Prema Nacrtu strategije za smanjenje rizika od katastrofa sa Akcionim planom za sprovođenje strategije za period 2018 - 2023. godina, Civilna zaštita je dio jedinstvenog sistema zaštite i spašavanja i čine je jedinice i timovi civilne zaštite, zaštitna i spasilačka oprema i sredstva.
“Nakon izvršenog procesa transformacije, predviđeno je da civilna zaštita u Crnoj Gori funkcioniše kao sistem za masovnu podršku civilnim strukturama u slučaju katastrofa i drugih nesreća izazvanih elementarnim nepogodama, tehničko-tehnološkim i drugim akcidentima”, piše u Nacrtu koji se od početka sedmic enalazi na Javnoj raspravi.
U skladu s prepoznatim hazardima i nakon izvršenih detaljnih stručnih analiza iskazana je potreba za ukupno 2.000 pripadnika organizovanih u jedinice civilne zaštite opšte namjene i jedinice specijalizovane namjene.
Nedostatak finansijsko-materijalnih sredstava, i pored normativne zaokruženosti i realno utvrđenih potreba, uslovio je da ovaj resurs nije stavljen u funkciju.
“Novim zakonskim rješenjima i stimulativnim mjerama za pripadnike civilne zaštite stvoreni su povoljniji uslovi za organizovanje jedinica civilne zaštite, ali bez stabilnog izvora finansiranja za njihovo angažovanje, opremanje, obučavanje i usavršavanje realni efekti upotrebe ovog resursa su veoma ograničeni”, piše u Nacrtu.
Specijalističke jedinice: Specijalističke jedinice, kako piše u dokumentu, čine građani koji dobrovoljno vrše aktivnosti zaštite i spašavanja organizovani u spasilačka društva, organizacije Crvenog krsta, planinarska društva, gorske službe spasa, speleološka društva, ronilačka društva, izviđačke i skautske organizacije, klubove radio-amatera i druga slična društva.
Specijalističke jedinice dužne su da učestvuju u zaštiti i spašavanju u vanrednim stanjima na poziv Ministarstva unutrašnjih poslova – Direktorata za vanredne situacije koje sa njima zaključuje ugovore o angažovanju, i u kojima su precizirana međusobna prava i obaveze i druga pitanja od značaja za sprovođenje zaštite i spašavanja.
Desetogodišnja pozitivna iskustva u angažovanju Regionalnog centra za obuku ronilaca za podvodno deminiranje, pružanje pomoći i kontrolu na moru iz Bijele i Gorske službe spašavanja iz Nikšića sa kojima su sklopljeni ugovori, potvrda su da i sa ostalim specijalističkim jedinicama treba sklopiti ugovore i na toj osnovi ih angažovati. Njihovim angažovanjem u sprovođenju mjera zaštite i spašavanja prilikom događanja različitih vrsta elemnetarnih nepogoda i tehničko-tehnoloških nesreća u značajnoj mjeri će biti umanjeni efekti i posljedice po građane, materijalna i kulturna dobra i životnu sredinu.
Dobrovoljne jedinice: Radi organizovanog dobrovoljnog učestvovanja građana u zaštiti i spašavanju ljudi i materijalnih dobara ugroženih vanrednim stanjima, kao i radi propagiranja zaštite i spašavanja, privredna društva, preduzetnici i druga pravna i fizička lica mogu organizovati dobrovoljne jedinice.
Na području Crne Gore sa dugom tradicijom djeluju dobrovoljna vatrogasna društva u opštinama Tivat (Krtoli) i Kotor (Perast). Dobrovoljno vatrogasno društvo Krtoli ima 35, a Perast 32 dobrovoljca sa po četiri vozila prosječne starosti preko 25 godina. U opštini Pljevlja formirano je dobrovoljno vatrogasno društvo NVU „Ljubišnjа“, dok su u osnivanju dobrovoljna društva u Glavnom gradu Podgorici i opštini Nikšić.
“Ovaj resurs, uprkos jasnoj zakonskoj definisanosti nije u dovoljnoj mjeri prepoznat, tako da postoji dovoljno prostora da se u narednom periodu aktivnosti usmjere na razvijanju i jačanju ljudskih i materijalnih kapaciteta dobrovoljnih jedinica”, zaključuje se u dokumentu.
P.Z.
