Promet u ovoj oblasti godišnje nije ispod trideset miliona eura, ako se zna da zvanično, po posljednjem popisu, u Crnoj Gori ima 18.425 podstanarskih porodica. Sada ih je vjerovatno mnogo više. Ako se računa sa prosječnom kirijom od 150 eura onda dolazimo do cifre od preko 33 miliona prometa godišnje. Mediji su puni oglasa o rentiranju stanova tako da recimo u centru Podgorice za jednosoban stan podstanari plaćaju od 200 do 250 eura, dok su ekskluzivni stanovi mnogo skuplji.
Da država uskoro neće povećati prihod od poreza na rentiranje pokazuje i jučerašnja informacija u okviru kampanje „Budi odgovoran“ u okviru koje je zvanično saopšteno da inspektori nijesu mogli obaviti kontrolu po prijavi u Podgorici za iznajmljivanje stana bez ugovora, jer nijesu mogli ući u stambene jedinice.
Tragom ove informacije ekonomski analitičar Predrag Drecun Pobjedi je kazao da je teško reći koliko novca izgubi država kroz porez bez široke i precizne baze podataka, odnosno poreske osnovice.
- Moramo imati bazu podataka stanova koji se iznajmljuju, potom da li su upisani na prave vlasnike... Prije nego se krene u sveobuhvatnu reformu teško je ući u suzbijanje sive ekonomije u ovom segmentu. Ako nemamo pravne i druge pretpostavke za zavođenje reda u ovoj oblasti to je i skup posao - kaže Drecun.
Moramo, dodaje on, tačno znati koji stan, poslovni prostor, hangar se rentira...
- Tačno je da mi i sada imamo puno propisa koji regulišu ovu oblast, vlasnici su dužni da sklope ugovore sa podstanarima, odnosno onima kojima ih iznajmljuju sa preciznom rentom, da to prijave nadležnim organima, ali to niko ne radi. Zbog toga je neophodna reforma propisa ako želimo da mijenjamo stanje. Poreski inspektori bi jednostavnije trebalo da mogu ući u stanove čiji vlasnici ih nelegalno iznajmljuju i izbjegavaju porez - kaže Drecun.
Takođe je, dodaje on, teško dokazati nelegalnu radnju ukoliko nema ugovora, odnosno bilo kakav obligacioni odnos.
- Oni koji iznajmljuju stanove uglavnom ne potpisuju ugovore sa klijentima ili to rade na malu ciftu - objašnjava Drecun.
Opširnije u Pobjedi...