Nakon podizanja dvije optužnice Karadžić je živio na Palama. Iako je u tom trenutku u zemlji bilo 64.000 mirovnjaka NATO, nije bilo političke volje da se rizikuju ni oni ni sam mir zbog hapšenja, piše "Gardijan".
Krije se od 1996, a posljednji put je viđen i fotografisan u Han-Pijesku u julu te godine.
Za Karadžićem je raspisana potjernica Interpola, a vlada SAD je ponudila pet miliona dolara za pomoć u hapšenju njega i Mladića. Da se preda pozvala ga je i majka Jovanka nakon što su im, prema njenim riječima, ugroženi egzistencija i život.
Kao jedan od glavnih razloga zbog kojih je Karadžić od 1996. do 2008. godine uspijevao da izbjegne hapšenje spekulisalo se da je zato što je sklopio tajni sporazum sa tadašnjim američkim poslanikom za Balkan Ričardom Holbrukom.
Prema tim navodima SAD su Karadžiću garantovale imunitet od Haga ukoliko se mirno povuče i ne opstruira primjenu Dejtonskog sporazuma (Karadžić nije bio član zajedničke delegacije SRS i RS u Dejtonu).
Holbruk i drugi zvaničnici su naravno demantovali bilo kakav sporazum.
“To je potpuna laž koju je Karadžić godinama širio preko svojih sljedbenika”, rekao je Holbruk za CNN.
Bivši ministar inostranih poslova RS Aleksa Buha tvrdi da je sporazuma bilo i da je postignut u pisanom obliku 1996. godine, kao i da je sličan postignut i sa tadašnjom državnom sekretarkom SAD Medlin Olbrajt godinu dana kasnije.
Dok se Bil Klinton približavao svom drugom mandatu 2000. godine vidio je hapšenje Karadžića kao stub svog političkog nasljeđa. Specijalna jedinica unutar Vijeća nacionalne sigurnosti je formirana kako bi hitno sprovela tu operaciju, koliko god da ona koštala.
Osim toga, „Gardijan“ piše da je potraga za „ratnim zločincima Balkana“ sadržala najveću upotrebu specijalnih jedinica ikada – na tome su radile Delta jedinice, Foke i SAS, a Karadžić im je bio meta broj jedan, kao i za CIA i MI6. „U tom trenutku bio je najtraženiji čovjek na svijetu. Lekcije naučene u lovu na njega i njegove kolege prenete su na Avganistan, Irak i potragu za Osamom bin Ladenom“, navodi „Gardijan“.
Nakon ispitivanja ljudi iz Karadžićeve blizine utvrđeno je da je on 1999. godine napustio Bosnu i otišao u Srbiju. Kako se navodi, prešao je Drinu brodom preko noći - Klinton je zakasnio.
Dejvid Petreus, budući direktor CIA, bio je u to vrijeme brigadni general, stacioniran u Sarajevu. Bio je fasciniran metodama koje specijalne snage koriste i insistirao je na tome da noću ide sa njima u racije.
„Jednog dana stavio sam ga u helikopter i obukao ga u civilnu odjeću“, kaže poručnik Endi Milani Pauli Brodvel, ženi koja je radila biografiju Petreusa. Afera sa njom će Petreusu kasnije okončati karijeru.
Nakon puta preko planina istočne Bosne helikopter je naišao na vojnike Delta jedinice.
„Ušli smo u kombi na kojima su bili crni prozorii mogli ste da vidite da je kao dijete u prodavnici slatkiša“, kaže Milani, a prenosi "Gardijan".
Petreus i njegovi ljudi nenajavljeno bi tako usred noći upali u kuću supruge Radovana Karadžića, Liljane, u nadi da će zateći nešto, ili da će ona poslije otići do njega, gdje god da se krije, da ga upozori. Ljiljanu su pratili gde god da je išla i ona je bila prva meta dronova za nagdledanje, nove igračke SAD isprobavane prvi putu Bosni. Nije ih nigdje odvela.
Lovci na Karadžića su upotrijebili svaki trik koji su znali – pretraživali su sela na granici BiH i Crne Gore kako bi kojim slučajem naišli na nekakvu neobičnu aktivnost, tražili su satelitske antene na starim kućama, gledali novinske oglase...
U jednoj od najbizarnijih akcija vojnici Delta jedinice legli su ispred konvoja na planinskom putu, dok je jedan bio obučen u odijelo gorile koje je prethodnog dana donijeto iz SAD. Ideja je bila da se Karadžićevi čuvari, poznati kao Preventiva, prevare i uspore vozilo taman toliko da vojnici iz zasjede bace na vrata specijalnu granatu koja ošamuti putnike. Ta operacija bi postala dio istorije Delta Fors jedinice, ali se centralni igrač predstave nije pojavio, piše “Gardijan” pozivajući se na knjigu “Kasapinov trag” Džulijana Bordžera.
Ni prvi, a kako se poslije ispostavilo, ni posljednji put, informacija koja je dovela do akcije je bila pogrešna - namjerno ili slučajno.
Trag se ohladio 2005. godine, ali je onda Mina Minić čuo da mu neko zvoni. Kada je otvorio vrata vidio je visokog čovjeka guste brade i duge sijede kose vezane u rep.
„Izgledao je kao monah koji je uradio nešto loše nekoj kaluđerici“, rekao je Minić kasnije.
To je bio Karadžić, isprobavao je novi indentet koji su mu dali njegovi simpatizeri među srpskim obavještajcima, piše “Gardijan”. Predstavio se kao Dragan Dabić, terapeut koji se razveo od žene i upravo vratio iz Njujorka.
Živio je u Ulici Jurija Gagarina na Novom Beogradu, a “lokalni klinci zvali su ga Deda Mraz, fini čovjek koji bi uvijek stao i popričao sa njima na putu do prodavnice”, dodaje se u tekstu.
Inače, jedna od njegovih komšinica sa sprata bila je žena koja je radila za Interpol i čiji je posao bio da koordiniše lov na međunarodne bjegunce kao što je Karadžić.
Njegovo pouzdanje u svoju masku je postalo sve veće pa je tako slobodno šetao ulicom i počeo da posjećuje bar „Luda kuća“. Masku mu je na kraju razotkrila greška njegovog brata Luke na proljeće 2008. godine. Pozvao je Dabića sa stare SIM kartice koju su pratili ljudi koji su ga jurili. Sumnjiv podatak je proslijeđen do BIA.
U maju jedan od njihovih ljudi pozvan da istraži primaoca poziva sa te kartice. Poslije nekog vremena i sam Karadžić je znao da ga prate.
Njegov advokat Sveta Vujačić je rekao da je Karadžić počeo sredinom jula da primijećuje nepoznata lica njega na stepenicama njegove zgrade ili u „Ludoj kući“.
„Znao je da je okružen“, rekao je Vujačić.
U knjizi Džulijana Bordžera opisano je i samo hapšenje Radovana Karadžića.
Tokom noći 18. jula 2008. čovjek poznat kao Dragan Dabić izašao je iz ulaza broj 267 u ulici Jurija Gagarina. Na sebi je imao svijetlo plavu majicu i slameni šešir. Nosio je plastičnu kesu, jednu torbu za prodavnicu i ranac. Sve je djelovalo puno.
Prošetao je do obližnje autobuske stanice gdje su mu se uskoro pridružio jedan čovjek - agent BIA. Ušli su autubos, Dabić je sjeo naprijed, njegova sjenka nekoliko sjedišta pozadi. U jednom trenutku u autobus su ušla i četvoro policajaca - dva naprijed, dva pozadi. Našli su se na sredini, a ljudima u autobusu su pokazivali svoje značke i tražili karte.
Starac sa slamenim šeširom je po džepu tražio svoju kartu kada ga je policajac uhvatio za ruku.
„Doktor Karadžić“, pitao je policajac.
„Ne, Dragan Dabić“, odgovorio je čovjek.
„Ne, Radovan Karadžić“, naveo je policajac.
„Da li su vaši nadređeni svjesni šta radite“, pitao ga je čovjek sa slamenim šeširom.
„Da, potpuno“, odgovorio je on.
Mediji su prvo javljali da je Karadžić uhapšen na potezu Košutnjaka i Topčidera. Onda je stigla vijest da je uhapšen na Vračaru, pa da je pronađen na Kosmaju.
Inače, bilo je informacija da je uhapšen još u maju 2007. godine u Beču gdje je živio sa hrvatskim pasošem pod imenom Petar Glumac, kao i da je austrijska policija razgovarala sa njim zbog slučaja samobistva u oblasti u kojoj je živio, ali da ga nisu prepoznali.
Karadžić je prema prvim zvaničnim informacijama uhapšen u autobusu na liniji 73 i to 21. jula 2008. godine oko 21 čas. Njegov advokat Svetozar Vujačić je nakon toga istakao da to nije tačno i da je on uhapšen 18. jula.
Nije pružao otpor, kapom mu je odmah prekriveno lice, a oči su mu otkrivene tek kada se našao u pritvoru u nekoj prostoriju na nepoznatoj lokaciji. Zvanično saopštenje iz kancelarije tadašnjeg predsjednika Borisa Tadića izdato je 22. juna.
Odmah nakon hapšenja u Beogradu je organizovan protest na kojem je bilo nekoliko hiljada ljudi. Tokom sukoba na protestu povrijeđeno 40 osoba, uglavnom policajaca. Hapšenje Karadžića izazvalo je veliku reakciju domaćih i svjetskih medija koji su isticali da je njegovo hapšenje jedan od od glavnim uslova na napredak Srbije ka EU.
Karadžić je zatim izveden pred istražnog sudiju Vijeća za ratne zločine Okružnog suda Milana Dilparića čime je započeo proces za njegovo prebacivanje u Hag.
Na konferenciji za štampu 22. jula 2008. godine predsjednik Nacionalnog savjeta za saradnju sa Haškim Tribunalom Rasim Ljajić i tužilac za ratne zločine Vladimir Vukčević potvrdili su Karadžićev identitet.
Utvrđeno je da je lična karta na ime Dragana Dabića izdata u Rumi, kao i da su svi podaci iz lične karte identični, samo je slika drugačija.
Dabić je tokom godina učestvovao na nekoliko javnih predavanja u Srbiji, a radio je i kao saradnik lista „Zdrav život“. Goran Gojić, urednik tog lista, izjavio je da je šokiran činjenicom da je objavljivao tekstove čovjeka optuženog za ratne zločine.
"Dolazio je i komunicirao je sa mnom lično i baš je interesantno da ja nisam uopšte u tom čoveku... Ni na kraj pameti mi ne bi bilo da je to Radovan Karadžić. Niti smo pričali o politici niti išta slično, znate", kaže Kojić. Inače, Karadžić je u Sarajevu završio medicinsku školu, poslije i medicinski fakultet, a dio školovanja proveo je u SAD i Danskoj.
U intervjuu za Radio Holandiju u februaru 2011. godine izjavio je da bi volio da je Srbija profitirala od njegovog hapšenja, ali da međutim nije od toga imala nikakvu korist.
Nakon što je tadašnja ministarka pravde Snežana Malović potpisala odluku o izručenju Karadžić je 30. jula 2008. godine u 3.45 izveden iz zgrade Okružnog suda u Beogradu i prebačen na aerodrom „Nikola Tesla“. Avionom Vlade Srbije je prvo prebačen u Roterdam gde je stigao oko 6.30 ujutru, a potom je helikopterom prebačen u zatvor u Sheveningen.
Dan kasnije prvi put je izveden pred Sudsko vijeće Haškog tribunala kojim je predsedavao sudija Alfons Ori iz Holandije. Karadžić se tada izjasnio da nije kriv ni po jednoj tački optužnice.
Tokom obraćanja sudu bivši predsjednik RS istakao je, kako je rekao, neregularnosti prilikom hapšenja, potvrđujući da je uhapšen tri dana prije nego što je to objavljeno.
Osim toga, rekao je da je namjeravao da se preda u periodu od 1996. do 1998. godine, ali da se plašio za sopstvenu bezbjednost nakon sporazuma sa Holbrukom. Vjerovao da žele da ga likvidiraju, a ne da mu sude.
Optužnicom haškog tužilaštva Karadžić se tereti za genocid, umiješanost u genocid, likvidacije, ubistva, kažnjavanja, deportaciju, nehumane akte i ostale zločine počinjene prema muslimanima, Hrvatima i ostalim civilima - nesrbima u Bosni i Hercegovini tokom rata u toj bivšoj jugoslovenskoj republici.
Sporazum sa Holbrukom biće uzet u obzir kao olakšavajuća okolnost ukoliko bude proglašen krivim.
Sudsko vijeće Tribunala u Hagu prihvatilo je u većem dijelu izmijenjenu optužnicu koje je Tužilaštvo podnijelo protiv Karadžića u septembru 2008. godine. Karadžić se sada, osim za genocid u Srebrenici, optužuje za isti zločin počinjen u većem dijelu BiH, kao i za zločinačke poduhvate, sa posebnim osvrtom na opsadu Sarajeva.
Prema novoj optužnici Haškog tužilaštva Radovan Karadžić tereti se po dvije tačke za genocid, što je jedinstven slučaj u praksi Tribunala. Sudsko vijeće potvrdilo je optužnicu koja Karadžića tereti za genocid u Srebrenici, ali mu na teret stavlja i genocid u Foči, Brčkom, Zvorniku, Sanskom Mostu, Višegradu i još nekoliko gradova, kao i još devet tačaka koje se odnose na progon, deportacije, ubistva i nehumana djela.
Izvor: b92.net
