Novi helikopteri "Bel 412 EPI" koristiće se, između ostalog, za obezbjeđenje državne granice, izviđanje, podršku policiji u protivterorističkoj borbi, transport, medicinsku evakuaciju, potragu i spašavanje, kao i gašenje požara. Sve tri letjelice u Crnu Goru stižu ove godine.
"Jedan u prvom, a preostala dva u četvrtom kvartalu 2018. Uvođenje u operativnu upotrebu vazduhoplova, odnosno dostizanje punih operativnih sposobnosti je relativno dug proces koji u prosjeku traje oko tri godine, koji podrazumijeva osposobljavanje potrebnog broja pilota kroz sve profile letačke obuke. Međutim, i tokom uvođenja u operativnu upotrebu, helikopteri će se koristiti za izvršavanje namjenskih zadataka, uz postepeno uvođenje od lakših ka težim i kompleksnijim", objasnili su iz Ministarstva.
Kako su istakli, trenutno naše Vazduhoplovstvo raspolaže sa 13 višenamjenskih helikoptera „Gazela", koji ne mogu odgovoriti svim zadacima kao Belovi.
Bespilotne letjelice - "oči" na nebu
Iz Ministarstva su poručili da je predviđena i nabavka bespilotnih letjelica, kojima će kopnene snage Vojske izviđati teren i prikupljati informacije.
"S rasponom krila od 1,5 metra i težinom od četiri kilograma, ručno lansirna bespilotna letjelica će obezbjeđivati vazdušno osmatranje, danju ili noću, na udaljenostima do 10 kilometara i visini do 200 metara, pri brzini od 40 do 100 km/h. Bespilotne letjelice biće opremljene naprednim kamerama za snimanje i detektorima pokreta", kazali su iz tog resora.
Hamviji i Mercedesi ojačaće arsenal VCG
Dok dronovi "bdiju" na nebu, pješadinci Vojske Crne Gore u budućnosti biće zaštićeni oklopom novih vozila, američkih "Hamvija" i Mercedesa G-klase.
U oba slučaja riječ je o donacijama tih savezničkih zemalja, a blindirani "Njemci" bi trebalo da počnu da se proizvode tokom januara, jer je potpisivan ugovor s proizvođačem, kako bi u drugoj polovini godine već bili u redovima Vojske Crne Gore.
Iz Ministarstva su za Portal RTCG najavili i nabavku 20 do 25 oklopnih automobila tipa Hamvi kroz američki program "Excess Defense Articles (EDA)".
"To je program donacija sredstava Oružanih snaga SAD-a drugim zemljama, koji se realizuje preko Kancelarije za odbrambenu saradnju Ambasade SAD", istakli su iz Ministarstva.
Hamvi je borbenu vrijednost dokazao u žarištima od džungli Paname, do iračkih pustinja, a o njegovoj pouzdanosti dovoljno govori činjenica da ga koriste oružane snage preko 50 zemalja svijeta. Tokom ISAF misije u Avganistanu naši vojnici su upotrebljavali upravo taj američki oklopni automobil.
U arsenalu Vojske Crne Gore već se nalaze laka oklopna vozila "RCV Survor", Borbena oklopna vozila (BOV) i jedna "Otokar Kobra", specijalizovana za hemijsko, biološko, radiološko i nuklearno izviđanje.
"Vojska Crne Gore u okviru Kopnenih snaga razvija male, mobilne, razmjestive, održive i interoperabilne jedinice koje će biti opremljene i obučene po NATO standardima, za izvođenje operacija u različitim bezbjednosnim, vremenskim i prostornim uslovima. Nabavkom vozila sa balističkom zaštitom i terenskih vozila, poboljšana je pokretljivost tih jedinica, ali dostizanje ciljeva sposobnosti usaglašenih sa NATO-om, koji zahtijeva viši stepen mobilnosti jedinica i njihove zaštite, odnosno opremanje deklarisanih snaga sa dodatnim brojem lako oklopljenih vozila", kazali su iz Ministarstva odbrane.
Kroz napornu selekciju do Čete specijalnih snaga
Kako su objasnili iz tog resora, Vod za specijalne namjene Vojne policije i Obavještajno-izviđačka četa ove godine biće objedinjeni u Četu specijalnih snaga.
Svi kandidati koji su planirani za prijem u tu jedinicu moraće da prođu selekciju koja traje 11 dana, tokom koje će biti izloženi stalnim fizičkim i psihičkim naporima. Oni koji uspiju da prođu to "rešeto" biće upućeni na Kurs kvalifikacije specijalnih snaga.
Planirano je da se na Kursu obučavaju za sadržaje koji su bili `razdvojeni` u te dvije jedinice. To su direktna akcija, koju je realizovao Vod vojne policije specijalne namjene i specijalno izviđanje, koje je realizovao Izviđački vod", naglasili su iz Ministarstva.
Po ugledu na specijalne snage NATO zemalja, elita naše vojske dejstvovaće u operativnim timovima od 12 pripadnika, čija će specijalnost biti upravo direktna akcija, specijalno izviđanje i obučavanje.
Ako zatreba, NATO avioni za pet minuta iznad CG
Zaštitu vazdušnog prostora Crne Gore obavljaće Grčka i Italija, po modelu koji već postoji u drugim NATO članicama. Zemlje članice Alijanse dobrovoljno stavljaju na raspolaganje svoje presretačke avione saveznicama koje ih nemaju, što je politika "Pametne odbrane" NATO-a.
"Naglašavamo da je `Air Policing` misija apsolutno mirnodopskog karaktera, koja ne podrazumijeva nikakvo stacioniranje vazduhoplova ili izgradnju NATO objekata i baza u Crnoj Gori. Kontrola i nadzor vazdušnog prostora vrše se isključivo radarima. Dakle, vazdušni saobraćaj nad Crnom Gorom vodi Agencija za kontrolu vazdušnog saobraćaja Srbije i Crne Gore (SMATSA), a nadzor i kontrola biće pod nadležnošću VOC-a, koji će uskoro imati aktivnu vezu sa NATO Centrom kombinovanih vazdušnih operacija u Španiji (pod čijom jurisdikcijom je 13 članica Alijanse, među kojima je i Crna Gora) ", kazali su iz Ministarstva odbrane.
U slučaju vanrednog događaja u našem vazdušnom prostoru može da reaguje bilo koji od NATO centara za nadzor i kontrolu vazdušnog prostora, kao i i civilna kontrola vazdušnog saobraćaja.
Ukoliko je riječ o vojnoj prijetnji, kada se ispune svi uslovi, određuje se NATO baza iz koje će poletjeti presretači.
"Najmanje jedan par dežurnih presretačkih aviona i jedan rezervni avion presretač, su u stalnoj pripravnosti u svojim bazama u Italiji i Grčkoj, a nadležni NATO komandant može da ih pokrene u bilo kom trenutku. Kompleksne akcije u okviru 'Air Policing'-a dodatno usložnjava relativno mali vazdušni prostor naše zemlje, u kome se odvija intenzivan civilni vazdušni saobraćaj. Vrijeme djelovanja, ključni element u zaštiti vazdušnog prostora NATO presretačkih aviona je do 15 minuta To je standard u svim NATO bazama u kojima su stacionirani presretački avioni. Ako situacija to nalaže, ovo se vrijeme može smanjiti na pet minuta", istakli su iz Ministarstva.
Naglasili su da će "Air Policing" misija unaprijediti kvalitet i bezbijednost civilnog vazdušnog saobraćaja.
"U slučaju potrebe moći će da se pruži neophodna pomoć civilnim avionima u crnogorskom vazdušnom prostoru - otkaz rada instrumenata koji obezbijeđuju podatke o visini, brzini i kursu leta, otkaz radio veze između civilnog aviona i kontrole letjenja i sično", naveli su iz Ministarstva odbrane.
Odbrana vazdušnog sistema kao dio NATO-a
Iz Ministarstva su naglasili da je zadatak Crne Gore organizovanje zaštite svog vazdušnog prostora, kao dijela vazdušnog prostora NATO-a, odnosno integrisanje nacionalnog u zajednički sistem protivvazdušne i protiv raketne odbrane (NATO Integrated Air and Missile Defence Systems - NATINAMDS).
"Sve aktivnosti iz oblasti nadzora i zaštite vazdušnog prostora Crne Gore biće definisane i uređene u skladu sa pravnim aktima i međunarodnim ugovorima. Vojska Crne Gore trenutno posjeduje jedan od četiri segmenta neophodna za nadzor i zaštitu vazdušnog prostor - Vazduhoplovni operativni centar (VOC). Njegovo potpuno uvezivanje u NATO sistem uslijediće nakon bezbjednosne sertifikacije koju će izvršiti Direkcija za zaštitu tajnih podataka i NATO kancelarija za bezbjednost (NOS). VOC će razmjenjivati podatke sa regionalnim NATO komandnim centrima, kao i sa NATO Centrom kombinovanih vazdušnih operacija koji se nalazi u Torehonu, Španija", poručili su iz tog resora.
Vojska Crne Gore planira nabavku modernog radara, kako bi u punom kapacitetu mogla da vrši nadzor vazdušnog prostora. Za Portal RTCG su objasnili da će, pošto naša zemlja nema vojne kotrolore letjenja, navođenje NATO presretačkih aviona realizovati u saradnji centara Alijanse za komandovanje i kontrolu i Agencije za kontrolu vazdušnog saobraćaja Srbije i Crne Gore (SMATSA), koja vodi civilne i vojne vazduhoplove kroz vazdušni prostor naše zemlje.
(Foto: HMD, bellhelicopter.com, haf.gr)
