Crna Gora danas i sjutra biće domaćin američkog potpredsjednika , najvišeg američkog zvaničnika koji će posjetiti Crnu Goru u više od stotinu godina od kada su dvije države uspostavile diplomatske odnose. To će biti prva posjeta regionu od strane najvišeg zvaničnika i prvog saradnika predsjednika SAD Donalda Trampa. Pens će u našu zemlju doputovati večeras sa suprugom, koja će dok njen muž obavlja političke razgovore, obići jedno domaćinstvo koje se bavi uzgojom pčela. I sama se, kako je saopšteno, bavi pčelama.
Jačanje pozicije Crne Gore kao zapadnog saveznika: Vojni analitičar Aleksandar Radić za Portal Analitika kaže da Pensova posjeta ojačava poziciju Crne Gore kao zapadnog saveznika, jer ipak treba imati respekta prema novoj članici NATO saveza.
“Sada, kada je Crna Gora 29. članica Alijanse i kada napreduje proces pristupanja EU, moglo se učiniti da će izgubiti na relevantnosti komunikacija zapadnih političara niskog ranga sa Podgoricom, zato što su prilike u redu i što nema vanrednih događaja. Međutim, vrlo složeni odnosi između Vašingtona i Moskve – prije svega percepcija Vašingtona da je Moskva snažno prisutna na Zapadnom Balkanu i da ima svoje interese – utiču na to da specifična težina Crne Gore nadmašuje njenu stvarnu poziciju u odnosu prema interesima vodećih zapadnih saveznika”, kazao je on.Bivši šef crnogorske diplomatije Branko Lukovac za Radio Slobodna Evropa je kazao da je Pensova posjeta pokazatelj brzog uspona odnosa Crne Gore sa SAD-om.
“Taj uspon je dostigao najvišu tačku od nezavisnosti Crne Gore. Bilo bi realno očekivati da rezultat te posjete bude oživljavanje i političkog i ekonomskog plana razvoja odnosa Crne Gore i SAD-a, posebno u odnosu na američke firme koje bi bile zainteresovane za poslove u Crnoj Gori “, ocjenjuje Lukovac.
Samit Jadranske povelje: Pens će sjutra razgovarati sa crnogorskim premijerom Duškom Markovićem, a učestvovaće i na Samitu Jadranske povelje, koji će okupiti premijere regiona.
“Poruke koje će uputiti Pens će se, prije svega, odnositi na konsolidaciju uticaja Zapada koja će biti tražena od lidera Zapadnog Balkana. “Sada je možda ipak trenutak da Zapad – ako želi da se posveti Balkanu i učini nešto po pitanju istiskivanja stranih uticaja – ohrabri zemlje Zapadnog Balkana”, kaže Radić.
Radić vjeruje da Crna Gora ima mnogo toga što bi sada mogla da priželjkuje kao ohrabrenje sa Zapada. “Nije dovoljno da sa Zapada stiže poruka da se očekuje držanje distanca prema ruskom uticaju, već se mora pokazati i šta to zapravo predstavlja afirmativni oblik zapadnog prisustva i u regionu i u Crnoj Gori”, kazao je on za naš portal.
Kakav je Pens: Evropski mediji američkog potpredsjednika Pensa opisuju kao trezveog, mirnog, lojalnog, uzdržanog ali vještog i elokvetnog. U Bijelu kuću je, kako se ocjenjuje, donio političko iskustvo i veze sa republikancima - upravo ono što Donaldu Trampu nedostaje. Pens je 12 godina proveo u Predstavničkom domu Kongresa, a od 2013. je bio guverner. On sebe opisuje kao "hrišćanina, konzervativca i republikanca - tim redom". Odrastao je u Indijani, u porodici iz srednjeg sloja i u braku je već 30 godina. Nakon studija prava, radio je, između ostalog i kao advokat, ali i na radiju kao voditelj.
Norman Nejmark, profesor istočnoevropskih i njemačkih studija te istorije na univerzitetu Stenford ističe da je jako dobro što je Bijela kuća u posjetu Evropi poslala upravo njega, uzimajući u obzir Trampovo oklijevanje da potvrdi posvećenost kolektivnoj odbrani NATO, kao i želju za poboljšanje odnosa sa Moskvom, koji su učinili američke evropske saveznike veoma nervoznim i nesigurnim. Pens je, ocjenjuju evropski mediji, upravo čovjek koji treba da ih ubijedi da su SAD i Evropa saveznici i prijatelji.
Tokom boravka u Crnoj Gori, američki zvaničnici imaće prvi stepen obezbjeđenja i o njihovoj bezbjednosti će, osim pripadnika crnogorske javne i tajne policije, brinuti i američki bezbjednjaci koji su već stigli u Crnu Goru. Pod prvim stepenom se podrazumijeva da se na trasi kretanja štićene ličnosti ne dozvoli da uđe ni jedno vozilo i da sve bočne ulice moraju biti pokrivene. Detalji o trasi čuvaju se u tajnosti.
N. Dragaš / V. Rajković-Nenadić
