Film možda jeste neka vrsta dramatizovane realnosti, ali režiser je imao posao da je učini stvarnom. Publika nikada ne smije da postane svjesna korišćenja bilo kakve filmske tehnike - kazao je jednom Dejvid Lin. Jedan od najvećih britanskih filmskih autora, koji je preminuo 16. aprila 1991. u Londonu, bio je prefekcionista na svim poljima. Da je sada živ, lako bismo mogli da ga zamislimo kako opsesivno gleda svoje filmove i traži sopstvene greške na celuloidu.
Linov pristup kadriranju i montaži i dan-danas inspiriše mnoge režisere koji se rado vraćaju klasicima kao što su „The Bridge on the River Kwai“ (1957), „Lawrence of Arabia“ (1962), „Doctor Zhivago“ (1965) i „A Passage to India“ (1984). Ipak, Lin ima još kvalitetnih režiserskih poduhvata koji ne uživaju sličnu popularnost.
U susret 25. martu, kada bi Dejvid Lin napunio 110 godina, predlažemo vam da pogledate pet manje poznatih i vrlo vrijednih filmova Britanca koji je zaslužio veliko poštovanje autorskom pedantnošću.
Montiranje rata
Nakon što je Vinston Čerčil ponovo otvorio Ministarstvo za informisanje tokom Drugog svjetskog rata njegov politički potez naveo je mnoge filmske autore na Ostrvu da se pozabave ratnim temama. Među filmskim patriotama, koji su željeli da pokažu Ostrvljanima i ostatku svijeta kako izgledaju užasi rata, izdvojio se dvojac - Noel Kauard i Dejvid Lin.
Britanski maestro do tada je bio poznat samo kao montažer. Film „In Which We Serve“ (1942) bio je Linov režiserski debi. Filmska priča o nedaćama posade britanskog broda „HMS Torrin“ tehnički je prihvaćena kao Kauardov projekat, ali korežiser Lin bio je taj koji se pobrinuo da se scene akcije budu besprekorne. S obzirom na to da je učestvovao i u montaži, njegov pečat primjetan je već na prvi pogled.
Lagana romansa
Film „Summertime“ (1955) smatra se jednim od Linovih ostvarenja koji su nepravedno zaboravljena zbog (pre)lagane teme. Ipak, niko ne može da kaže da simpatična priča sa Ketrin Hepbern nema težinu. Ovaj film je čak bio zabranjivan i mijenjan zbog „skandalozne“ radnje smještene u Veneciji. Iskusna Hepbern odlično se snašla u Linovoj romansi koja je 1956. godine, na iznenađenje mnogih, donijela režiseru nominaciju za Oskara.
Erotika i politika
Ako postoji filmski autor koji je ubacivao realistične i šokantne romanse u ratne priče, to je Dejvid Lin. U prilog tome govori film „Ryan's Daughter“ (1970) sa popularnim duom, Robertom Mičamom i Sarom Majlz. Čudnjikava drama, čija se radnja odvija tokom Prvog svjetskog rata, donijela je priču o „nezamislivoj“ romansi Irkinje i Britanca. Bez obzira na to što je snimljeno krajem laganih šezdesetih, ostvarenje „Ryan's Daughter“ dočekano je nož - zbog erotike i politike. To nije mnogo potreslo Lina, autora uvijek spremnog za raspravu.
Bijeg ka komediji
Lin se nije pretjerano bavio humorom, ali nije omanuo kada je poželio da se oproba u komičnom žanru. Film „Hobson's Choice“ (1954) dokazao je Lin zaista može sve. Luckasta pričica o cipelaru u Salfordu oduševila je Britance, pa je film dobio priznanje BAFTA. Čak su i Njemci pokazali „toleranciju“ za Linov humor – režiseru je uručen Zlatni medvjed iste godine.
Bračni par i duh
Da Lin nije bio sposoban da pobjegne od kontroverza, dokazuje i priča iza snimanja i lansiranja filma „Blithe Spirit“ (1945) sa Reksom Harisonom i Kej Hamond. Kvazibračna komedija sa duhom koji vreba iza ćoška smatrana je velikim neuspjehom nakon premijere. Međutim, nekoliko mjeseci potom, nagrađena je Oskarom za vizuelne efekte. Sada se rad Toma Hauarda u ovom filmu smatra revolucionarnim.
L. MURSELJEVIĆ
FOTO: pinterest.com / posteritati.com / imdb.com / legenoudeclaire.com
