Horor je postao izuzetno popularan tokom posljednje tri decenije, pa nije ni čudo što filmski autori često umiju da nam pokvare ugođaj gledanja i praćenja ovog žanra. Čast izvanrednim izuzecima, ali činjenica je da se hororistična ostvarenja sada štancaju kao na fabričkoj traci. U nedostatku kvalitetnih i istinski jezivih novijih horora često moramo da se vraćamo kultnim naslovima koji su pravljeni uz minimalna tehnološka dostignuća, ali sa tolikim autorskim majstorstvom, da nas uvijek pomjeraju s mjesta kao da ih gledamo prvi put.
Pred nama je ozlogašeni petak 13. koji se može obilježiti jednim dobrim horor maratonom. U to ime, sastavili smo listu od 13 filmova koje možete da pogledate sami ili sa društvom. Obećavamo, svaki od ovih naslova podsjetiće vas na definiciju odličnog horora. I istresti vas iz fotelja!
Okrutna simfonija
Filmska sila poznatija po imenu F.V. Murnau ostavila je više od jednog filmskog klasika, ali nijedan nije dostigao takvu popularnost kao „Nosferatu“. Kultno ostvarenje iz 1922. sa Maksom Šrekom u ulozi vampira najbolji je predstavnik panične okrutnosti simfonije njemačkog filmskog ekspresionizma.
Rasplesani horor
Maestralni Dario Arđento šokirao je specifičnim kadrovima tokom čitave višedecenijske karijere. Ipak, nijedno nije utjeralo više straha u kosti filmofila kao „Suspiria“ (1977). Mlada dama stiže u plesnu akademiju i pokušava da se snađe u novom okruženju dok svako malo neko iznenada umre? Nema adekvatnije teme za veseli petak veče.
Vrišteća proba
Malo je horora koji kao centralnu figuru imaju ženu čiji je osnovni cilj da izmuči onog preko puta. Srećom, godine 1999. japanski majstor Takaši Mike uzeo je stvari u svoje ruke i snimio legendarno ostvarenje „Audition“. Mlada plesačica Asami, kojoj je malo dosadno u životu, dolazi na lažnu filmsku probu i pretvara je u kasapnicu. Vriska je više nego poželjna tokom gledanja ovog majstorstva.
Moldavska vještica
Mario Bava, još jedan italijanski hororistični majstor, godinama je kuvao dobro, izuzetno nasilno ostvarenje. Godine 1960. lansirao je čudnjikavi film „Black Sunday“ sa vješticom u Moldaviji koja se nakon 200 godina sveti zbog ubistva. Priča zvuči prilično prosto, ali Bava je uspio da je začini predivnom, inteligentnom crno-bijelom fotografijom.
Košmarni doktor
Da Murnau nije jedini autor koji je dao ogroman doprinos njemačkom hororu, dokazao je Robert Vine, velikan ekspresionizma. Od niza njegovih fenomenalnih ostvarenja samo je jedno zadržalo kultni status. „The Cabinet of Dr. Caligari“ i dalje je naša prijeko potrebna noćna mora. Čuveni film iz 1920. počinje sa čudnjikavim hipnotizerom Kaligarijem kom automatski ne vjerujete ništa i strahujete od njegovog svakog narednog poteza. Fenomenalni glumac Verner Kraus znao je vrlo dobro kako da dovede famoznog doktora do kraja ovog filmskog putovanja.
Spiralni stvorovi
Malo koja adaptacija manga stripa prošla je tako dobro kao japanski film „Uzumaki“ (2000) u režiji Akihira Higučija. Ova zanimljiva priča o spiralnim stvorenjima jedan je od najintrigantnijih i najstrašnijih izdanaka horora u posljednjih 20 godina.
Ubica karijere
Ako ste pomislili da prilično ubjedljiv film ne može da uništi karijeru režisera, grdno ste se prevarili. Legendarni engleski autor Majkl Pauel doživio je apsolutni krah nakon premijere filma „Peeping Tom“ (1960). Ovo kontroverzno ostvarenje, u kom se režiser na specifičan način poigrava sa nasiljem i seksom, bilo je „negledljivo“ šezdesetih godina. Nego, sada kada je doba cenzura prošlo „Peeping Tom“ ima kultni status.
Psihološki bombon
U ovom milenijumu nijesmo dobili mnogo originalnih i zanimljivih horora, ali pojedini jesu uspjeli da se istaknu. Među njima posebno mjesto pripada južnokorejskoj psihološkoj bombonici, popularnom ostvarenju „The Tale of Two Sisters“ (Kim Dži-vun, 2004). Luckasta maćeha, dosta krvi i malo mrtvih ptica dobitni su sastojci uznemirujuće čorbe koja će vam sigurno ostati u pamćenju.
Del Torovo dijete
Ova lista ne može da pro]e bez bisera mračnih filmova, ostvarenja „The Devil's Backbone“ (Giljermo Del Toro, 2001). Meksički majstor dokazao je da mu leže hororistične priče koje okružuju djecu, a taj trend krenuo je upravo sa ovim naslovom. „The Devil's Backbone“ nije doživio popularnost kao drugi Del Torovi filmovi, ali ova turbulentna priča o sirotištu svakako zauzima posebno mjesto u istoriji novog talasa horora.
Usamljeni depresivac
Ako je kreatorima serijala „The Walking Dead“ falilo inspiracije tokom snimanja, jedan od filmova koji su mogli da posjete je „The Last Man on Earth“ (Ubaldo Ragona, Sidni Salkof, 1961). Fenomenalno ostvarenje donosi priču o usamljenom, depresivnom doktoru Morganu (sjajni Vinsent Prajs) koji pokušava da preživi u postapokaliptičnom svijetu.
Japanski krug
Režiser Hideo Nakata sigurno nije mogao ni da pomisli kako će njegov „Ring“ iz 1998. započeti lavinu sličnih ili skoro istih filmova. Sada teško možete da pronađete nekoga ko ne zna film o ukletoj video-traci. Iako je američki rimejk iz 2002. sa Naomi Vots, u režiji Gora Verbinskog, mnogo popularniji, originalna japanska verzija je bez sumnje kvalitetnija.
Zarazna antologija
Jedan od najpoznatijih antologijskih horora „Dead of Night“ (1945) zauzima posebno mjesto na listi užasavajućih filmskih priča. Izvanredna fotografija čini čuda za atmosferu, ali najvažniji doprinos daje scenario sačinjen od pet priča koje se na čudnjikav, ali logičan način spajaju u jednu. „Dead of Night“ nije previše strašan, ali ne dozvoljava vam da odvojite oči od ekrana do raspleta u finišu.
Majstor i zombi
Od nekih režisera možda možete da pobjegnete, ali ne i od Džordža Romera i njegovih zombija. Njegov klasik „Night of the Living Dead“ (1968) bio je više nego potreban da osvježi dosadnjikavi horor repertoar tog vremena. Fenomenalna fotografija i svježi Romerov pristup čine ovu zombističku poslasticu nezaobilaznom i dan-danas.
Leila MURSELJEVIĆ
FOTO: youtube.com / drafthouse.com / gqitalia.it / nafilmu.cz / dartegnian.com
