Na kraju konferencije ponuđen je veći broj zaključaka koji će biti naknadno dostavljeni svim učesnicima, kako bi dali eventualne sugestije, pojačali snagu zaključaka i pripremili teren za buduću saradnju, prvenstveno između Ombudsmana i civilnog sektora, koja treba da bude nastavljena na osnovama partnerstva i povjerenja.
Sa skupa je poručeno da treba da se ojača institucionalno djelovanje, da se više vremena posveti suzbijanju diskriminacije kao pojave i da se pomogne i podstakne zaštita vulnerabilnih grupa (kao što su osobe sa invaliditetom, žrtve porodičnog nasilja, korisnici psihoaktivnih supstanci, Romi, LGBT i drugi). Ujedno je neophodno učiniti da sami sistem zaštite od diskriminacije bude ojačan procesnim mehanizmima i institucionalnim oblicima, kakva jeste i uloga Zaštitnika.
Cilj konferencije bio je otvaranje širokog drutvenog dijaloga o najrazličitijim aspektima zaštite od diskriminacije, a jedan od najznačajnijih utisaka jeste da ona predstavlja skup zajedništva i objedinjavanja svih društvenih potencijala koji treba da doprinisu jačanju sistema zaštite od diskriminacije.
Na konferenciji je ocijenjeno da je borba protiv diskriminacije jedna od najvažnijih političkih, kulturnih, socioloških i pravnih pitanja svakog savremenog društva, uključujući crnogorsko.
Takođe je saopšteno da je diskriminacija duboko ukorijenjena u određene obrasce ponašanja u Crnoj Gori i da je vrlo često plod predrasuda i stigmi koje nadvladavaju stvarnost i pokušavaju da uruše temeljne civilizacijske vrijednosti.
Zaključeno je da je borba protiv diskriminacije pitanje mobilisanja svih djelova društva. Takođe je ukazano i da je antidiskriminacija vrlo važno pitanje u procesu evroatantskih integracija svih država i onih koji taj proces nadziru.
Sa konferencije je poručeno da se ne smije tolerisati pokušaj uvođenja dvostepenosti u radu po pritužbama kod Zaštitnika ljudskih prava i sloboda, jer bi se time ozbiljno narušila njegova ustavna pozicija, prije svega nezavnisnost i samostalnost.
Učesnici su istakli očiglednim da je percepcija diskriminacije veća nego što su to njeni spoljni izrazi, koji podrazumijevaju broj pritužbi i sudsih postupaka. Zato se mora dalje raditi na osnaživanju žrtava da prijave diskriminaciju, jer je utisak skupa da veliki broj slučajeva diskriminacije ostaje neprijavljen.
Iz Institucije Zaštitnika poručeno je da će u narednom period posvetiti više pažnje promociji jednakosti i partnerstvu sa organizacijama civilnog društva.
U zaključcima će se naći i preporuka za potrebom jačanja i proširivanja redovnog obrazovog sistema temama o konceptu ljudskih prava i sloboda, s akcentom na antidiskriminaciji.
Istaknuta je potreba nastavka obuka za nosioce pravosudnih, tužilačkih funkcija kao i za službenike policije po pitanju antidiskriminacije kao i da je potrebno veće uključivanje advokata u taj proces.
Na konferenciji su otvorena brojna pitanja i teme koje će instituciji Zaštitnika poslužiti kao osnov za preuzimanje daljih aktivnosti za suzbijanje diskriminacije.
Prvog dana konferencije održana su tri panela: Pravni okvir anti-diskriminacije – slučaj Crne Gore; Uloga državnih institucija u borbi protiv diskriminacije i Uloga civilnog sektora u razvijanju politika za borbu protiv diskriminacije.
Panelisti su bili zamjenik Zaštitnika Siniša Bjeković, ekspert Savjeta Evrope Dušan Ignjatović, savjetnica u instituciji Zaštitnika Milena Krsmanović, sudija Višeg suda u Podgorici Miodrag Pešić, programksi direktor Građanske alijanse Boris Raonić i izvršni direktor CEDEM-a Nenad Koprivica.
Teme današnjih sesija bile su Evropska perspektiva, potencijali u oblasti anti-diskriminacije; Specifične vulnerabilne grupe u borbi protiv diskriminacije – slučaj Crne Gore i Višestruka diskriminacija i socijalna isključenost.
Panelisti su bili član Savjeta za građansku kontrolu rada policije, Dražen Cerović, direktor Pravnog odjeljenja CEMI-ja Vlado Dedović, potpredsjednik Romskog savjeta Muhamed Uković, izvršni direktor LGBT Foruma progres Stevan Milivojević, član Skupštine Udruženja mladih sa hendikepom Crne Gore Milenko Vojičić, stručni konsultant Saveza udruženja paraplegičara Vladan Nikolić, direktorica Juventasa Ivana Vujović i programska direktorica u toj organizaciji, Tijana Žegura.
