Niko ne zna što je sa matičnim ćelijama

Ovu informaciju potvrdili smo i uvidom na sajt Centralnog registra privrednih subjekata gdje se navodi da je firma Monte-cel (firma na koju je ovo predstavništvo registrovano ovdje) zvanično likvidirana u julu ove godine.

Ranije smo pisali da je preko ovog preduzeća sačuvano više od 2.000 uzoraka matičnih ćelija.

Redakciji Pobjede ove sedmice obratilo se nekoliko zabrinutih roditelja koji već mjesecima bezuspješno pokušavaju da stupe u kontakt sa predstavništvom Krio sejv kako bi vidjeli što se dešava sa matičnim ćelijama za čije čuvanje su izdvojili dosta novca.

Prevara?

Jedna od njih je i Podgoričanka koja je prije dvije godine sačuvala matične ćelije iz krvi i tkiva pupčane vrpce i za tu uslugu izdvojila 2.300 eura. Da nešto nije u redu posumnjala je nakon što je ostala bez odgovora na više mejlova koje je slala firmi i i neuspješnih poziva na brojeve koji su sada nepostojeći. Kako je ispričala Pobjedi, na kraju je pošla u njihove prostorije u Ulici 13. jula, ali se ispostavilo da njihovih kancelarija tamo više nema.

- Prije porođaja, tokom 2015. godine, zaključili smo ugovor za jedan od njihovih paketa. Petnaestak dana nakon uzimanja matičnih ćelija na porođaju, obavijestili su nas da su uspješno sačuvane. S obzirom na to da smo iskoristili mogućnost plaćanja na 12 rata, ubrzo smo počeli otplatu paketa i uredno izmirivali sve obaveze na ugovoreni način. Nakon isplate cjelokupne cijene, obavezani su da nam dostave potvrdu o plaćanju i sertifikat gdje se čuvaju ćelije i pod kojim šiframa. To se, međutim nije desilo. Kao roditelj mogu samo da iskažem razočaranje i sumnju da smo prevareni. Zanima me, kome dalje da se obratimo, ko je odgovoran prema roditeljima za sve što se desilo u međuvremenu sa firmom – kazala je ova Podgoričanka koja je željela da, za sada, ostane anonimna.

Ona poručuje da neko treba da snosi odgovornost, jer je i većina ljekara davala preporuke za uzimanje matičnih ćelija upravo za kompaniju Krio sejv.

- Paket nas je koštao 2.300 eura što nije mali iznos. Ako smo prevareni, zahtijevamo od nadležnih da reaguju i daju odgovore da bi razriješili ovu problematičnu situaciju. Pitanje je da li su uzete ćelije uopšte i sačuvane u njihovoj banci u Belgiji i Švajcarskoj– skeptična je ova Podgoričanka.

Druga majka koja je sačuvala matične ćelije iz krvi pupčane vrpce i za tu uslugu platila 1.880 eura saznala je tek prije dvadesetak dana da više ne postoji predstavništvo Krio sejv u Podgorici. Kaže da se osjeća izigrano i nemoćno u slučaju da joj zatrebaju.

- Ispostaviće se da je ovo bila klasična pljačka. Matične ćelije smo sačuvali na period od 18 godina, a ja u ovom trenutku osjećam strah da u narednih pola godine nemam kome da se obratim u slučaju da mi, ne daj Bože, zatrebaju. Nadležne institucije moraju da reaguju kako bi se riješio ovaj problem– kazala je naša sagovornica koja je takođe za sada željela da ostane anonimna.

Prema njenim riječima, prije tri godine bila je agresivna kampanja, a promoteri Krio sejva na svakom koraku animirali su trudnice da sačuvaju matične ćelije. Kako kaže, najmanje što su iz ove firme mogli da urade jeste da obavijeste klijente o gašenju predstavništva i ostave kontakt na koji u slučaju potrebe mogu da se jave.

Ona, za razliku od prethodne sagovornice, ima i sertifikat u kojem se, kako je rekla, pored ostalog, navodi šifra pod kojom su zavedene matične ćelije njene bebe.

Matične ćelije

A ko je nadležan i ko roditeljima može odgovoriti što se dešava sa njihovim matičnim ćelijama juče nijesmo uspjeli da dobijemo odgovore iz Ministarstva zdravlja.

Pokušali smo i da stupimo u kontakt sa predstavništvom Krio sejv banke, na brojeve telefona koji se nalaze na njhovom sajtu, ali oni nijesu u funkciji.

Matičnim ćelijama iz pupčane vrce bebe navodno može da se liječi više od 80 oboljenja, među kojima su leukemija, dijabetes, neuroblastom, oštećenje srca, autoimuni poremećaji… One se u prosjeku čuvaju od 20 do 35 godina.

Direktorka Interne klinike „Maltezer franziskus“ u Flenzburgu dr Nadežda Basara ranije je u intervjuu za Pobjedu kazala da je čuvanje matičnih ćelija iz pupčane vrpce beba bespotrebno bacanje novca, jer u svijetu postoji više od 20 miliona potencijalnih donora gdje je mogućnost da se pronađe podudaran donor za 20.000 transplantacija godišnje veći od 90 odsto.

Ona smatra da svaka zemlja pri Zavodu za transfuziju treba da ima banku potencijalnih donatora matičnih ćelija, dobijenih tipizacijom odraslih osoba od 18 do 50 godina, koja bi bila uključena u Svjetsku banku podataka.

- Metoda diferenciranja i umnožavanja matičnih ćelija iz pupčane vrpce (jer ih je malo za transplantat za odraslog čoveka težeg od 60 kilograma) toliko je skupa, da neki put premašuje iznos za plaćanje već gotovog transplantata od nesrodnog ili srodnog donora– kazala je tada dr Basara.

(opširnije u Pobjedi)