Ovo i podatak da je Hidroelektrana „Piva“, koja je 28. marta obilježila 41. godišnjicu rada, potrošačima „darovala“ 31 milijardu kilovatsati najkvalitetnije vršne električne energije i značajno doprinijela razvoju plužinske opštine i Crne Gore, nameće pitanje koliko bismo tek imali koristi da je u tom slivu izgrađen predviđeni „niz“ elektrana, koje bi jedna drugoj jednu te istu vodu „navrtale“.
Njihova izgradnja bi, prema nezvaničnim procjenama, koštala oko 400 miliona eura, a godišnje bi „davale“ oko milijardu kilovat sati struje vrijedne četrdesetak miliona.
Pivski „niz“ elektrana
Govoreći za Pobjedu o mogućem optimalnom energetskom korišćenju sliva Pive, odgovorni inženjer za mašinske poslove u EPCG Miroslav Perović naglašava da se ovakav koncept prirodno nameće, pošto se u dobroj stručnoj praksi na bogatom vodotoku hidroelektrane ne ostavljaju same, bez gradnje još neke uzvodne i nizvodne, jer se tako postižu znatno veći energetski i ekonomski efekti.
– Sliv Pive obuhvata oko 1784 kvadratna kilometra, od kojih 1731 u Crnoj Gori, a 53 u Republici Srpskoj. Dosta je izdužen i predstavlja jedno od vodnijih područja na ovom prostoru. Energetsko korišćenje bogatog sliva započeto je još 1976. godine puštanjem u rad HE „Piva“ (snage 360 megavata, a proizvodnje 860 miliona kilovatsati godišnje), kada je i planirano da se eksploatacija hidropotencijala zaokruži elektranama „Buk bijela“ i „Komarnica“.
Nakon isključivanja HE „Buk bijela“ (zbog Deklaracije o zaštiti rijeke Tare), kao zajedničkog projekta Crne Gore i Republike Srpske, mogućnost za optimalno korišćenje hidropotencijala Pive vidimo u „nizu“ elektrana: „Komarnica“, postojeća „Piva“, reverzibilna „Piva 2“ i „Kruševo“, koje bi proizvodile visoko vrijednu vršnu električnu energiju – objašnjava Perović.
Ekonomična RHE „Piva 2“
Najuzvodnija elektrana na ovom slivu planirana je na Komarnici, čiji je značajni hidroenergetski potencijal dijelom iskorišćen u HE „Piva“. Projekat HE „Komarnica“ još je u fazi razmatranja dvije varijante, po kojima bi bila snage 168, odnosno 172 megavata, dok bi se brana gradila u profilu Lonci, na oko 45 kilometara uzvodno od Mratinja.
Prva varijanta je povoljnija sa tehničkog i ekonomskog as pekta, ali bi se potopio kanjon Nevidio i varošica Šavnik ugrozila u slučaju velikih voda, što se u drugoj ne bi dogodilo, zbog niže kota uspora akumulacije i manje zapremine (130 umjesto 160 miliona kubikavode), pa Strategija energetike uzima u obzir to rješenje, po kojem bi elektra na godišnje proizvodila 227 miliona kilovatsati.
(Opširnije u današnjoj Pobjedi)
Ilustracija: rafting-tarom.com