezultati o povećanom broju aplikacija po osnovu gotovo svih pojedinačnih programa podsticanja razvoja biznisa. Kroz ,,Biznis karavan'' sektor privrede je bolje informisan i upoznat sa podrškom koja se pruža sa državnog i lokalnog nivoa.
Takođe, osim preporuka sektora privrede koje se odnose na programe podsticanja razvoja biznisa, Ministarstvo ekonomije je tokom posjeta u okviru ,,Biznis karavana'', evidentiralo i preporuke koje nijesu direktno vezane za programe, a čijom se analizom dodatno može unaprijediti poslovni ambijent i regulisati biznis barijere sa kojima se suočavaju privrednici.
Preporuke su brojne, a izdvajaju se: problemi prilikom plasmana plasiranju proizvoda jer je privrednicima onemogućen pristup domaćem tržištu i nedostatak promocije domaćih proizvoda i usluga; zaštiti i promovisati domaće proizvođače; otežan pristup kreditnim linijama Investiciono razvojnog fonda i preveliki kolaterali u cilju obezbjeđenja kreditne podrške; otvoriti kancelarije u svim većim jedinicama lokalne samouprave; problemi sa inspekcijskim nadzorom u sektoru turizma – inspekcijske službe ne kontrolišu privatni smještaj koji radi u zoni neformalne ekonomije; neadekvatna infrastrukturna opremljenost na lokalnom nivou – prijedlozi za rekonstrukciju saobraćajnica, izmještanja kolektora i uređenje kanalizacione infrastrukture. Prikupljanje finansijskih sredstava iz evropskih fondova, za dodatna ulaganja u restauraciji gradske infrastukture, u centru i prigradskim naseljima, kao i za unaprjeđenje same funkcionalnosti grada, koje bi bila plasirana posredstvom komercijalnih banaka; neadekvatni uslovi za pristup šumama, lokalni i šumski putevi lošeg kvaliteta; valorizacija industrijskih i vojnih postrojenja kroz Plan privatizacije za 2018. godinu. Preporuka je i smanjivanje nivoa fiskalnih i parafiskalnih izdataka za privrednike od strane jedinica lokalne samouprave; regulisanje sistema dodjele koncesija na šume i omogućavanje veće konkurentnosti na tržištu po ovom osnovu; dodjeljuju se koncesije za šume koje su krčene ili za šume koje ne podliježu sječi; predugo čekanje šlepera sa drvnom građom na carini; ukinuti zabrane Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja na izvoz drva za ogrijev koji se zavode pod šifrom 44 i u skladu su sa carinskim propisima i tarifama; nedostatak specijalizovane radne snage u svim sektorima privrede; migracije stanovništva i nemogućnost sankcionisanja radne snage evidentirane u Zavodu za zapošljavanje koja nije spremna za rad u preporučenim sektorima; usljed nedostatka radne snage omogućiti nesmetano zapošljavanje stranaca koji raspolažu kvalifikacijama u skladu sa opisom radnog mjesta.
,,Biznis karavan'' je, kako se napominje u izvještaju, pored promocije programa inicirao veću saradnju privatnog i javnog sektora.
“Ministarstvo ekonomije je novom sistematizacijom formiralo Direktorat za investicije, razvoj malih i srednjih preduzeća i upravljanje EU fondovima koji je zadužen za sprovođenje i promociju programa podsticanja razvoja biznisa, ali i unapređenje saradnje sa sektorom privrede. Direktorat posluje kao jedinstven informativni one-stop shop, kojem se privrednci mogu obratiti po svim osnovama, vezanim za programe investiranja. Takođe, službenici Ministarstva su na raspolaganju svim zainteresovanim privrednicima u smislu direktne podrške prilikom pripreme aplikacija i investicionih projekata za programe podsticanja razvoja biznisa”, ističe se u izvještaju.
