Uprava za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja zajedno sa veterinarskim inspektorima, Specijalističkom veterinarskom labaratorijom i veterinarima na terenu, sprovodi sve mjere propisane zakonom. Na gazdinstvima na kojima su registrovana, oboljela goveda su usmrćena i obavljeno je njihovo neškodljivo uklanjanje. Pod nadzorom službenog veterinara, izvršena je dezinsekcija i dezinfekcija objekata u kojima se drže goveda, njihove okoline, mehanizacije i opreme koja je mogla biti kontaminirana, kao i sve druge propisane mjere.
Uprava za bezbjednost hrane je odmah nakon pojave bolesti u Makedoniji, obavijestila crnogorsku javnost o pojavi bolesti i mogućim posledicama, i počela da sprovodi sve neophodne preventivne mjere za sprečavanje pojave u Crnoj Gori. S obzirom da je procijenjen visok rizik da će se bolest proširiti i na našu teritoriju, istovremeno su pripremane i mjere za kontrolu i suzbijanje bolesti u slučaju pojave. Kako se bolest širila u zemljama regiona (Srbija, Kosovo, Albanija) pravovremeno su donošene naredbe o zabrani uvoza i tranzita živih goveda i proizvoda iz goveda iz tih zemalja. Date su instrukcije za postupanje, formiran stručni tim za praćenje bolesti, pojačan nadzor terenskih veterinara i veterinarskih inspektora na unutrašnjem tržištu i u prekograničnom prometu. Osposobljena je Specijalistička veterinarska labaratorija za dijagnostiku bolesti kvrgave kože iz donacije Evropske Agencije za Atomsku Energiju.
Zbog “nerazumijevanja” onemogućena preventivna vakcinacija
Uprava za bezbjednost hrane je odmah po pojavi bolesti kvrgave kože goveda u Makedoniji, u maju ove godine, uputila Vladi Crne Gore Informaciju o opasnosti od pojave bolesti. Informacija je sadržala tri scenarija sa procjenim troškovima: u slučaju da se bolest ne pojavi; u slučaju da se pojavi sa vakcinacijom; u slučaju da se pojavi bez vakcinacije. Veoma žalimo što Ministarstvo finansija nije prepoznalo ozbiljnost dostavljene Informacije i što je dalo negativno mišljenje na istu, zbog čega je propuštena mogućnost preventivne vakcinacije, kao jedine mogućnosti za sprečavanje unošenja bolesti u Crnu Goru.
Obezbjeđena potrebna količina vakcina
Kako se bolest kvrgave kože pojavila i ovih dana počela ekspanzivno širiti po Crnoj Gori, zalaganjem Uprave za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove, Vladi je na jučerašnjoj sjednici predstavljena još jedna Informacija o stanju na terenu, kao i potrebi hitne vakcinacije. Vlada je obezbijedila sredstva za nabavku 70.000 vakcina, sprovođenje hitne vakcinacije i drugih neophodnih mjera za sprečavanje širenja bolesti.
Prethodno je, tokom posjete Komesara za bezbjednost hrane Vitalisa Andrijukaitisa, koji je na poziv potpredsjednika Ivanovića boravio u Crnoj Gori, te kasnijoj komunikaciji sa Evropskom komisijom, obezbijeđena donacija od 25.000 doza vakcina.
U cilju sprječavanja daljeg širenja bolesti Uprava za bezbjednost hrane pripremila je i novu naredbu, koju je usvojilo Ministarstvo poljoprivrede. Nova naredba objedinjava sve do sada donijete naredbe o zabrani uvoza goveda i proizvoda od goveda iz zemalja u kojima je bolest registrovana, propisana je obaveza vakcinacije svih goveda na teritoriji Crne Gore, kao i sve mjere koje se sprovode. Vlada je usvojila i Plan upravljanja kriznim situacijama kojim je utvrđena i organizacija i lanac komandovanja.
Prva količina vakcina očekuje se do kraja ove nedelje i sa njima će se vakcinisati prvo goveda u ugroženim i zaraženim područjima. Potom će se nastaviti vakcnacija goveda na ostim područjima, prema Programu vakcinacije. Vakcinaciju će vršiti veterinarske ambulante i ona je potpuno besplatna za držaoce goveda.
Preporuke držaocima goveda
Držaoci goveda su u kontinuitetu obavještavani i date su im preporuke za postupanje, posredstvom sredstava javnog informisanja, informativnih letaka i u direktnoj komunikaciji sa lokalnim veterinarima. Držaoci goveda moraju pojačano da prate zdravstveno stanje svojih životinja u stadu, da preduzmu mjere da svoje životinje zaštite od napada insekata (da drže goveda zatvorena koliko je to najviše moguće, postave zaštitne mreže protiv insekata na otvorima objekata za smještaj goveda, zaštite goveda repelentima), pojačaju higijenu u objektima, registruju sva goveda kod ovlašćenih veterinarskih ambulanti, a u slučaju pojave kliničkih znakova koji upućuju na bolest kvrgave kože da bez odlaganja obavijeste najbližu veterinarsku ambulantu ili službenog veterinara; i da striktno slijede uputstva i instrukcije koje ima daje veterinarska služba.
Pod uslovima koje propisuje Zakon o veterinarstvu, vlasnici goveda za koja se potvrdi da su oboljela i nad kojima su sprovedene mjere usmrćivanja i neškodljivog uklanjanja, kao i za uginula goveda o ove bolesti, imaju pravo na isplatu naknade štete. Sredstva za naknadu štete obezbijeđena su u budžetu Crne Gore.
Iz Uprave ističu da je za uspješno suzbijanje bolesti koje ne poznaju granice, kakva je bolest kvrgave kože goveda, neophodna saradnja svih relevantnih subjekata, posebno držaoca životinja. Ponavljaju da nema mjesta panici, jer se bolest ne prenosi na ljude, niti na druge životinje, te da sve mjere koje se preduzimaju garantuju i bezbjednost hrane na tržištu.
