Proširenje NATO-a na Crnu Goru imalo je nedvosmislenu podršku aktuelne američke administracije, te obje stranke u Kongresu. Međutim, posle pobjede Donalda Trampa, mnogi su se zapitali kakva će biti buduća američka uloga u Alijansi, s obzirom na to da je novoizabrani predsjednik tokom kampanje često kritikovao NATO – u jednom trenutku ga nazivajući i zastarjelim.
Uoči poslednje evropske turneje, predsjednik Barak Obama poručio je saveznicima da njegov nasljednik podržava Sjevernoatlantski savez.
“Amerika se i dalje odlučno zalaže za održavanje snažnog i čvrstog odnosa sa NATO-om i prepoznaje da su ti savezi ne samo dobri za Evropu, već su dobri i za Sjedinjene Države i od suštinske važnosti za svijet.”
Obama je, proteklog ljeta, senatorima podnio Protokol o pridruživanju Crne Gore, koji čeka na ratifikaciju u ovom ili novom 115-om sazivu Kongresa, koji će početi da zasijeda u januaru.
“Sada imamo ograničeno vrijeme, prije raspuštanja ovog saziva Kongresa. Nadam se da možemo da ratifikujemo protokol u ovom sazivu Kongresu, ali ako to ne bude slučaj, o tome ćemo raspravljati u novom sazivu. Očigledno, Trampova administracija će imati odlučujuću reč”, kaže u intervjuu Glasu Amerike senator iz Merilenda i vodeći demokratski član senatskog Spoljnopolitičkog odbora Ben Kardin.
Kardin kaže da ne može da predvidi kakav će da bude stav Trampove administracije o ovom pitanju, ali i ističe - Crna Gora je ispunila uslove.
“Crna Gora je spremna za članstvo u NATO-u, savladala je sve prepreke. Nadam se da će Sjedinjene Države i ostale članice da ratifikuju njeno pridruživanje Alijansi.”
Skorom pristanku Senata na članstvo Crne Gore nada se i demokratska senatorka Džin Šahin, koja je u pisanoj izjavi za naš program navela da Alijansa sada ima priliku da u punopravno članstvo primi zemlju koja je ispunila sve uslove. “NATO je i dalje ključan za američku i globalnu bezbjednost i nastaviću da se zalažem za snažan transatlantski savez”, navela je Šahin. Slično poručuje i senator Kardin.
“U interesu je naše nacionalne bezbjednosti da imamo snažnan NATO. To znači dalje jačanje saveza odnosno kada je zemlja spremna da se pridruži, treba da ratifikujemo protokol.”
Crnogorsko članstvo, kako nam je kazala senatorka Šahin, poslalo bi i poruku da ni jedna treća država ne može da blokira zemlju aspiranta. Proširenju Alijanse najviše se protivi Rusija, čiji je lider Vladimir Putin juče ponovo upozorio da će Moskva na to da odgovori kontramjerama.
“Svakako se nadam da Rusija ne može da zaustavi proces proširenja. Već je pokušala da se miješa u Crnoj Gori. Vidjeli smo da je podržala reakcije poslije parlamentarnih izbora”, naglašava senator Kardin.
Kardin smatra da Moskva mora da odgovara i za pokušaj ugrožavanja integriteta izbora u Sjedinjenim Državama, te za akcije u Ukrajini i Siriji. Predsednik Obama i njegov nasljednik, Tramp, kako smatra, na poteze Rusije bi trebalo da odgovore adekvatnim mjerama.
“Važno je da Sjedinjene Države, u saradnji sa evropskim saveznicima, obezbijede liderstvo u sprečavanju Rusije da ugrozi teritorijalni integritet bilo koje zemlje, kao i da se upliće u demokratske institucije u drugim državama, aktivnostima u sajber prostoru i finansijski resursima”
Sjedinjene Države i međunarodna zajednica trebalo bi da pomognu u zaštiti demokratskih institucije od ruskih poteza, ističe američki senator, uz ocjenu da su u Kongresu, za preduzimanje akcije protiv Rusije, zainteresovane i njegove kolege iz Republikanske stranke. (Glas Amerike)
